YAŞLILIK SİGORTASI

[admin]

YAŞLILIK SİGORTASI
1. Yaşlılık Sigortasından Sağlanan Yardımlar
Yaşlılık sigortasından sağlanan yardımlar, yaşlılık aylığı bağlanması ve yaşlılık toptan
ödemesi yapılmasıdır.
2. Yararlanma Koşulları
Kanunun 28 inci maddesinde yaşlılık sigortasından aylığa hak kazanma koşulları
düzenlenmiştir. İlgili maddenin ikinci ve üçüncü fıkrasında yaşlılık aylığına hak kazanma
genel koşulları belirlenirken, dört ila sekizinci fıkralarında sigortalıların işyerlerindeki çalışma
koşulları ile maluliyet ve çalışma gücü kayıp oranları gibi özel durumları göz önünde
bulundurularak, daha kolay koşullarla emekliliğe hak kazanabilmelerine olanak sağlayan özel
koşullara da yer verilmiştir.
Gerek genel koşullara, gerekse özel koşullara göre aylık bağlanabilmesi, 4/1-(a) ve
4/1-(c) sigortalıları için çalıştığı işinden ayrılma ve yazılı istekte bulunma koşullarının, 4/1-
(b) sigortalıları için ise yalnızca yazılı istekte bulunma koşulunun gerçekleşmesine bağlı
bulunmaktadır.
2.1. Genel Koşullar
4/1-(a) ve 4/1-(b) kapsamında yaşlılık sigortasından aylığa hak kazanmanın genel
koşulları;
- 8/9/1999 (dahil) tarihinden önce sigortalı olanlar,
- 8/9/1999 (hariç) ila 30/4/2008 (dahil) tarihleri arasında sigortalı olanlar,,
- 30/4/2008 (hariç) sonrasında sigortalı olanlar,
olmak üzere 3 bölümde incelenecektir.
2.1.1. 4/1-(a) ve 4/1-(b) Kapsamında 8/9/1999 (Dahil) Tarihinden Önce Sigortalı
Olanlar
8/9/1999 tarihinden önce sigortalı olanların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları
Kanunla;
- 4/1-(a) sigortalıları için; 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci,
- 4/1-(b) sigortalıları için; 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu,
maddeleri yürürlükte bırakılmak suretiyle mülga kanunlardaki hükümler
doğrultusunda tespit edilmesi sağlanmıştır.
Buna göre, 8/9/1999 (dahil) tarihinden önce sigortalı olan;
- 4/1-(a) sigortalılarının aylığa hak kazanma koşulları 506 sayılı Kanunun geçici 81
inci maddesinin A, B ve C bentlerindeki,
- 4/1-(b) sigortalılarının ise 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin birinci,
ikinci ve üçüncü fıkralarındaki,
koşullara göre belirlenecektir.
2.1.1.1. 4/1-(a) Kapsamındaki Sigortalılar
2.1.1.1.1. 506 Sayılı Kanunun Geçici 81/A Bendine Göre Aylığa Hak Kazanma
Koşulları
8/9/1999 tarihi itibariyle 506 sayılı Kanunun 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden
önceki 60 ıncı maddesinin (A) bendindeki seçeneklere göre yaşlılık aylığına hak kazananlar
ile bu tarih itibariyle kadın sigortalılardan 18, erkek sigortalılardan 23 yıllık sigortalılık
sürelerini dolduranlardan;
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması ve en az 5000 gün veya,
Adres: Mithatpaşa Cd. No:7 06410 Sıhhiye/ANKARA Ayrıntılı Bilgi : Nevin ÖZGÜL Daire Başkanı
Tel: 0312 432 10 63 Faks: 0312 432 10 62 Birim Eposta : EHGM_bhacedb@sgk.gov.tr
48
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması, 15 yıl sigortalılık süresi
bulunması ve en az 3600 gün yahut,
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber, kadın ise 20, erkek
ise 25 yıl sigortalılık süresi bulunması ve en az 5000 gün,
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olma şartlarını yerine getirenler,
yaşlılık aylığına hak kazanacaklardır.
2.1.1.1.2. 506 Sayılı Kanunun Geçici 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (B)
Bendine Göre Aylığa Hak Kazanma Koşulları
4759 sayılı Kanunla değişik 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin birinci
fıkrasının (B) bendi ile sigortalıların 23/5/2002 tarihindeki sigortalılık sürelerine göre,
aşağıdaki tabloda belirtilen en az sigortalılık süresi, yaş ve prim ödeme gün sayısı koşulunu
yerine getirmeleri halinde yaşlılık aylığına hak kazanabilecekleri öngörülmüştür.
4759 Sayılı Kanunda Yaşlılık Aylığı İçin Öngörülen
Kademeli Geçiş Süreci
23/5/2002 Tarihindeki Sigortalılık
Süresi/Sigortalılık Süresinin Başlangıcı
Tahsis Talep Tarihindeki En Az
Sigortalılık
süresi Yaşı Gün
Sayıs
Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek ı
18 yılâ€"20 yıl 8 ay 15 gün
9/9/1981-23/5/1984
23 yılâ€"25 yıl 8 ay 15 gün
9/9/1976-23/5/1979 20 25 40 44 5000
17 yıl â€" 18 yıl
24/5/1984-23/5/1985
21 yıl 6 ay-23 yıl
24/5/1979-23/11/1980 20 25 41 45 5000
16 yıl â€" 17 yıl
24/5/1985-23/5/1986
20 yıl â€" 21 yıl 6 ay
24/11/1980-23/5/1982 20 25 42 46 5075
15 yıl â€" 16 yıl
24/5/1986-23/5/1987
18 yıl 6 ay-20 yıl
24/5/1982-23/11/1983 20 25 43 47 5150
14 yıl â€" 15 yıl
24/5/1987-23/5/1988
17 yıl-18 yıl 6 ay
24/11/1983-23/5/1985 20 25 44 48 5225
13 yıl â€" 14 yıl
24/5/1988-23/5/1989
15 yıl 6 ay-17 yıl
24/5/1985-23/11/1986 20 25 45 49 5300
12 yıl â€" 13 yıl
24/5/1989-23/5/1990
14 yıl-15 yıl 6 ay
24/11/1986-23/5/1988 20 25 46 50 5375
11 yıl â€" 12 yıl
24/5/1990-23/5/1991
12 yıl 6 ay-14 yıl
24/5/1988-23/11/1989 20 25 47 51 5450
10 yıl â€" 11 yıl
24/5/1991-23/5/1992
11 yıl-12 yıl 6 ay
24/11/1989-23/5/1991 20 25 48 52 5525
9 yıl â€" 10 yıl
24/5/1992-23/5/1993
9 yıl 6 ay-11 yıl
24/5/1991-23/11/1992 20 25 49 53 5600
8 yıl â€" 9 yıl
24/5/1993-23/5/1994
8 yıl-9 yıl 6 ay
24/11/1992-23/5/1994 20 25 50 54 5675
7 yıl â€" 8 yıl
24/5/1994-23/5/1995
6 yıl 6 ay-8 yıl
24/5/1994-23/11/1995 20 25 51 55 5750
6 yıl â€" 7 yıl
24/5/1995-23/5/1996
5 yıl-6 yıl 6 ay
24/11/1995-23/5/1997 20 25 52 56 5825
5 yıl â€" 6 yıl
24/5/1996-23/5/1997
3 yıl 6 ay-5 yıl
24/5/1997-23/11/1998 20 25 53 57 5900
4 yıl â€" 5 yıl 2 yıl 8 ay 15 gün-3 yıl 6 ay 20 25 54 58 5975
Adres: Mithatpaşa Cd. No:7 06410 Sıhhiye/ANKARA Ayrıntılı Bilgi : Nevin ÖZGÜL Daire Başkanı
Tel: 0312 432 10 63 Faks: 0312 432 10 62 Birim Eposta : EHGM_bhacedb@sgk.gov.tr
49
24/5/1997-23/5/1998 24/11/1998-8/9/1999
3 yıl â€" 4 yıl
24/5/1998-23/5/1999 20 55 5975
2 yıl 8 ay 15 gün-3 yıl
24/5/1999-8/9/1999 20 56 5975
2.1.1.1.3. 506 Sayılı Kanunun Geçici 81/C Bendine Göre Aylığa Hak Kazanma
Koşulları
4759 sayılı Kanunla 23/5/2002 tarihinden geçerli olmak üzere 506 sayılı Kanunun
geçici 81 inci maddesinde yapılan değişiklikle anılan maddenin birinci fıkrasının (C) bendinin
(a) alt bendinde yer alan 15 yıl + 50/55 yaş + 3600 gün koşuluna göre yaşlılık aylığına hak
kazanma koşulları sigortalılık sürelerinin tespiti bakımından 23/5/2002 tarihi esas alınarak
belirlenecek olup, bu tarihten sonra emekli olacaklar için 15 yıl, 3600 gün ve 50/55 yaş
şartlarını yerine getirecekleri tarihe göre kademeli geçiş süreci öngörülmüştür.
23/5/2002 tarihinde öngörülen şartları yerine getiremeyenler, bu şartları aşağıda
belirtilen tarih aralıklarından hangi tarih aralığında yerine getiriyorsa o yaşlarda aylığa hak
kazanacaklardır.
- 24/5/2002 ile 23/5/2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56
yaşını doldurmuş olmaları,
- 24/5/2005 ile 23/5/2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57
yaşını doldurmuş olmaları,
- 24/5/2008 ile 23/5/2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58
yaşını doldurmuş olmaları,
- 24/5/2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24/5/2011 ile 23/5/2014
tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,
- 24/5/2014 tarihinden sonra yerine getiren erkekler 60 yaşını doldurmuş olmaları,
halinde yaşlılık aylığına hak kazanacaklardır.
2.1.1.2. 4/1-(b) Kapsamındaki Sigortalılar
2.1.1.2.1. 1479 Sayılı Kanunun Geçici 10 uncu Maddesinin Birinci Fıkrasına Göre
Aylığa Hak Kazananlar
1/10/1999 tarihi itibariyle aylık bağlanmasına hak kazananlar ile hak kazanmalarına
iki tam yıl veya daha az kalanlar, 1479 sayılı Kanunun 35 inci maddesinin 4447 sayılı Kanunla
değiştirilmeden önceki hükümlerine göre;
- Talepte bulunduğu tarihte prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması,
- Kadın ise 20 tam yıl, erkek ise 25 tam yıl prim ödemesi,
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşında olması ve 15 tam yıl prim ödemesi,
şartıyla aylığa hak kazanacaklardır.
2.1.1.2.2. 1479 Sayılı Kanunun Geçici 10 Uncu Maddesinin İkinci Fıkrasına Göre
Aylığa Hak Kazananlar
1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası Anayasa Mahkemesinin
iptal kararından sonra 4759 sayılı Kanunla yeniden düzenlenmiş ve bu defa sigortalıların
23/5/2002 tarihini takip eden ay başı olan 1/6/2002 tarihi itibariyle, kadın ise 20, erkek ise 25
tam yılını dolduranlar veya doldurmalarına kalan süreye göre kademeli geçiş süreci
öngörülmüştür.
Adres: Mithatpaşa Cd. No:7 06410 Sıhhiye/ANKARA Ayrıntılı Bilgi : Nevin ÖZGÜL Daire Başkanı
Tel: 0312 432 10 63 Faks: 0312 432 10 62 Birim Eposta : EHGM_bhacedb@sgk.gov.tr
50
1479 SK. Geçici 10/İkinci Fıkrasına Göre
Aylığa Hak Kazanma Kademeli Geçiş Süreci
Kadın Emeklilik
Yaşı Erkek Emeklilik
Yaşı
2 tam yıl veya daha az 40 2 tam yıl veya daha az 44
3 tam yıl veya daha az 41 3 yıl 6 ay veya daha az 45
3 tam yıldan fazla,
4 tam yıl veya daha az 42 3 yıl 6 aydan fazla, 5 tam yıl
veya daha az 46
4 tam yıldan fazla,
5 tam yıl veya daha az 43 5 yıldan fazla, 6 yıl 6 aydan
veya daha az 47
5 tam yıldan fazla,
6 tam yıl veya daha az 44 6 yıl 6 aydan fazla, 8 tam yıl
veya daha az 48
6 tam yıldan fazla,
7 tam yıl veya daha az 45 8 tam yıldan fazla, 9 yıl 6 ay
veya daha az 49
7 tam yıldan fazla,
8 tam yıl veya daha az 46 9 yıl 6 aydan fazla, 11 tam yıl
veya daha az 50
8 tam yıldan fazla,
9 tam yıl veya daha az 47 11 tam yıldan fazla, 12 yıl 6 ay
veya daha az 51
9 tam yıldan fazla,
10 tam yıl veya daha az 48 12 yıl 6 aydan fazla, 14 tam yıl
veya daha az 52
10 tam yıldan fazla,
11 tam yıl veya daha az 49 14 tam yıldan fazla, 15 yıl 6 ay
veya daha az 53
11 tam yıldan fazla,
12 tam yıl veya daha az 50 15 yıl 6 aydan fazla, 17 tam yıl
veya daha az 54
12 tam yıldan fazla,
13 tam yıl veya daha az 51 17 tam yıldan fazla, 18 yıl 6 ay
veya daha az 55
13 tam yıldan fazla,
14 tam yıl veya daha az 52 18 yıl 6 aydan fazla, 20 tam yıl
veya daha az 56
14 tam yıldan fazla,
15 tam yıl veya daha az 53 20 tam yıldan fazla, 21 yıl 6 ay
veya daha az 57
15 tam yıldan fazla,
16 tam yıl veya daha az 54 21 yıl 6 aydan fazla, 22 tam
yıl 58
16 tam yıldan fazla
veya 17 tam yıl 55
2.1.1.2.3. 1479 Sayılı Kanunun Geçici 10 Uncu Maddesinin Üçüncü Fıkrasına
Göre Aylığa Hak Kazananlar
1/10/1999 tarihinde kadın ise 50, erkek ise 55 yaş ve en az 15 tam yıl için 2 yıldan
daha fazla süre var ise kademeli geçiş süreci uygulanacaktır.
1479 SK. Geçici 10/Üçüncü Fıkrasına Göre
Aylığa Hak Kazanma Koşulları-Kademeli Geçiş Süreci
Kanun Çıktığı Tarihte
Emekliliğine Kalan Süre
(1/10/1999 Tarihi İtibariyle)
Yaş Prim Ödeme
Süresi Kadın Erkek
2-4 Yıl arasında olanlar 51 56 15 Yıl
4-6 Yıl arasında olanlar 52 56 15 Yıl
6-8 Yıl arasında olanlar 53 57 15 Yıl
8-10 Yıl arasında olanlar 54 57 15 Yıl
10 Yıldan fazla olanlar 56 58 15 Yıl
Kısmi aylıklarda; sigortalının 1/10/1999 tarihinde hem hizmeti hem de yaşı
değerlendirilecektir.
2.1.2. 4/1-(a) ve 4/1-(b) Kapsamında 8/9/1999 (Hariç) ila 30/4/2008 (Dahil)
Tarihleri Arasında Sigortalı Olanlar
2.1.2.1. 4/1-(a) Kapsamındaki Sigortalılar
4447 sayılı Kanunla 506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin (A) fıkrasındaki yaşlılık
aylığına hak kazanma seçenekleri üçten ikiye indirilerek, 8/9/1999 (hariç) tarihinden sonra ilk
defa sigortalı olarak çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığından yararlanabilmesi için;
- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7000 gün veya,
- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıl sigortalılık süresi
bulunması ve en az 4500 gün,
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak seçeneklerinden birinin
yerine getirilmesi öngörülmüştür.
Kanunun geçici 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında aynı hüküm korunmuştur.
2.1.2.2. 4/1-(b) Kapsamındaki Sigortalılar
Kanunun geçici 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında 4/1-(b) kapsamında sigortalı
olup, 8/9/1999 tarihinden 30/4/2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar;
- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş ve 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması
veya,
- Kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl malullük, yaşlılık ve
ölüm sigortaları primi ödemesi,
şartıyla yaşlılık aylığından yararlanacaklardır.
2.1.3. 30/4/2008 (Hariç) Sonrasında Sigortalı Olanlar
Kanunla genel hükümler yönünden ilk defa Kanuna göre sigortalı sayılanlara yaşlılık
sigortasından aylık bağlama şartları 28 inci maddede düzenlenmiştir.
Maddenin ikinci fıkrasında; ilk defa Kanuna göre sigortalı sayılanlara aşağıda
belirtilen şartları yerine getirmeleri halinde yaşlılık aylığı bağlanacağı öngörülmüş olmakla
birlikte, Kanunun geçici 7 nci maddesinin son fıkrasında 30/4/2008 (hariç) tarihinden sonra
506, 1479, 5434, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre ilk defa sigortalı veya iştirakçi olanlar
hakkında Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümlerinin uygulanacağı
öngörülmüştür. Diğer bir ifadeyle, 28 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları ilk defa
Adres: Mithatpaşa Cd. No:7 06410 Sıhhiye/ANKARA Ayrıntılı Bilgi : Nevin ÖZGÜL Daire Başkanı
Tel: 0312 432 10 63 Faks: 0312 432 10 62 Birim Eposta : EHGM_bhacedb@sgk.gov.tr
52
1/5/2008 tarihi itibariyle 506, 1479, 5434, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre sigortalı olanlar
için uygulanacaktır.
Buna göre, ilk defa 1/5/2008 tarihi itibariyle sigortalı olanlardan;
- 4/1-(a) sigortalılarına, kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az
7200 gün,
- 4/1-(b) ve 4/1-(c) sigortalılarına, kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması
ve en az 9000 gün,
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı
bağlanacaktır.
Kadın sigortalılar için 58, erkek sigortalılar için 60 olarak öngörülen yaş hadleri, 4/1-
(a) sigortalıları için 7200, 4/1-(b) ve 4/1-(c) sigortalıları için 9000 prim gün sayısı koşullarının
28 inci maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen kademeli süreçte, 1/1/2036
tarihinden sonra yerine getirilmesi halinde, gün koşulunun yerine getirildiği tarih aralığındaki
yaş hadleri esas alınarak aylığa hak kazanma koşulları belirlenecektir.
Yine, 28 inci maddenin üçüncü fıkrasında; ikinci fıkrada belirlenen yaş hadlerine 65
yaşı geçmemek üzere, üç yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gün malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla da yaşlılık aylığı bağlanabilecektir.
5510/28 inci Maddenin İki ve Üçüncü Fıkralarına Göre
Aylığa Hak Kazanma Koşulları
Madde No
4/1-(a) Sigortalıları İçin
7200, 4/1-(b) ve 4/1-(c)
Sigortalıları İçin 9000 Prim
Gün Sayısı Koşulunun
Oluştuğu Tarih
Tahsis Talep Tarihindeki
En Az
Yaş Sigortalılık Niteliğine Göre
Prim Gün Sayısı
Kadın Erkek 4/1-(a) 4/1-(b) ve
4/1-(c)
28/iki-(a) 01.05.2008 - 31.12.2035 58 60 7200 9000
28/ üç 01.05.2008 - 31.12.2035 61 63 5400 5400
28/iki-(b)
ve üç
01.01.2036 31.12.2037 59 61 7200 9000
62 64 5400 5400
01.01.2038 - 31.12.2039 60 62 7200 9000
63 65 5400 5400
01.01.2040 - 31.12.2041 61 63 7200 9000
64 65 5400 5400
01.01.2042 - 31.12.2043 62 64 7200 9000
65 65 5400 5400
01.01.2044 â€" 31.12.2045 63 65 7200 9000
65 65 5400 5400
01.01.2046 â€" 31/12/2047 64 65 7200 9000
65 65 5400 5400
01.01.2048 65 65 7200 9000
65 65 5400 5400
4/1-(a) kapsamındaki sigortalılar hakkında söz konusu 5400 prim ödeme gün koşulu
için Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (b) bendinde kademeli geçiş süreci
öngörülmüştür.
Adres: Mithatpaşa Cd. No:7 06410 Sıhhiye/ANKARA Ayrıntılı