- Welcome to E-Muhasebem.
E-MUHASEBEM
Son İletiler
#11
Vergi Mevzuatı / Değer Artışı Kazançlarına İliş...
Last post by admin - Ocak 29, 2021, 03:39:15 ÖSDeğer Artışı Kazançlarına İlişkin İstisna Tutarı
(G.V.K. Mükerrer 80)
Yılı
Uygulanan Tutar
Yasal Dayanağı
2021 19.000 TL 313 Seri No.lu Genel Tebliği
2020 18.000 TL 310 Seri No.lu Genel Tebliği
2019 14.800 TL 305 Seri No.lu Genel Tebliği
2018 12.000 TL 302 Seri No.lu Genel Tebliği
2017 11.000 TL 296 Seri No.lu Genel Tebliği
2016 11.000 TL 290 Seri No.lu Genel Tebliği
2015 10.600 TL 287 Seri No.lu Genel Tebliği
2014 9.700 TL 285 Seri No.lu Genel Tebliği
2013 9.400 TL 284 Seri No.lu Genel Tebliği
2012 8.800 TL 280 Seri No.lu Genel Tebliği
(G.V.K. Mükerrer 80)
Yılı
Uygulanan Tutar
Yasal Dayanağı
2021 19.000 TL 313 Seri No.lu Genel Tebliği
2020 18.000 TL 310 Seri No.lu Genel Tebliği
2019 14.800 TL 305 Seri No.lu Genel Tebliği
2018 12.000 TL 302 Seri No.lu Genel Tebliği
2017 11.000 TL 296 Seri No.lu Genel Tebliği
2016 11.000 TL 290 Seri No.lu Genel Tebliği
2015 10.600 TL 287 Seri No.lu Genel Tebliği
2014 9.700 TL 285 Seri No.lu Genel Tebliği
2013 9.400 TL 284 Seri No.lu Genel Tebliği
2012 8.800 TL 280 Seri No.lu Genel Tebliği
#12
Sosyal Güvenlik (S.S.K.) / 2021 Asgari Ücret ve İşverene ...
Last post by admin - Ocak 29, 2021, 03:14:31 ÖSAsgari Ücret 2021 Brüt Ücret (Aylık) 3.577,50 TL
Asgari Ücret 2021 Net Ücret (Aylık) 2.825,90 TL
Asgari Ücret 2021 Brüt Ücret (Günlük) 119,25 TL
Asgari Ücret 2021
Asgari Ücret 2021 Yasal Kesintileri
(01.01.2021 - 31.12.2021)
Brüt Ücret 3.577,50 TL
Sigorta Primi İşçi Payı 500,85 TL
İşsizlik Sigortası Primi İşçi Payı 35,78 TL
Gelir Vergisi Matrahı 3.040,88 TL
Gelir Vergisi 456,13 TL
Damga Vergisi 27,15 TL
Kesintiler Toplamı 1.019,91 TL
Asgari Geçim İndirimi (Bekâr ve Çocuksuz) 268,31 TL
NET ÜCRET (Asgari Ücret + AGİ Dahil) 2.825,90 TL
İşverene Maliyeti 2021
Asgari Ücret 3.577,50 TL
SGK Primi % 15,5 (İşveren Payı) 554,51 TL
İşveren İşsizlik Sigorta Fonu 71,55 TL
İşverene Toplam Maliyeti 4.203,56 TL
Asgari Ücret 2021 AGİ Dahil Ne Kadar?
Medeni Durum Aylık Tutar
AGİ Dahil Asgari Ücret (Bekar) 2.825,90 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışmayan) 2.879,57 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışmayan 1 çocuklu) 2.919,81 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışmayan 2 çocuklu) 2.960,06 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışmayan 3 çocuklu) 3.013,72 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışmayan 4 çocuklu) 3.013,72 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışmayan 5 çocuklu) 3.013,72 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışan) 2.825,90 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışan 1 çocuklu) 2.866,15 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışan 2 çocuklu) 2.906,40 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışan 3 çocuklu) 2.960,06 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışan 4 çocuklu) 2.986,89 TL
AGİ Dahil Asgari Ücret (Evli eşi çalışan 5 çocuklu) 3.013,72 TL
#13
Vergi Mevzuatı / 2021 Asgari Geçim İndirimi AGİ
Last post by admin - Ocak 29, 2021, 02:50:22 ÖS2021 AGİ Ne Kadar?
2021 Yılı Asgari Geçim İndirimi Tutarları. Bekar AGİ, Evli AGİ, Bir Çocuklu AGİ, İki Çocuklu AGİ, Üç Çocuklu AGİ, Dört Çocuklu AGİ Tutarlarını bu sayfamızda tablolar halinde yer almaktadır.
2021 Asgari Ücret 3.577,50
DURUMU AGİ
Bekâr 268,31
Evli, Eşin Geliri Olan, 268,31
Evli, Eşin Geliri Olan, Bir Çocuk 308,56
Evli, Eşin Geliri Olan, İki Çocuk 348,81
Evli, Eşin Geliri Olan, Üç Çocuk 402,47
Evli, Eşin Geliri Olan, Dört Çocuk 429,30
Evli, Eşin Geliri Olan, Beş Çocuk 456,13
Evli, Eşin Geliri Olmayan, 321,98
Evli, Eşin Geliri Olmayan, Bir Çocuk 362,22
Evli, Eşin Geliri Olmayan, İki Çocuk 402,47
Evli, Eşin Geliri Olmayan, Üç Çocuk 456,13
Evli, Eşin Geliri Olmayan, Dört Çocuk 456,13
Evli, Eşin Geliri Olmayan, Beş Çocuk 456,13
2021 Yılı Asgari Geçim İndirimi Tutarları. Bekar AGİ, Evli AGİ, Bir Çocuklu AGİ, İki Çocuklu AGİ, Üç Çocuklu AGİ, Dört Çocuklu AGİ Tutarlarını bu sayfamızda tablolar halinde yer almaktadır.
2021 Asgari Ücret 3.577,50
DURUMU AGİ
Bekâr 268,31
Evli, Eşin Geliri Olan, 268,31
Evli, Eşin Geliri Olan, Bir Çocuk 308,56
Evli, Eşin Geliri Olan, İki Çocuk 348,81
Evli, Eşin Geliri Olan, Üç Çocuk 402,47
Evli, Eşin Geliri Olan, Dört Çocuk 429,30
Evli, Eşin Geliri Olan, Beş Çocuk 456,13
Evli, Eşin Geliri Olmayan, 321,98
Evli, Eşin Geliri Olmayan, Bir Çocuk 362,22
Evli, Eşin Geliri Olmayan, İki Çocuk 402,47
Evli, Eşin Geliri Olmayan, Üç Çocuk 456,13
Evli, Eşin Geliri Olmayan, Dört Çocuk 456,13
Evli, Eşin Geliri Olmayan, Beş Çocuk 456,13
#14
Vergi Mevzuatı / 2021 istisna Tutarları 313 SER...
Last post by admin - Ocak 29, 2021, 02:21:13 ÖSResmi Gazete No:
31349 (Mükerrer)
Resmi Gazete Tarihi:
29/12/2020
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Yasal Düzenlemeler
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86, 89/15, 103 ve mükerrer 121 inci maddelerinde yer alan ve yeniden değerleme oranında artırılan maktu had ve tutarlar, basit usule tabi mükelleflerde toplu belge düzenleme uygulaması ile 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen bir kısım menkul kıymetlerden 2020 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iradının beyanında dikkate alınacak indirim oranı uygulamasına ilişkin hususların açıklanmasıdır.
Yasal düzenlemeler
MADDE 2 – (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesinde;
"...
Birinci fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan tutarın %5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, birinci fıkrada yer alan oranı ve tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, kanuni oran ve tutarına getirmeye; Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir."
hükmü yer almaktadır.
(2) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesinde;
"...
2. Bu Kanunun 9/10, 19, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82 ve 86 ncı maddeleri ile 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan maktu had ve tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların % 5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, bu surette tespit edilen had ve tutarları % 50'sine kadar artırmaya veya indirmeye yetkilidir.
3. Bu Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesinin gelir dilim tutarları hakkında, bu maddenin (2) numaralı fıkrası uygulanır."
hükmü yer almaktadır.
İKİNCİ BÖLÜM
Yeniden Değerleme Oranında Artırılan Had ve Tutarlar
Yeniden değerleme oranında artırılan had ve tutarlar
MADDE 3 – (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesi hükmü uyarınca, aynı Kanunun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86, 89/15 ve 103 üncü maddelerinde yer alan ve 2020 yılında uygulanan had ve tutarlar 28/11/2020 tarihli ve 31318 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:521) ile 2020 yılı için % 9,11 (dokuz virgül on bir) olarak tespit edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle belirlenerek 2021 takvim yılında uygulanacak olan had ve tutarlar aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.
(2) 2021 takvim yılında uygulanmak üzere 193 sayılı Kanunun;
a) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden yapılan satış hasılatı 240.000 TL,
b) 21 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan mesken kira gelirleri için uygulanan istisna tutarı 7.000 TL,
c) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (
numaralı bendinde yer alan, işverenlerce işyeri veya işyerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı 25 TL,
ç) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan, işverenlerce hizmet erbabının işyerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı 13 TL,
d) 31 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan engellilik indirimi tutarları;
- Birinci derece engelliler için 1.500 TL,
- İkinci derece engelliler için 860 TL,
- Üçüncü derece engelliler için 380 TL,
e) 40 ıncı maddenin birinci fıkrasının;
- (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 6.000 TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 150.000 TL,
- (7) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 170.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 320.000 TL,
f) 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan yıllık kira bedeli toplamı;
- Büyükşehir belediye sınırları içinde 12.000 TL,
- Diğer yerlerde 7.600 TL,
g) 48 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan hadler;
- (1) numaralı bent için 150.000 TL ve 240.000 TL,
- (2) numaralı bent için 76.000 TL,
- (3) numaralı bent için 150.000 TL,
ğ) 68 inci maddenin birinci fıkrasının;
- (4) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 170.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 320.000 TL,
- (5) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 6.000 TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 150.000 TL,
h) Mükerrer 80 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan değer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı 19.000 TL,
ı) 82 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan arızi kazançlara ilişkin istisna tutarı 43.000 TL,
i) 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (d) alt bendinde yer alan tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin beyanname verme sınırı 2.800 TL,
j) 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan basit usule tabi mükellefler için kazanç indirimi tutarı 14.000 TL,
olarak tespit edilmiştir.
(3) 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan tarife, 2021 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir:
24.000 TL'ye kadar % 15
53.000 TL'nin 24.000 TL'si için 3.600 TL, fazlası % 20
130.000 TL'nin 53.000 TL'si için 9.400 TL (ücret gelirlerinde 190.000 TL'nin 53.000 TL'si için 9.400 TL), fazlası % 27
650.000 TL'nin 130.000 TL'si için 30.190 TL (ücret gelirlerinde 650.000 TL'nin 190.000 TL'si için 46.390 TL), fazlası % 35
650.000 TL'den fazlasının 650.000 TL'si için 212.190 TL (ücret gelirlerinde 650.000 TL'den fazlasının 650.000 TL'si için 207.390 TL), fazlası % 40
(4) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi hükmü uyarınca, anılan maddenin birinci fıkrasında yer alan tutar, 1/1/2021 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 1.500.000 TL olarak tespit edilmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Basit Usulde Vergilendirme ile İlgili Hususlar
Kar hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için özel hadler
MADDE 4 – (1) Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kar hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için özel hadler belirleme yetkisi 193 sayılı Kanunun 48 inci maddesi ile Maliye Bakanlığına verilmiştir. Bu yetki kullanılarak 2020 yılı için 27/12/2019 tarihli ve 30991 ikinci mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 310) ile belirlenen tutarlar yeniden artırılmıştır.
(2) Buna göre, anılan maddelerin ticaretini yapanların, 2021 takvim yılında da basit usulden yararlanabilmeleri için alış, satış veya hasılatlarının 31/12/2020 tarihi itibarıyla aşağıda belirtilen hadleri aşmaması gerekmektedir:
Emtianın Cinsi Büyükşehir Belediye Sınırları Dışında Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde
Yıllık Alım Ölçüsü (TL) Yıllık Satış Ölçüsü(TL) Yıllık Alım Ölçüsü (TL)Yıllık Satış Ölçüsü (TL)
Değerli Kağıt 250.000 280.000 310.000 360.000
Şeker –Çay 190.000 250.000 240.000 300.000
Milli Piy. 190.000 250.000 240.000 300.000
İçki (Bira ve Şarap Hariç) - 190.000 250.000 240.000 300.000
İspirto– Sigara–Tütün
Akaryakıt ( LPG hariç ) 280.000 300.000 360.000 420.000
(3) Belirtilen bu malların alım satımı ile uğraşanlar hakkında, basit usulün özel şartları bakımından yukarıdaki hadler dikkate alınmak suretiyle, 2/5/1982 tarihli ve 17682 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:136)'ndeki hesaplamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
Basit usule tabi mükelleflerde gün sonunda toplu belge düzenleme uygulaması
MADDE 5 – (1) Basit usulde vergilendirilen mükelleflerle ilgili 6/12/1998 tarihli ve 23545 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:215) ile getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlenmesine ilişkin uygulamanın, 31/12/2021 tarihine kadar devam etmesi Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden uygun görülmüştür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Menkul Sermaye İradının Beyanında İndirim Oranı Uygulaması
2020 takvim yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında dikkate alınacak indirim oranı uygulaması
MADDE 6 – (1) 193 sayılı Kanunun 76 ncı maddesinin 5281 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan ikinci fıkrasında, 193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5), (6), (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yer alan menkul sermaye iratlarına (döviz cinsinden açılan hesaplara ödenen faiz ve kâr payları, dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilenler hariç) fıkrada belirtilen indirim oranının uygulanması suretiyle bulunacak kısmın, bu iratların beyanı sırasında indirim olarak dikkate alınacağı belirtilmişti.
(2) 193 sayılı Kanunun indirim oranı uygulamasına yönelik 76 ncı maddesinin ikinci fıkrası 1/1/2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere 5281 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmakla birlikte, anılan Kanunun geçici 67 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası hükmü gereğince 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde 31/12/2005 tarihinde yürürlükte olan hükümler esas alınacağından, indirim oranı uygulaması bahsi geçen menkul kıymet gelirleri için devam etmektedir.
(3) İndirim oranı; 213 sayılı Kanuna göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmekte olup 213 sayılı Kanun hükümlerine göre 2020 yılı için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranı %9,11'dir. Bu dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı ise % 10,70'tir. Buna göre, 2020 yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında uygulanacak indirim oranı (%9,11 / %10,70 =) % 85,1 olmaktadır.
(4) Bu kapsamda, 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve 193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden 2020 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratları indirim oranı uygulanmak suretiyle beyan edilecektir.
(5) Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının ve ticari işletmelere dahil kazanç ve iratların beyanında indirim oranı uygulanmamaktadır.
(6) 193 sayılı Kanunun geçici 67 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, anılan Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratları 1/1/2006 tarihinden itibaren nihai olarak tevkifat yoluyla vergilendirilmekte olup bu gelirlerin beyanı ve bu gelirlere indirim oranı uygulanması söz konusu değildir.
Yürürlük
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ 1/1/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
31349 (Mükerrer)
Resmi Gazete Tarihi:
29/12/2020
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Yasal Düzenlemeler
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86, 89/15, 103 ve mükerrer 121 inci maddelerinde yer alan ve yeniden değerleme oranında artırılan maktu had ve tutarlar, basit usule tabi mükelleflerde toplu belge düzenleme uygulaması ile 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen bir kısım menkul kıymetlerden 2020 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iradının beyanında dikkate alınacak indirim oranı uygulamasına ilişkin hususların açıklanmasıdır.
Yasal düzenlemeler
MADDE 2 – (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesinde;
"...
Birinci fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan tutarın %5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, birinci fıkrada yer alan oranı ve tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, kanuni oran ve tutarına getirmeye; Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir."
hükmü yer almaktadır.
(2) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesinde;
"...
2. Bu Kanunun 9/10, 19, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82 ve 86 ncı maddeleri ile 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan maktu had ve tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların % 5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, bu surette tespit edilen had ve tutarları % 50'sine kadar artırmaya veya indirmeye yetkilidir.
3. Bu Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesinin gelir dilim tutarları hakkında, bu maddenin (2) numaralı fıkrası uygulanır."
hükmü yer almaktadır.
İKİNCİ BÖLÜM
Yeniden Değerleme Oranında Artırılan Had ve Tutarlar
Yeniden değerleme oranında artırılan had ve tutarlar
MADDE 3 – (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesi hükmü uyarınca, aynı Kanunun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86, 89/15 ve 103 üncü maddelerinde yer alan ve 2020 yılında uygulanan had ve tutarlar 28/11/2020 tarihli ve 31318 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:521) ile 2020 yılı için % 9,11 (dokuz virgül on bir) olarak tespit edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle belirlenerek 2021 takvim yılında uygulanacak olan had ve tutarlar aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.
(2) 2021 takvim yılında uygulanmak üzere 193 sayılı Kanunun;
a) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden yapılan satış hasılatı 240.000 TL,
b) 21 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan mesken kira gelirleri için uygulanan istisna tutarı 7.000 TL,
c) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (
numaralı bendinde yer alan, işverenlerce işyeri veya işyerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı 25 TL,ç) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan, işverenlerce hizmet erbabının işyerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı 13 TL,
d) 31 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan engellilik indirimi tutarları;
- Birinci derece engelliler için 1.500 TL,
- İkinci derece engelliler için 860 TL,
- Üçüncü derece engelliler için 380 TL,
e) 40 ıncı maddenin birinci fıkrasının;
- (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 6.000 TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 150.000 TL,
- (7) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 170.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 320.000 TL,
f) 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan yıllık kira bedeli toplamı;
- Büyükşehir belediye sınırları içinde 12.000 TL,
- Diğer yerlerde 7.600 TL,
g) 48 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan hadler;
- (1) numaralı bent için 150.000 TL ve 240.000 TL,
- (2) numaralı bent için 76.000 TL,
- (3) numaralı bent için 150.000 TL,
ğ) 68 inci maddenin birinci fıkrasının;
- (4) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 170.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 320.000 TL,
- (5) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 6.000 TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 150.000 TL,
h) Mükerrer 80 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan değer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı 19.000 TL,
ı) 82 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan arızi kazançlara ilişkin istisna tutarı 43.000 TL,
i) 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (d) alt bendinde yer alan tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin beyanname verme sınırı 2.800 TL,
j) 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan basit usule tabi mükellefler için kazanç indirimi tutarı 14.000 TL,
olarak tespit edilmiştir.
(3) 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan tarife, 2021 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir:
24.000 TL'ye kadar % 15
53.000 TL'nin 24.000 TL'si için 3.600 TL, fazlası % 20
130.000 TL'nin 53.000 TL'si için 9.400 TL (ücret gelirlerinde 190.000 TL'nin 53.000 TL'si için 9.400 TL), fazlası % 27
650.000 TL'nin 130.000 TL'si için 30.190 TL (ücret gelirlerinde 650.000 TL'nin 190.000 TL'si için 46.390 TL), fazlası % 35
650.000 TL'den fazlasının 650.000 TL'si için 212.190 TL (ücret gelirlerinde 650.000 TL'den fazlasının 650.000 TL'si için 207.390 TL), fazlası % 40
(4) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi hükmü uyarınca, anılan maddenin birinci fıkrasında yer alan tutar, 1/1/2021 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 1.500.000 TL olarak tespit edilmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Basit Usulde Vergilendirme ile İlgili Hususlar
Kar hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için özel hadler
MADDE 4 – (1) Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kar hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için özel hadler belirleme yetkisi 193 sayılı Kanunun 48 inci maddesi ile Maliye Bakanlığına verilmiştir. Bu yetki kullanılarak 2020 yılı için 27/12/2019 tarihli ve 30991 ikinci mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 310) ile belirlenen tutarlar yeniden artırılmıştır.
(2) Buna göre, anılan maddelerin ticaretini yapanların, 2021 takvim yılında da basit usulden yararlanabilmeleri için alış, satış veya hasılatlarının 31/12/2020 tarihi itibarıyla aşağıda belirtilen hadleri aşmaması gerekmektedir:
Emtianın Cinsi Büyükşehir Belediye Sınırları Dışında Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde
Yıllık Alım Ölçüsü (TL) Yıllık Satış Ölçüsü(TL) Yıllık Alım Ölçüsü (TL)Yıllık Satış Ölçüsü (TL)
Değerli Kağıt 250.000 280.000 310.000 360.000
Şeker –Çay 190.000 250.000 240.000 300.000
Milli Piy. 190.000 250.000 240.000 300.000
İçki (Bira ve Şarap Hariç) - 190.000 250.000 240.000 300.000
İspirto– Sigara–Tütün
Akaryakıt ( LPG hariç ) 280.000 300.000 360.000 420.000
(3) Belirtilen bu malların alım satımı ile uğraşanlar hakkında, basit usulün özel şartları bakımından yukarıdaki hadler dikkate alınmak suretiyle, 2/5/1982 tarihli ve 17682 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:136)'ndeki hesaplamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
Basit usule tabi mükelleflerde gün sonunda toplu belge düzenleme uygulaması
MADDE 5 – (1) Basit usulde vergilendirilen mükelleflerle ilgili 6/12/1998 tarihli ve 23545 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:215) ile getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlenmesine ilişkin uygulamanın, 31/12/2021 tarihine kadar devam etmesi Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden uygun görülmüştür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Menkul Sermaye İradının Beyanında İndirim Oranı Uygulaması
2020 takvim yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında dikkate alınacak indirim oranı uygulaması
MADDE 6 – (1) 193 sayılı Kanunun 76 ncı maddesinin 5281 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan ikinci fıkrasında, 193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5), (6), (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yer alan menkul sermaye iratlarına (döviz cinsinden açılan hesaplara ödenen faiz ve kâr payları, dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilenler hariç) fıkrada belirtilen indirim oranının uygulanması suretiyle bulunacak kısmın, bu iratların beyanı sırasında indirim olarak dikkate alınacağı belirtilmişti.
(2) 193 sayılı Kanunun indirim oranı uygulamasına yönelik 76 ncı maddesinin ikinci fıkrası 1/1/2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere 5281 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmakla birlikte, anılan Kanunun geçici 67 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası hükmü gereğince 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde 31/12/2005 tarihinde yürürlükte olan hükümler esas alınacağından, indirim oranı uygulaması bahsi geçen menkul kıymet gelirleri için devam etmektedir.
(3) İndirim oranı; 213 sayılı Kanuna göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmekte olup 213 sayılı Kanun hükümlerine göre 2020 yılı için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranı %9,11'dir. Bu dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı ise % 10,70'tir. Buna göre, 2020 yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında uygulanacak indirim oranı (%9,11 / %10,70 =) % 85,1 olmaktadır.
(4) Bu kapsamda, 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve 193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden 2020 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratları indirim oranı uygulanmak suretiyle beyan edilecektir.
(5) Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının ve ticari işletmelere dahil kazanç ve iratların beyanında indirim oranı uygulanmamaktadır.
(6) 193 sayılı Kanunun geçici 67 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, anılan Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratları 1/1/2006 tarihinden itibaren nihai olarak tevkifat yoluyla vergilendirilmekte olup bu gelirlerin beyanı ve bu gelirlere indirim oranı uygulanması söz konusu değildir.
Yürürlük
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ 1/1/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
#15
Türk Ticaret Kanunu / Kira Destek ve Gelir Kaybı Des...
Last post by admin - Ocak 04, 2021, 11:17:50 ÖÖKira Destek ve Gelir Kaybı Desteği Başvuruları E-devlet üzerinden 4-8 Ocak 2021 tarihleri arasında da tüm vatandaşlar başvuruda bulunabilecektir.
E-devlet arama çubuğunu ticaret bakanlığı yazılarak gelir kaydı desteği ile kira destek başvurusu linklerinden yapabilirsiniz.
Başvuru sonuçları destek başvuruları tamamlandıktan sonra www.turkiye.gov.tr adresinden açıklanacaktır.
Başvuru süreci sonrası yapılacak değerlendirme sonrasında hak sahiplerine yapılacak ödemeler Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanacak tarihte başvuru esnasında verilen banka hesap numaralarına otomatik olarak aktarılacaktır.
Başvuruya ilişkin tüm süreçler turkiye.gov.tr adresi üzerinden e-Devlet Kapısı aracılığı ile yürütülecektir.
E-devlet arama çubuğunu ticaret bakanlığı yazılarak gelir kaydı desteği ile kira destek başvurusu linklerinden yapabilirsiniz.
Başvuru sonuçları destek başvuruları tamamlandıktan sonra www.turkiye.gov.tr adresinden açıklanacaktır.
Başvuru süreci sonrası yapılacak değerlendirme sonrasında hak sahiplerine yapılacak ödemeler Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanacak tarihte başvuru esnasında verilen banka hesap numaralarına otomatik olarak aktarılacaktır.
Başvuruya ilişkin tüm süreçler turkiye.gov.tr adresi üzerinden e-Devlet Kapısı aracılığı ile yürütülecektir.
#16
Çalışma Ve İş Hayatı / Kısa Çalışma Ödeneği
Last post by admin - Mart 24, 2020, 02:34:01 ÖSKısa Çalışma Ödeneği
Kısa Çalışma Uygulaması
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.
Kısa çalışma uygulaması bakımından "Genel Ekonomik Kriz"
Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olayların, ülke ekonomisi ve dolayısıyla işyerini ciddi anlamda etkileyip sarstığı durumlardır.
Kısa çalışma uygulaması bakımından "Bölgesel Kriz"
Ulusal veya uluslararası olaylardan dolayı belirli bir il veya bölgede faaliyette bulunan işyerlerinin ekonomik olarak ciddi şekilde etkilenip sarsıldığı durumlardır.
Kısa çalışma uygulaması bakımından "Sektörel Kriz"
Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olaylardan doğrudan etkilenen sektörler ve bunlarla bağlantılı diğer sektörlerdeki işyerlerinin ciddi anlamda sarsıldığı durumlardır.
Kısa çalışma uygulaması bakımından "Zorlayıcı Sebepler"
İşverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine imkân bulunmayan, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumları ya da deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumlardır.
Kısa Çalışma Kapsamında;
- İşçilere kısa çalışma ödeneği ödenmesi,
- Genel Sağlık Sigortası primleri ödenmesi,
hizmetleri sağlanmaktadır.
İşyerinde Kısa Çalışma Uygulanabilmesi için;
İşverenin; genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu yönünde İŞKUR'a başvuruda bulunması ve İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekmektedir.
İşçinin Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilmesi İçin;
İşverenin kısa çalışma talebinin iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması,
İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, çalışma süreleri ve prim ödeme şartlarını sağlamış olması,
İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması,
gerekmektedir.
Kısa Çalışma Talebinde Bulunulması ve Talebin Değerlendirilmesi
İşverenler, genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle Kısa Çalışma Talep Formunu ve kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi tanzim ederek kısa çalışma başvurusunda bulunulabilir.
Kısa çalışma başvuruları, işçiler adına işverenler tarafından yapılır. İşçiler kısa çalışma talebinde bulunamaz.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerin varlığının işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarınca iddia edilmesi veya bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde konu, İŞKUR Yönetim Kurulunca değerlendirilerek karara bağlanır. Deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumlar için diğer zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan başvurular için Yönetim Kurulu Kararı aranmaz.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerle ilgili Yönetim Kurulunca alınmış bir karar bulunmuyorsa işverenlerce yapılan başvurular Kurum birimi tarafından reddedilir.
İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra, kısa çalışma uygulanacak işçi listesinin değiştirilmesine ve/veya işyerinde uygulanan kısa çalışma süresinin arttırılmasına yönelik işveren talepleri, yeni başvuru olarak değerlendirilir.
Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) Etkili Kısa Çalışma Talebinde Bulunulması ve Talebin Değerlendirilmesi,
Çin Halk Cumhuriyeti'nin Vuhan kentinde ortaya çıkan ve birçok ülkede tesirini gösteren yeni tip Koronavirüsün (Covid-19) olası etkileri dikkate alınarak "dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebep" kapsamında kısa çalışma uygulaması başlatılmıştır.
Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte Kısa Çalışma Talep Formu ile kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi bağlı olduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine, elektronik posta göndermek suretiyle kısa çalışmaya başvuru yapabilir.
Başvuruların işyerine gidilmeden de belge üzerinden hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için koronavirüsten olumsuz etkilenildiğine dayanak teşkil eden belgelerin başvuruya eklenmesi önem taşımaktadır. Gerektiğinde işverenle irtibata geçilerek ilave belgeler talep edilebilecektir. İşverenlere başvurusunun alındığı yine aynı yolla en kısa sürede bildirilecek ve başvurular uygunluk tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilecektir.
Uygunluk Tespitine Yönelik Genel Bilgiler
Bakanlığımız Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca alınan kararlar uyarınca, Bakanlığımız İş Müfettişlerince Kurumumuz Yönetim Kurulunca alınan Covid-19 Sebebiyle Yapılacak Kısa Çalışma Uygulaması Kararı uyarınca yapılacak uygunluk tespiti incelemelerinde aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır;
Tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.
İnceleme sürecinde başvuru evraklarında eksiklik olduğunun değerlendirilmesi halinde, ivedilikle işverenler ile irtibata geçilerek, söz konusu eksik evrakların elektronik ortamda intikal ettirilmesi istenecek ve inceleme evrak bazında ivedilikle tamamlanacaktır.
Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, işyerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır.
İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır.
Uygunluk tespitine ilişkin olarak Bakanlığımız İş Müfettişlerince rapor niteliğinde yazı düzenlenecektir. Söz konusu yazı ve ekleri, Kurumumuz İl Müdürlüklerine Kep adresi üzerinden elektronik ortamda gönderilecek olup ıslak imzalı hali ise işyerlerinin dosyasında muhafaza edilmek üzere bilahare gönderilecektir.
Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti işlemi, Kanunda düzenlenen asgari ve azami süreler ile birlikte, idari tasarrufun süresi ile sınırlı olup idari tasarrufun sona ermesi ile kısa çalışma uygulaması da kendiliğinden sona ereceği dikkate alınmalıdır.
İşverene Kısa Çalışma Talebinin Sonucunun Bildirilmesi
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerden dolayı işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu, İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işverene, İŞKUR tarafından bildirilir. İşveren de durumu, işyerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan eder ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirir. İlan yoluyla işçilere duyuru yapılamadığı durumlarda, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılır. Kısa çalışma talebi uygun bulunan işveren Kurumca bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek gönderir.
Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işverenlere başvurularının sonucu, elektronik posta yoluyla taleplerini gönderdikleri adrese yapılır. Talebi uygun bulunan işverenler, Kurumca bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek başvuru yaptıkları İŞKUR biriminin elektronik posta adresine gönderir.
Kısa Çalışma Ödeneği Süresi, Miktarı ve Ödenmesi
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60'ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150'sini geçemez.
Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için, işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler PTT Bank aracılığı ile yapılmaktadır. Ödeme tarihini öne çekmeye Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı yetkilidir.
Kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı işyerinin gelenekleri ve işin niteliği dikkate alınarak işverence belirlenir.
Kısa çalışma yapılan süreler için, kısa çalışmaya tabi tutulan işçiler adına SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesi "18-Kısa Çalışma Ödeneği" olarak bildirilir.
Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır.
Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.
Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve Kurum tarafından ödenir.
Kısa Çalışma Ödeneği Kapsamında Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsili
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.
Kısa Çalışma Ödeneği Alınan Süre İçin Ödenen Primler
İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz.
Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi
İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur.
Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi
Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâh altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.
İşverenin Kayıt Tutma Zorunluluğu
Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.
Kısa Çalışma Talep Formu için tıklayınız....
Kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren liste için tıklayınız....
Kısa Çalışma Başvurularında Kullanılacak Elektronik Posta Adresleri....
Kısa Çalışma Uygulaması
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.
Kısa çalışma uygulaması bakımından "Genel Ekonomik Kriz"
Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olayların, ülke ekonomisi ve dolayısıyla işyerini ciddi anlamda etkileyip sarstığı durumlardır.
Kısa çalışma uygulaması bakımından "Bölgesel Kriz"
Ulusal veya uluslararası olaylardan dolayı belirli bir il veya bölgede faaliyette bulunan işyerlerinin ekonomik olarak ciddi şekilde etkilenip sarsıldığı durumlardır.
Kısa çalışma uygulaması bakımından "Sektörel Kriz"
Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olaylardan doğrudan etkilenen sektörler ve bunlarla bağlantılı diğer sektörlerdeki işyerlerinin ciddi anlamda sarsıldığı durumlardır.
Kısa çalışma uygulaması bakımından "Zorlayıcı Sebepler"
İşverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine imkân bulunmayan, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumları ya da deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumlardır.
Kısa Çalışma Kapsamında;
- İşçilere kısa çalışma ödeneği ödenmesi,
- Genel Sağlık Sigortası primleri ödenmesi,
hizmetleri sağlanmaktadır.
İşyerinde Kısa Çalışma Uygulanabilmesi için;
İşverenin; genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu yönünde İŞKUR'a başvuruda bulunması ve İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekmektedir.
İşçinin Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilmesi İçin;
İşverenin kısa çalışma talebinin iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması,
İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, çalışma süreleri ve prim ödeme şartlarını sağlamış olması,
İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması,
gerekmektedir.
Kısa Çalışma Talebinde Bulunulması ve Talebin Değerlendirilmesi
İşverenler, genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle Kısa Çalışma Talep Formunu ve kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi tanzim ederek kısa çalışma başvurusunda bulunulabilir.
Kısa çalışma başvuruları, işçiler adına işverenler tarafından yapılır. İşçiler kısa çalışma talebinde bulunamaz.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerin varlığının işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarınca iddia edilmesi veya bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde konu, İŞKUR Yönetim Kurulunca değerlendirilerek karara bağlanır. Deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumlar için diğer zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan başvurular için Yönetim Kurulu Kararı aranmaz.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerle ilgili Yönetim Kurulunca alınmış bir karar bulunmuyorsa işverenlerce yapılan başvurular Kurum birimi tarafından reddedilir.
İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra, kısa çalışma uygulanacak işçi listesinin değiştirilmesine ve/veya işyerinde uygulanan kısa çalışma süresinin arttırılmasına yönelik işveren talepleri, yeni başvuru olarak değerlendirilir.
Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) Etkili Kısa Çalışma Talebinde Bulunulması ve Talebin Değerlendirilmesi,
Çin Halk Cumhuriyeti'nin Vuhan kentinde ortaya çıkan ve birçok ülkede tesirini gösteren yeni tip Koronavirüsün (Covid-19) olası etkileri dikkate alınarak "dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebep" kapsamında kısa çalışma uygulaması başlatılmıştır.
Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte Kısa Çalışma Talep Formu ile kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi bağlı olduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine, elektronik posta göndermek suretiyle kısa çalışmaya başvuru yapabilir.
Başvuruların işyerine gidilmeden de belge üzerinden hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için koronavirüsten olumsuz etkilenildiğine dayanak teşkil eden belgelerin başvuruya eklenmesi önem taşımaktadır. Gerektiğinde işverenle irtibata geçilerek ilave belgeler talep edilebilecektir. İşverenlere başvurusunun alındığı yine aynı yolla en kısa sürede bildirilecek ve başvurular uygunluk tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilecektir.
Uygunluk Tespitine Yönelik Genel Bilgiler
Bakanlığımız Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca alınan kararlar uyarınca, Bakanlığımız İş Müfettişlerince Kurumumuz Yönetim Kurulunca alınan Covid-19 Sebebiyle Yapılacak Kısa Çalışma Uygulaması Kararı uyarınca yapılacak uygunluk tespiti incelemelerinde aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır;
Tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.
İnceleme sürecinde başvuru evraklarında eksiklik olduğunun değerlendirilmesi halinde, ivedilikle işverenler ile irtibata geçilerek, söz konusu eksik evrakların elektronik ortamda intikal ettirilmesi istenecek ve inceleme evrak bazında ivedilikle tamamlanacaktır.
Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, işyerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır.
İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır.
Uygunluk tespitine ilişkin olarak Bakanlığımız İş Müfettişlerince rapor niteliğinde yazı düzenlenecektir. Söz konusu yazı ve ekleri, Kurumumuz İl Müdürlüklerine Kep adresi üzerinden elektronik ortamda gönderilecek olup ıslak imzalı hali ise işyerlerinin dosyasında muhafaza edilmek üzere bilahare gönderilecektir.
Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti işlemi, Kanunda düzenlenen asgari ve azami süreler ile birlikte, idari tasarrufun süresi ile sınırlı olup idari tasarrufun sona ermesi ile kısa çalışma uygulaması da kendiliğinden sona ereceği dikkate alınmalıdır.
İşverene Kısa Çalışma Talebinin Sonucunun Bildirilmesi
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerden dolayı işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu, İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işverene, İŞKUR tarafından bildirilir. İşveren de durumu, işyerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan eder ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirir. İlan yoluyla işçilere duyuru yapılamadığı durumlarda, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılır. Kısa çalışma talebi uygun bulunan işveren Kurumca bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek gönderir.
Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işverenlere başvurularının sonucu, elektronik posta yoluyla taleplerini gönderdikleri adrese yapılır. Talebi uygun bulunan işverenler, Kurumca bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek başvuru yaptıkları İŞKUR biriminin elektronik posta adresine gönderir.
Kısa Çalışma Ödeneği Süresi, Miktarı ve Ödenmesi
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60'ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150'sini geçemez.
Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için, işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler PTT Bank aracılığı ile yapılmaktadır. Ödeme tarihini öne çekmeye Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı yetkilidir.
Kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı işyerinin gelenekleri ve işin niteliği dikkate alınarak işverence belirlenir.
Kısa çalışma yapılan süreler için, kısa çalışmaya tabi tutulan işçiler adına SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesi "18-Kısa Çalışma Ödeneği" olarak bildirilir.
Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır.
Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.
Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve Kurum tarafından ödenir.
Kısa Çalışma Ödeneği Kapsamında Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsili
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.
Kısa Çalışma Ödeneği Alınan Süre İçin Ödenen Primler
İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz.
Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi
İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur.
Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi
Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâh altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.
İşverenin Kayıt Tutma Zorunluluğu
Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.
Kısa Çalışma Talep Formu için tıklayınız....
Kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren liste için tıklayınız....
Kısa Çalışma Başvurularında Kullanılacak Elektronik Posta Adresleri....
#17
Vergi Mevzuatı / Değer artışı kazançlarına iliş...
Last post by admin - Mart 10, 2020, 08:02:39 ÖSDeğer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı 2019 yılı için 14.800 TL olarak belirlenmiştir.
Link : https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/beyannamerehberi/2020DigerKazanc.pdf
ÜCRETSİZDİR
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
Yayın No: 351
Şubat/2020
DEĞER ARTIŞI KAZANCI ARIZİ KAZANÇ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN
VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
Ayrıntılı bilgi için
Vergi İletişim Merkezi (VİMER)
www.gib.gov.tr
Bu Rehber, yayım tarihinde yürürlükte olan mevzuat dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Mevzuat Bilgilerine ve Güncel Haberlere;
• Başkanlığımız internet sayfasından,
• Sosyal medya hesaplarından,
• e-Posta bilgilendirme sisteminden,
ulaşabilirsiniz.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
Yayın No: 351
Şubat/2020
www.gib.gov.tr
içindekiler
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLAR................................................................1
1. DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARI............................................................1
1.1. KAPSAMI.........................................................................................1
1.1.1. Menkul Kıymetlerin veya Diğer Sermaye Piyasası Araçlarının Elden
Çıkarılmasından Sağlanan Kazançlar.......................................................2
1.1.2. 70 inci Maddenin Birinci Fıkrasının (5) Numaralı Bendinde
Yazılı Hakların (İhtira Beratları Hariç) Elden Çıkarılmasından Doğan
Kazançlar.................................................................................................3
1.1.3. Telif Haklarının ve İhtira Beratlarının Müellifleri, Mucitleri ve
Bunların Kanuni Mirasçıları Dışında Kalan Kimseler Tarafından Elden
Çıkarılmasından Doğan Kazançlar...........................................................4
1.1.4. Ortaklık Haklarının veya Hisselerinin Elden Çıkarılmasından Doğan
Kazançlar.................................................................................................4
1.1.5. Faaliyeti Durdurulan Bir İşletmenin Kısmen veya Tamamen Elden
Çıkarılmasından Doğan Kazançlar...........................................................4
1.1.6. İktisap Şekli Ne Olursa Olsun (İvazsız Olarak İktisap Edilenler Hariç)
70 inci Maddenin Birinci Fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) Numaralı Bentlerinde
Yazılı Mal ve Hakların, İktisap Tarihinden Başlayarak Beş Yıl İçinde Elden
Çıkarılmasından Doğan Kazançlar...........................................................5
1.1.6.1.Gayrimenkul Alım-Satım İşlerinde Ticari Kazanç-Değer Artışı
Kazancı Ayrımı..........................................................................................5
1.1.6.2. Mal ve Hakların İktisap Şekli.........................................................6
1.1.6.3. Gayrimenkullerde İktisap Tarihinin Belirlenmesi..........................7
1.1.6.4.Cins Tashihi Yapılan Gayrimenkuller ile Kat Karşılığı
Olarak Müteahhit veya Konut Yapı Kooperatiflerinden
Alınan Gayrimenkullerin Satılması Halinde İktisap Tarihinin
Belirlenmesi.............................................................................................8
1.2. SAFİ DEĞER ARTIŞI KAZANCININ TESPİTİ.................................9
1.2.1.Endeksleme Yapılması..................................................................11
1.3. DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARINDA İSTİSNA...............................12
www.gib.gov.tr
içindekiler
1.4. VERGİLENDİRİLMEYECEK DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARI........13
2. ARIZİ KAZANÇLAR...........................................................................14
2.1. KAPSAMI........................................................................................14
2.2. SAFİ ARIZİ KAZANCIN TESPİTİ...................................................14
2.3. ARIZİ KAZANÇLARDA İSTİSNA...................................................15
3. YILLIK BEYANNAMEYE DAHİL EDİLEN KAZANÇ VE İRATLARDAN
YAPILACAK İNDİRİMLER.....................................................................16
4. BEYANNAMENİN VERİLME ZAMANI VE ŞEKLİ............................17
4.1. TAM MÜKELLEFİYET....................................................................18
4.1.1 Hazır Beyan Sistemi......................................................................18
4.2. DAR MÜKELLEFİYET....................................................................19
4.2.1. Münferit Beyanname....................................................................20
5. UYGULANACAK VERGİ TARİFESİ..................................................21
6. VERGİNİN ÖDENME ZAMANI VE ŞEKLİ........................................22
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 1
GİRİŞ
Bu Rehber, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nda yer alan yedi gelir
unsurlarından biri olan diğer kazanç ve iratları elde eden gerçek kişilerin
vergilendirilmesine yönelik olarak hazırlanmıştır.
Rehberde, 2019 yılında gerçek kişilerce elde edilen diğer kazanç ve
iratların; kapsamı, istisna tutarları, beyan edilip edilmeyeceği, beyan
edilmesi durumunda hangi şartlar altında beyan edileceği, beyannamenin
verilme zamanı ve verginin ödenmesi konularında bilgiler yer almaktadır.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLAR
Gelir Vergisi Kanunu'ndaki gelir unsurlarından biri olan diğer kazanç ve
iratlar; belirli kaynaklara bağlanması mümkün olmayan, belirli dönemlerde
(periyodik olarak) meydana gelmeyen, devamlı değil arızi olan ve çoğu
zaman bir teşebbüs sonucu olmaksızın, kişilerin bazı mal varlıklarında
kendiliğinden meydana gelen kazanç ve iratlardır.
Diğer kazanç ve iratlar;
• Değer artışı kazançları,
• Arızi kazançlar,
olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
1. DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARI
1.1. KAPSAMI
Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 80 inci maddesine göre aşağıda
sayılan mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer
artışı kazançları olarak vergilendirilir.
1. İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait
olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç,
menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden
çıkarılmasından sağlanan kazançlar.
2. 70 inci maddenin birinci fıkrasının (5) numaralı bendinde yazılı
hakların (ihtira beratları hariç) elden çıkarılmasından doğan
kazançlar.
2 www.gib.gov.tr
3. Telif haklarının ve ihtira beratlarının müellifleri, mucitleri ve
bunların kanuni mirasçıları dışında kalan kimseler tarafından
elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
4. Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan
kazançlar.
5. Faaliyeti durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden
çıkarılmasından doğan kazançlar.
6. İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç)
70 inci maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı
bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai
istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap
tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan
kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla
tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından
satın alınmış sayılır.).
Elden çıkarma; yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz
karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması,
devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade
etmektedir.
Faaliyetine devam eden ticari bir işletmenin kısmen veya tamamen
satılmasından veya ticari işletmeye dahil amortismana tabi iktisadi
kıymetlerle yukarıda belirtilen hakların elden çıkarılmasından doğan
kazançlar ticari kazanç sayılmakta ve bunlara ticari kazanç hakkındaki
hükümler uygulanmaktadır.
1.1.1. Menkul Kıymetlerin veya Diğer Sermaye Piyasası Araçlarının
Elden Çıkarılmasından Sağlanan Kazançlar
Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 80 inci maddesine göre, ivazsız olarak
iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla
süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer
sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
değer artışı kazancı olarak vergilendirilmektedir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 3
Söz konusu menkul kıymetlerin alım-satımından elde edilen değer
artışı kazançlarında vergilendirmeye esas alınacak kazanç, Gelir Vergisi
Kanunu'nun Mükerrer 81 inci maddesine göre elden çıkarma karşılığında
alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerin
tutarından, elden çıkarılan kıymetin maliyet bedeli ile elden çıkarılma
dolayısıyla yapılan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi
suretiyle bulunacaktır.
Gelir Vergisi Kanunu'nun Geçici 67 nci maddesinin 1 inci fıkrasının
(d) bendinde belirtildiği üzere; tam mükellef kurumlara ait olup, Borsa
İstanbul (BIST)' da işlem gören ve bir yıllık süreden sonra elden çıkarılan
hisse senetleri için Gelir Vergisi Kanunu'nun değer artışı kazançlarının
vergilendirilmesine ilişkin Mükerrer 80 inci madde hükümleri
uygulanmayacak olup, dolayısıyla bu gelirler için değer artışı kazancı
kapsamında yıllık beyanname de verilmeyecektir.
Örnek 1: Mükellef (A), 03.02.2018 tarihinde sahibi olduğu tam mükellef
kuruma ait Borsa İstanbul (BIST)' da işlem görmeyen hisse senetlerini
30.04.2019 tarihinde satmıştır. Buna göre mükellef, söz konusu hisse
senetlerini iktisap tarihinden itibaren 2 yıldan fazla süre ile elde tutmadan
satmış olduğundan, elde ettiği kazanç değer artışı kazancı olarak vergiye
tabi olacaktır.
Örnek 2: Mükellef (B), 03.03.2018 tarihinde sahibi olduğu tam mükellef
kuruma ait Borsa İstanbul (BIST)' da işlem gören hisse senetlerini
30.05.2019 tarihinde satmıştır. Buna göre mükellef, söz konusu Borsa
İstanbul (BIST)' da işlem gören hisse senetlerini iktisap tarihinden itibaren
1 yıldan fazla süre ile elde tutarak satmış olduğundan, elde ettiği kazanç
Gelir Vergisi Kanunu Geçici 67 nci maddesinin 1 inci fıkrasının (d) bendi
kapsamında değer artışı kazancı olarak vergiye tabi olmayacaktır.
1.1.2. 70 inci Maddenin Birinci Fıkrasının (5) Numaralı Bendinde
Yazılı Hakların (İhtira Beratları Hariç) Elden Çıkarılmasından
Doğan Kazançlar
Gelir Vergisi Kanunu'nun 70 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı
bendinde yazılı ihtira beratları dışındaki haklar; arama, işletme ve imtiyaz
hakları ve ruhsatları, alameti farika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik
resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü
4 www.gib.gov.tr
bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye
ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı
veya kullanma imtiyazı gibi haklar olup, bunların elden çıkarılmasından
doğan kazançlar değer artışı kazancı olarak vergilendirilmektedir.
1.1.3. Telif Haklarının ve İhtira Beratlarının Müellifleri, Mucitleri ve
Bunların Kanuni Mirasçıları Dışında Kalan Kimseler Tarafından
Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar
Telif haklarının ve ihtira beratlarının müellifleri, mucitleri ve bunların kanuni
mirasçıları dışında kalan kimseler tarafından elden çıkarılmasından doğan
kazançlar değer artışı kazancı; müellifleri, mucitleri ve bunların kanuni
mirasçıları tarafından elden çıkarılmasından doğan kazançlar ise serbest
meslek kazancı olarak vergilendirilmektedir. Gelir Vergisi Kanunu'nun 18
inci maddesindeki şartların sağlanması halinde serbest meslek kazancı
istisnasından yararlanılması da mümkündür.
1.1.4. Ortaklık Haklarının veya Hisselerinin Elden Çıkarılmasından
Doğan Kazançlar
Limited, paylı komandit, adi komandit, kollektif ve adi şirketlerde ortakların
ortaklık paylarını satmaları karşılığında elde edilen kazançlar ile kooperatif
üyelerinin sahip oldukları ortaklık paylarının elden çıkarılması karşılığında
sağlanan kazançlar değer artışı kazancı olarak vergilendirilmektedir.
Örnek 3: Gerçek kişi Mükellef (C), (D) Limited Şirketine 04.04.2011
tarihinde % 50 ortak olmuştur. Mükellef, 13.02.2019 tarihinde (D) Limited
Şirketindeki ortaklık payını ABC Limited Şirketine bedel karşılığında
devretmiştir. Mükellefin ortaklık payını elden çıkarmasından dolayı
elde ettiği kazancın değer artışı kazancı olarak vergiye tabi tutulması
gerekmektedir.
1.1.5. Faaliyeti Durdurulan Bir İşletmenin Kısmen veya Tamamen
Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 161 inci maddesine göre işi bırakarak
ticari faaliyetini sonlandıran mükelleflerin, kendi üzerinde kalan mal ve
hakların elden çıkarılmasından sağlanan kazanç değer artışı kazancı
olarak vergilendirilmektedir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 5
1.1.6. İktisap Şekli Ne Olursa Olsun (İvazsız Olarak İktisap Edilenler
Hariç) 70 inci Maddenin Birinci Fıkrasının (1), (2), (4) ve (7)
Numaralı Bentlerinde Yazılı Mal ve Hakların, İktisap Tarihinden
Başlayarak Beş Yıl İçinde Elden Çıkarılmasından Doğan
Kazançlar
Gelir Vergisi Kanunu'nun 70 inci maddesinin birinci fıkrasının 1, 2, 4 ve
7 numaralı bentlerinde yazılı mal ve haklar aşağıdaki gibidir:
• Arazi, bina, maden suları, menba suları, madenler, taş ocakları,
kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve
bunların mütemmim cüzileri ve teferruatı,
• Voli mahalleri ve dalyanlar,
• Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar,
• Gemi ve gemi payları ile bilumum motorlu tahmil ve tahliye
vasıtaları.
Karşılıksız edinilenler dışında, yukarıda sayılan mal ve hakların iktisap
tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan
kazançlar değer artışı kazancı olarak vergilendirilmektedir.
Gerçek kişilerin bir bedel karşılığı edindikleri gayrimenkullerin (konut,
arsa, vb.) iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılması
halinde, elde edilen kazanç gelir vergisine tabidir.
Örnek 4: Mükellef (E), 10.12.2018 tarihinde 300.000 TL'ye satın almış
olduğu gayrimenkulü 15.07.2019 tarihinde 400.000 TL'ye satmıştır. Buna
göre mükellef, söz konusu gayrimenkulü alış tarihinden itibaren beş tam
yıl geçmeden satmış olduğundan, elde ettiği kazancın istisna tutarını
aşan kısmı değer artışı kazancı olarak vergiye tabi olacaktır.
1.1.6.1. Gayrimenkul Alım-Satım İşlerinde Ticari Kazanç-Değer Artışı
Kazancı Ayrımı
Gerçek kişilerin sahip oldukları gayrimenkulleri elden çıkarmalarından
doğan kazancın niteliği ve vergilendirilmesi hakkında, Gelir Vergisi
Kanunu'nda iki ayrı gelir türünde düzenlemeye yer verilmiştir. Bunlardan
6 www.gib.gov.tr
ilki "ticari kazanç", diğeri ise "diğer kazanç ve iratlar" hükümlerinde yer
alan düzenlemedir.
Gayrimenkul alım satım işinden elde edilen gelirin niteliğinin belirlenmesinde
ilk önemli unsur "faaliyetteki devamlılık" tır. Gayrimenkul alım satım
işleri devamlı olarak, bir meslek halinde sürdürülüyorsa elde edilen
kazanç ticari kazançtır. Burada devamlılık unsurunu belirleyen en önemli
ölçüt, kazanç doğuran işlem sayısındaki çokluktur. İşlem sayısındaki
çokluk gayrimenkullerin aynı takvim yılı içerisinde birden fazla veya takip
eden birden fazla takvim yılında art arda satılmış olmasına göre belirlenir.
Alım satım işlemlerinin birden fazla olması halinde kazanç şeklinin
belirlenebilmesi için ikinci önemli unsur olan "satışın hangi amaçla
yapıldığı" nın tespit edilmesi gerekmektedir. Gayrimenkul alım satımı
kazanç elde etmek için yapılıyorsa söz konusu alım-satım işlemi ticari
kazanç kapsamında değerlendirilir. Gayrimenkul alım satımında ticari bir
amaç yoksa şahsi ihtiyacın karşılanması amacıyla yapılıyorsa elde edilen
kazanç değer artışı kazancı olarak değerlendirilir.
Gayrimenkul alım satım işinden elde edilen gelirin niteliğinin
belirlenmesinde üçüncü önemli unsur ise "ticari bir organizasyonun
varlığı" dır. İş yeri açılması, işçi çalıştırılması, ticaret siciline kayıt olunması
vb. durumlarda ticari bir organizasyonun var olduğu kabul edilmektedir.
Gayrimenkul alım satımı, şekli ve maddi şartları ile kurulmuş bir ticari
organizasyon içinde yapılıyorsa elde edilen kazanç ticari kazançtır.
Ticari organizasyonun şekli ve maddi unsurları ile açıkça belli olmadığı
hallerde ise kazanç türü "faaliyetteki devamlılık" ve "satışın hangi amaçla
yapıldığı" unsurlarına göre tespit edilir.
Gayrimenkul alım satım işlemi "ticari kazanç" hükümleri kapsamında
değilse elde edilen kazanç "değer artışı kazancı" hükümlerine göre
tespit edilir.
1.1.6.2. Mal ve Hakların İktisap Şekli
Mal ve haklar bedelsiz olarak edinilmişse bu mal ve hakların
elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazancı olarak
vergilendirilmeyecektir. Bunun dışında, iktisap şekli ne olursa olsun söz
konusu mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer
artışı kazancı olarak vergilendirilecektir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 7
Örnek 5: Mükellef (F), 10.07.2015 tarihinde kendisine miras yoluyla
intikal eden apartman dairesini 16.09.2019 tarihinde satmıştır. Satışa
konu apartman dairesinin bedelsiz olarak (veraset yoluyla) intikal etmesi
nedeniyle, mükellefin bu satıştan elde ettiği gelir, değer artışı kazancı
olarak vergilendirilmeyecektir.
1.1.6.3. Gayrimenkullerde İktisap Tarihinin Belirlenmesi
Gayrimenkullerde iktisap, Türk Medeni Kanunu'nun 705 inci maddesi
uyarınca, tapuya tescille gerçekleşmektedir. Buna göre, kat karşılığı
müteahhide veya kooperatiflere verilen arsa karşılığında alınan
gayrimenkuller dahil, iktisap edilen gayrimenkullerin elden çıkarılması
halinde, değer artışı kazancının tespiti yönünden iktisap tarihi olarak,
gayrimenkulün tapuya tescil edildiği tarih esas alınacaktır.
Ancak, gayrimenkulün tapuya tescil tarihinden önce sahibinin fiilen
kullanımına bırakıldığı bazı özel hallerde, iktisap tarihi olarak tapuya tescil
tarihi yerine fiilen kullanıma bırakılma tarihinin kabul edilmesi gerekir.
Bu çerçevede, konut yapı kooperatifleri, Toplu Konut İdaresi veya diğer
kişilerden gayrimenkulü fiilen kullanıma hazır şekilde teslim alanların,
söz konusu gayrimenkulleri fiilen kullandıklarını; tahsis belgesi, teslim
tutanakları, su, elektrik, telefon, doğalgaz faturaları ve benzeri belgelerle
tevsik etmeleri halinde değer artışı kazancının tespiti yönünden fiilen
kullanıma başladıkları tarih iktisap tarihi olarak kabul edilecektir.
Gayrimenkulün ihale veya icra yoluyla alındığı durumlarda da fiilen
kullanıma hazır şekilde teslim alındığının yukarıda sözü edilen belgelerle
tevsik edilmesi şartıyla, tapu tescil işlemi olmasa dahi fiilen kullanıma
bırakıldığı tarihin iktisap tarihi olarak kabul edilmesi gerekir.
Örnek 6: Mükellef (G), kooperatif üyeliği karşılığında iktisap ettiği
gayrimenkulüne, 20.04.2017 tarihinde su, elektrik ve telefon bağlattırarak,
bu tarihten itibaren fiilen kullanmaya başlamış ve bu durumu ilgili
kurumlardan aldığı belgeler ile ispatlamıştır. Bu gayrimenkulün mükellef
adına tapu tescili, 21.11.2018 tarihinde yapılmıştır.
Buna göre, değer artışı kazancının tespiti açısından beş yıllık sürenin
hesabında, gayrimenkulün fiilen kullanılmaya başlandığı 20.04.2017
tarihinin iktisap tarihi olarak esas alınması gerekir.
8 www.gib.gov.tr
Örnek 7: Mükellef (H), Toplu Konut İdaresinden bir daire satın almıştır.
Daire tespiti için 05.10.2016 tarihinde noterde kura çekimi yapılmış,
21.11.2018 tarihinde de yapı kullanım izin belgesi alınmış ancak
dairelerin tapuya tescil işlemi, Toplu Konut İdaresine yapılan ödemelerin
tamamlanmasından sonra 08.08.2019 tarihinde yapılmıştır.
Buna göre, değer artışı kazancının tespiti açısından beş yıllık sürenin
hesabında, gayrimenkulün yapı kullanma izin belgesinin alındığı
21.11.2018 tarihin esas alınması gerekir.
Örnek 8: Mükellef (K), sahibi bulunduğu gayrimenkulün kat irtifakı
tapusunu 03.03.2017 tarihinde, kat mülkiyeti tapusunu ise 06.12.2018
tarihinde almıştır.
Bu durumda, iktisap tarihi olarak kat irtifakı tapusunun alındığı 03.03.2017
tarihinin esas alınması gerekir.
Örnek 9: Mükellef (L), 05.08.2016 tarihinde "satış vaadi sözleşmesi" ile
almış olduğu araziyi 11.11.2018 tarihinde tapuya tescil ettirmiştir.
Söz konusu arazinin iktisap tarihi olarak, tapuya tescil edildiği 11.11.2018
tarihinin esas alınması gerekir.
1.1.6.4. Cins Tashihi Yapılan Gayrimenkuller ile Kat Karşılığı
Olarak Müteahhit veya Konut Yapı Kooperatiflerinden
Alınan Gayrimenkullerin Satılması Halinde İktisap Tarihinin
Belirlenmesi
Cins değişikliği (cins tashihi), bir taşınmaz malın cinsinin, yapısız iken
yapılı veya yapılı iken yapısız hale; bağ, bahçe, tarla vb. iken arsa, arazi
iken, bağ, bahçe vb. duruma dönüştürmek için paftasında ve tapu
sicilinde yapılan işlem olarak tanımlanmıştır (Tapu ve Kadastro Genel
Müdürlüğünün 16.03.2010 gün ve 2010/4-1697 No.lu Genelgesi).
Arazi vasfında iktisap edilen gayrimenkulün belediyelerce ifraz ve taksim
işlemine tabi tutularak satılması halinde iktisap tarihi olarak arazinin
iktisap edildiği tarih değil, belediyenin ifraz işlemi sonucu arsa vasfını
kazanarak, cins tashihi yapıldığı tarihin esas alınması gerekir.
Arsa olarak iktisap edilen gayrimenkul üzerine bina inşa edilmesi
veya söz konusu gayrimenkulün kat karşılığı verilmesi sonucu alınan
gayrimenkullerin tapuya tescili, cins tashihi sayılarak tapuya tescil
tarihinin iktisap tarihi olarak kabul edilmesi gerekir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 9
Gayrimenkullerin ivazsız şekilde iktisap edilmesi değer artışı kazancının
konusuna girmemektedir. Bu çerçevede ivazsız olarak iktisap edilen
gayrimenkulün üzerine, sahibi tarafından inşa edilen veya kat karşılığı
olarak alınan gayrimenkullerin daha sonra elden çıkarılması halinde elde
edilen gelir, değer artışı kazancı kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Örnek 10: Mükellef (M)'nin, 05.08.2010 tarihinde satın aldığı arsayı
23.01.2017 tarihinde kat karşılığı olarak müteahhide vererek almış olduğu
gayrimenkuller, 25.04.2019 tarihinde tapuya tescil edilmiştir.
Kat karşılığı alınan gayrimenkuller yeni bir iktisap olarak kabul edilecek ve
değer artışı kazancının tespitinde gayrimenkullerin tapuya tescil edildiği
25.04.2019 tarihi esas alınacaktır. Fiilen kullanımın tapu tescilinden önce
gerçekleşmesi halinde ise bu tarihin esas alınması gerekir.
Örnek 11: Mükellef (N) tarafından, 25.10.2010 tarihinde satın alınan ve
tapuya arazi olarak tescil edilen gayrimenkulün, belediyece ifraz işlemi
sonucu 27.07.2018 tarihinde cins tashihi gerçekleştirilerek tapuya arsa
olarak tescili yapılmıştır.
Değer artışı kazancının tespiti açısından, söz konusu değişikliğin (cins
tashihi) yapıldığı 27.07.2018 tarihinin esas alınması gerekir.
Örnek 12: Mükellef (P)'ye veraset yoluyla intikal eden iki katlı ahşap
bina, yıkılıp yerine yeni bir bina yapılması ve bu yeni binadan kendisine
iki adet daire verilmesi karşılığında, müteahhide verilmiştir. Mükellef,
müteahhitten kat karşılığı aldığı iki adet daireyi teslim aldığı yıl içinde
satmıştır.
İvazsız olarak (veraset yoluyla) iktisap edilen gayrimenkulün, cins tashihi
yapılarak kat karşılığı verilmesi halinde, "ivazsız iktisap edilme" niteliği
değişmeyeceğinden, gayrimenkulün satışından elde edilen gelir de değer
artışı kazancına tabi olmayacaktır.
1.2. SAFİ DEĞER ARTIŞI KAZANCININ TESPİTİ
Değer artışı kazancında vergilendirilecek kazanca "safi değer artışı"
denilmektedir. Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında
alınan para ve ayınlarla (eşya, mal vb.) sağlanan ve para ile temsil
edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından;
10 www.gib.gov.tr
• Elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedeli,
• Elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının üzerinde kalan
giderler ve ödenen vergi ve harçların
düşülmesi suretiyle bulunmaktadır.
Maliyet bedelinin tespit edilememesi halinde maliyet bedeli yerine; Vergi
Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca tespit edilecek
bedel, kazancı bilanço veya işletme hesabı esasına göre tespit edilen
işletmelerde ise son bilançoda veya envanter kayıtlarında gösterilen
değer esas alınır.
İşletmeye dahil amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması
halinde, iktisadi kıymetlerin maliyet bedeli yerine amortismanlar
düşüldükten sonra kalan net değeri esas alınır.
Menkul kıymetlerin elden çıkarılmasında, iktisap bedelinin tevsik
edilememesi halinde Vergi Usul Kanunu'nun 266 ncı maddesinde yazılı
itibari değer iktisap bedeli olarak kabul edilir.
Dar mükelleflerin (kurumlar dahil), yabancı sermaye mevzuatına göre
ilgili mercilerden izin almak suretiyle, Türkiye'ye bizzat getirdikleri nakdi
veya ayni sermaye karşılığında iktisap ettikleri menkul kıymetler ile
iştirak hisselerini elden çıkarmalarından doğan değer artışı kazançlarının
hesabında, kur farkından doğan kazançlar dikkate alınmaz. Şu kadar
ki, bu mükelleflerin Türkiye'de elde ettikleri kazançların, münhasıran
bu menkul kıymet veya iştirak hisseleri dolayısıyla elde edilen menkul
sermaye iratlarından ve bu kıymet veya hisselerin elden çıkarılmasından
doğan değer artışı kazançlarından ibaret olması şarttır. Bu mükelleflerin,
Türkiye'de menkul kıymet alım satımıyla devamlı olarak uğraşmaları
halinde, kur farkından doğan kazançlar da ticari kazancın hesabında
dikkate alınır.
Kur farkından doğan kazançların hesabında, menkul kıymet veya iştirak
hisselerinin iktisabına tahsis edilen yabancı sermayenin bu kıymet veya
hisselerin iktisap tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz
alış kuruna göre hesaplanan Türk Lirası karşılığı ile bu kıymet veya
hisselerin elden çıkarılması tarihindeki aynı miktar yabancı sermayenin
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan
Türk Lirası karşılığı arasındaki fark esas alınır.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 11
1.2.1. Endeksleme Yapılması
Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 81 inci maddesinin son fıkrasında,
mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedelinin, elden çıkarılan
mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik
Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında
artırılarak tespit edileceği ve endekslemenin yapılabilmesi için artış
oranının % 10 veya üzerinde olması gerektiği yönünde hükümlere yer
verilmiştir.
Vergi Usul Kanunu'nun Mükerrer 298 inci maddesinde Üretici Fiyat Genel
Endeksi (ÜFE) ibaresi yer almakta olup, 5429 sayılı Türkiye İstatistik
Kanunu'nda ise, muhtelif mevzuatta Üretici Fiyat Endeksine (ÜFE)
yapılmış olan atıfların, Türkiye İstatistik Kurumunca hesaplanan Yurt İçi
Üretici Fiyat Endeksine (Yİ-ÜFE) yapılmış sayılacağı belirtilmiştir.
2006 yılı itibarıyla Türkiye İstatistik Kurumunun resmi internet sayfasından
(www.tuik.gov.tr) edinilen Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE)
rakamlarına ilişkin tablo aşağıdadır.
YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (Yİ-ÜFE) RAKAMLARI
Yıl Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
2006 123,51 123,83 124,14 126,54 130,05 135,28 136,45 135,43 135,11 135,73 135,33 135,16
2007 135,09 136,37 137,70 138,80 139,34 139,19 139,28 140,47 141,90 141,71 142,98 143,19
2008 143,80 147,48 152,16 159,00 162,37 162,90 164,93 161,07 159,63 160,54 160,49 154,80
2009 155,16 156,97 157,43 158,45 158,37 159,86 158,74 159,40 160,38 160,84 162,92 163,98
2010 164,94 167,68 170,94 174,96 172,95 172,08 171,81 173,79 174,67 176,78 176,23 178,54
2011 182,75 185,90 188,17 189,32 189,61 189,62 189,57 192,91 195,89 199,03 200,32 202,33
2012 203,10 202,91 203,64 203,81 204,89 201,83 201,20 201,71 203,79 204,15 207,54 207,29
2013 206,91 206,65 208,33 207,27 209,34 212,39 214,50 214,59 216,48 217,97 219,31 221,74
2014 229,10 232,27 233,98 234,18 232,96 233,09 234,79 235,78 237,79 239,97 237,65 235,84
2015 236,61 239,46 241,97 245,42 248,15 248,78 247,99 250,43 254,25 253,74 250,13 249,31
2016 250,67 250,16 251,17 252,47 256,21 257,27 257,81 258,01 258,77 260,94 266,16 274,09
2017 284,99 288,59 291,58 293,79 295,31 295,52 297,65 300,18 300,90 306,04 312,21 316,48
2018 319,60 328,17 333,21 341,88 354,85 365,60 372,06 396,62 439,78 443,78 432,55 422,94
2019 424,86 425,26 431,98 444,85 456,74 457,16 452,63 449,96 450,55 451,31 450,97 454,08
12 www.gib.gov.tr
Örnek 13: Mükellef (R), 10.03.2015 tarihinde 300.000 TL'ye satın almış
olduğu gayrimenkulü 25.04.2019 tarihinde 600.000 TL'ye satmıştır.
Bu durumda söz konusu gayrimenkul 5 yıllık süre dolmadan elden
çıkarıldığı için mükellef adına oluşacak değer artışı kazancı aşağıdaki gibi
hesaplanacaktır.
Gayrimenkulün iktisap tarihinden önceki ay olan Şubat 2015 döneminde
Yİ-ÜFE 239,46; elden çıkarıldığı aydan önceki ay olan Mart 2019
döneminde Yİ-ÜFE 431,98 olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda
endeksleme oranının ilgili dönemde %10'un üzerinde [(431,98 – 239,46)
/239,46] = % 80,39 artmış olduğu görülmektedir.
Dolayısıyla elden çıkarılan gayrimenkulün endekslenmiş maliyet bedeli;
300.000 TL x (431,98 / 239,46) = 541.192,68 TL olarak dikkate alınacaktır.
Buna göre mükellef, satmış olduğu gayrimenkulden dolayı (600.000 –
541.192,68 =) 58.807,32 TL tutarında istisna öncesi değer artışı kazancı
elde etmiş olacaktır.
Söz konusu kazanca, 2019 yılında geçerli olan 14.800 TL tutarındaki
istisna uygulandıktan sonra bulunacak (58.807,32 – 14.800 =) 44.007,32
TL'ye vergi nispetleri uygulandığında mükellefin Hesaplanan Gelir Vergisi
8.181,98 TL olacaktır.
Söz konusu gayrimenkulün 25.04.2019 tarihinde elden çıkarılmasından
doğan 2019 yılı değer artışı kazancı, 2020 yılının Mart ayında yıllık gelir
vergisi beyannamesi ile beyan edilip, 2020 yılının Mart ve Temmuz
aylarında 2 eşit taksitle ödenecektir.
1.3. DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARINDA İSTİSNA DEĞER ARTIŞI
KAZANÇLARINDA İSTİSNA
Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 80 inci maddesine göre;
• Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari
plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların tamamı,
• Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden
çıkarılmasından sağlananlar hariç olmak üzere bir takvim yılında elde
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
edilen değer artışı kazancının 2019 takvim yılı için 14.800 TL'si,
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 13
• 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilen menkul kıymet ve
diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından doğan
kazançların 2019 yılı için 33.000 TL'si,
gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Ancak elden çıkarılan değer, 1/1/2006 tarihinden itibaren ihraç edilmiş
menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası aracı ise istisna uygulanmayacak,
elde edilen gelirden giderler düşülecek ve kalan tutar beyan edilecektir.
2019 yılı içerisinde mal ve hakların elden çıkarılması karşılığında
sağlanan ve istisna rakamlarını aşan kazançların beyan edilmesi
gerekmektedir.
1.4. VERGİLENDİRİLMEYECEK DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARI
Gelir Vergisi Kanunu'nun 81 inci maddesine göre aşağıdaki yazılı hallerde
değer artışı kazancı hesaplanmaz ve vergilendirilmez:
1. Ferdi bir işletmenin sahibinin ölümü halinde, kanuni mirasçılar
tarafından işletmenin faaliyetine devam olunması ve mirasçılar
tarafından işletmeye dahil iktisadi kıymetlerin kayıtlı değerleriyle
(bilanço esasına göre defter tutuluyorsa bilançonun aktif ve pasifiyle
bütün halinde) aynen devir alınması.
2. Kazancı bilanço esasına göre tespit edilen ferdi bir işletmenin
bilançosunun bir sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütün halinde
devrolunması, devir alan şirketin bilançosuna aynen geçirilmesi ve
devredilen ferdi işletmenin sahip veya sahiplerinin şirketten, devir
bilançosuna göre hesaplanan öz sermayesi tutarında ortaklık payı
alması (Bu ortaklık payını temsil eden hisse senetlerinin nama yazılı
olması şarttır.).
3. Kollektif ve adi komandit şirketlerin bu maddenin (2) numaralı
bendinde yazılı şartlar dahilinde nev'i değiştirerek sermaye
şirketi haline dönüşmesi (Kollektif ve adi komandit şirketlerin
şekil değiştirerek anonim şirket haline dönüşmesi halinde şekil
değiştiren kollektif ve adi komandit şirketlerin ortaklarının anonim
şirketteki ortaklık paylarını gösteren hisse senetlerinin nama yazılı
olması şarttır.).
14 www.gib.gov.tr
2. ARIZİ KAZANÇLAR
2.1. KAPSAMI
Gelir Vergisi Kanunu'nun 82 nci maddesinde belirtilen arızi kazançlar,
yapılması devamlılık arz etmeyen faaliyetlerden elde edilen gelirlerin
vergilendirilmesine yönelik düzenlemeleri içermektedir. Maddeye göre
vergiye tabi arızi kazançlar şunlardır:
1. Arızi olarak ticari muamelelerin icrasından veya bu nitelikteki
muamelelere tavassuttan elde edilen kazançlar.
2. Ticari veya zirai bir işletmenin faaliyeti ile serbest meslek faaliyetinin
durdurulması veya terk edilmesi, henüz başlamamış olan böyle
bir faaliyete hiç girişilmemesi, ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak
edilmemesi karşılığında elde edilen hasılat.
3. Gayrimenkullerin tahliyesi veya kiracılık hakkının devri karşılığında
alınan tazminatlar ile peştemallıklar (kiracıya ait tesisat ve malların
tahliye ve devri sırasında kiralayan veya yeni kiracıya devrinde
doğan kazançlar dahil).
4. Arızi olarak yapılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla tahsil
edilen hasılat.
5. Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili
olarak sonradan elde ettikleri kazançlar (zarar yazılan değersiz
alacaklarla, karşılık ayrılan şüpheli alacakların tahsili dahil).
6. Dar mükellefiyete tabi olanların GVK 45 inci maddede yazılı işleri
(Türkiye ile yabancı memleketler arasında yaptıkları ulaştırma işleri)
arızi olarak yapmalarından elde ettikleri kazançlar.
Hasılat; alınan para ve ayınlarla (eşya, mal vb.) diğer suretlerle elde edilen
ve para ile temsil edilebilen menfaatleri ifade eder.
2.2. SAFİ ARIZİ KAZANCIN TESPİTİ
Arızi kazançlarda safi kazanç; satış bedelinden maliyet bedeli ve satış
dolayısıyla yapılan giderlerin indirilmesi veya elde edilen hasılattan tevsik
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
edilmek kaydıyla yapılan giderlerin düşülmesi ile bulunur.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 15
Arızi kazançların safi miktarı aşağıdaki şekilde tespit edilir.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 82 nci maddesinin birinci fıkrasının;
1. (1) numaralı bendinde yazılı işlerde, satış bedelinden maliyet bedeli
ve satış dolayısıyla yapılan giderler indirilir.
2. (2), (3), (4) ve (5) numaralı bentlerinde yazılı işlerde, elde edilen
hasılattan tevsik edilmek kaydıyla yapılan giderler indirilir.
3. (6) numaralı bendinde yazılı işlerde, 45 inci madde hükümleri
uygulanır.
2.3. ARIZİ KAZANÇLARDA İSTİSNA
Gelir Vergisi Kanunu'nun 82 nci maddesinde 6 bent olarak saylan arızi
kazançlarda, bir kısım bentler istisna uygulamasından faydalanırken
bir kısım ise istisnaya tabi olmayıp elde edilen kazanç tutarından
tevsik edilmesi koşuluyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan tutar
üzerinden vergilendirilmektedir.
Bir takvim yılında (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerde yazılı olan
kazançlar (henüz başlamamış olan ticari, zirai veya mesleki bir faaliyete
hiç girişilmemesi ile ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi
karşılığında elde edilen kazançlar hariç) toplamının 2019 yılı için
33.000 TL'lik kısmı gelir vergisinden müstesnadır.
Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili olarak
sonradan elde ettikleri kazançlar ile zarar yazılan değersiz alacaklarla,
karşılık ayrılan şüpheli alacakların sonradan tahsili istisna uygulamasının
dışındadır.
Dar mükellefiyete tabi olanların 45 inci maddede (Dar mükellefiyete tabi
olanların Türkiye ile yabancı memleketler arasında yaptıkları ulaştırma
işlerinde elde ettikleri kazançlar, Kurumlar Vergisine tabi yabancı ulaştırma
kurumlarının kazançlarının tayinine ait esaslara göre tespit olunur.) yazılı
işleri arızi olarak yapmalarından elde ettikleri kazançları da istisna
uygulamasının dışındadır.
İstisna tutarı, arızi kazançların toplam tutarına uygulanacak olup
aşan kısmın beyan edilmesi gerekir.
16 www.gib.gov.tr
3. YILLIK BEYANNAMEYE DAHİL EDİLEN KAZANÇ VE İRATLARDAN
YAPILACAK İNDİRİMLER
Yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlere ilişkin indirimler Gelir Vergisi
Kanunu'nun 89 uncu maddesi ile diğer kanunlarda belirtilmiştir. Gelir
vergisi matrahının tespitinde gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek
gelirlerden aşağıda belirtilen indirimlerin yapılabilmesi için yıllık
beyanname ile bildirilecek bir gelirin bulunması ve yapılacak indirimlerin
ilgili mevzuatta belirtilen şartları taşıması gerekmektedir.
Diğer kazanç ve iratlardan indirim konusu yapılabilecek bazı hususlar
şunlardır;
1. Hayat/şahıs sigorta primleri,
2. Eğitim ve sağlık harcamaları,
3. Beyan edilecek gelirden sınırlı olarak indirilebilecek bağış ve
yardımlar ile tamamı indirilebilecek bağış ve yardımlar,
4. Sponsorluk harcamaları,
5. Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz
karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışlar,
6. İktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay
Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımlar,
7. Diğer kanunlara göre tamamı indirilecek bazı bağış ve yardımlar;
• Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu ile Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına yapılan bağışlar,
• Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumuna yapılan bağışlar
ve yardımlar,
• Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna yapılan bağışlar,
• Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumuna yapılan bağışlar,
• Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfına yapılan bağışlar,
• Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu
kapsamında kurulan ormanlarda ağaçlandırma, bakım ve koruma
masraflarının tamamı,
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 17
• İlköğretim ve Eğitim Kanunu uyarınca yapılan bağışlar,
• Üniversitelere, yüksek teknoloji enstitüleri ile gelirlerinin en az
dörtte üçünü münhasıran devlet üniversitelerinin faaliyetlerinin
devam ettirilmesi ve desteklenmesini amaç edinmek üzere
kurulan ve fiilen bu çerçevede faaliyette bulunan vakıflardan
Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınanlara makbuz
karşılığında yapılan bağışlar,
• 7174 sayılı Kapadokya Alanı Hakkında Kanun kapsamında
kurulan idareye yapılan her türlü nakdî ve ayni bağış ve yardımlar
ile sponsorluk harcamaları.
• 174 sayılı Kapadokya Alanı Hakkında Kanun kapsamında kurulan
idareye yapılan her türlü nakdî ve ayni bağış ve yardımlar ile
sponsorluk harcamaları.
Bağış ve yardımın nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya
yardımın konusunu teşkil eden mal veya hakkın varsa mukayyet
değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir
Komisyonunca tespit edilecek değeri esas alınır.
4. BEYANNAMENİN VERİLME ZAMANI VE ŞEKLİ
Gelir Vergisi Kanunu'nun 85 inci maddesine göre mükellefler, yedi gelir
unsuruna ilişkin kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç
ve iratları için bu kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname
verirler. Bu kanuna göre beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede
toplanması zorunludur.
İstisna haddi içinde kalan değer artışı kazançları ve arızi kazançlar için
beyanname verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan Gelir Vergisi
Kanunu'na göre kesilmiş bulunan vergiler, beyanname üzerinden
hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilir, mahsubu yapılan miktar
gelir vergisinden fazla olursa aradaki fark vergi dairesince mükellefe
bildirilir ve mükellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatı
üzerine kendisine red ve iade edilir.
Gelir Vergisi Kanunu'na göre diğer kazanç ve iratların beyanı, mükellefiyetin
tam veya dar mükellef olmasına göre farklılık göstermektedir.
18 www.gib.gov.tr
4.1. TAM MÜKELLEFİYET
2019 yılında elde edilen beyana tabi diğer kazanç ve iratların, Yıllık Gelir
Vergisi Beyannamesi ile 1–31 Mart 2020 tarihleri arasında beyan edilmesi
gerekmektedir.
Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi;
• Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internet ortamında,
• Bağlı bulunulan (ikametgahın bulunduğu yer) vergi dairesine kağıt
ortamında,
• 3568 sayılı Kanun gereği elektronik beyanname gönderme
aracılık yetkisi almış meslek mensupları ile sözleşme imzalanarak
e-Beyanname sisteminden,
verilebilir.
Ayrıca bu mükelleflerin takvim yılı içinde;
• Memleketi terk etmesi halinde memleketi terkten önceki 15 gün
içinde,
• Ölümü halinde ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde vefat eden kişi
namına varislerce,
yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyanda bulunulması gerekmektedir.
4.1.1. Hazır Beyan Sistemi
Beyana tabi gelirleri sadece diğer kazanç ve iratlar, menkul sermaye
iradı, gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri) ile ücretten ibaret olan
mükellefler; bu gelirlerine ilişkin beyannamelerini Başkanlığımız tarafından
önceden hazırlanarak mükelleflerin onayına sunduğu kullanımı kolay ve
hızlı bir sistem olan Hazır Beyan Sistemi üzerinden verebilirler.
Bu sistemden, sadece diğer kazanç ve irat, kira, menkul sermaye iradı veya
ücret gelirlerini ayrı veya birlikte elde eden mükellefler yararlanabilecektir.
Sistem üzerinden hazırlanan diğer kazanç ve iratlara yönelik
beyanname elektronik ortamda onaylandığı anda, şahıs adına vergi
dairesinde mükellefiyet tesisi ve vergi tahakkuku işlemleri otomatik
olarak gerçekleştirilmektedir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 19
Sisteme ve detaylı bilgiye Gelir İdaresi Başkanlığının www.gib.gov.tr
internet adresinden veya İnteraktif Vergi Dairesinden ulaşabilirsiniz.
4.2. DAR MÜKELLEFİYET
Gelir Vergisi Kanunu'na göre Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek
kişiler sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden
vergilendirilirler. Dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından diğer
kazanç ve iradın Türkiye'de elde edilmesi için, bu kazanç veya iratları
doğuran işin veya muamelenin Türkiye'de ifa edilmesi veya Türkiye'de
değerlendirilmesi gerekir.
Değerlendirmeden maksat, ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme
yabancı memlekette yapılmışsa, Türkiye'de ödeyenin veya nam ve
hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya karından
ayrılmasıdır.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 86 ncı maddesine göre dar mükellefiyette,
tamamı Türkiye'de tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan ücretler, serbest
meslek kazançları, menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile diğer
kazanç ve iratlar için yıllık beyanname verilmez, diğer gelirler için
beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmez.
Dar mükelleflerin, 2019 yılında elde edilen beyana tabi ticari ve zirai
kazançlarına ilişkin gelirlerinin, Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile 1–31
Mart 2020 tarihleri arasında beyan edilmesi gerekmektedir.
Dar mükellefiyette yıllık beyanname;
• Türkiye'de vergi muhatabı mevcutsa onun Türkiye'de oturduğu
yerin, Türkiye'de vergi muhatabı yoksa işyerinin, işyeri birden
20 www.gib.gov.tr
fazla ise bu işyerlerinden herhangi birisinin bulunduğu yer vergi
dairesine kağıt ortamında elden veya posta yoluyla,
• 3568 sayılı Kanun gereği elektronik beyanname gönderme
aracılık yetkisi almış meslek mensupları ile sözleşme imzalanarak
e-Beyanname sisteminden,
verilebilir.
4.2.1. Münferit Beyanname
Münferit beyanname, dar mükellefiyete tabi olanların yıllık beyanname
ile bildirmeye mecbur olmadıkları kazanç ve iratlardan, vergisi tevkif
suretiyle alınmamış olanların bildirilmesine mahsustur.
Dar mükellefiyete tabi mükelleflerden yıllık beyanname vermeye mecbur
olmayanlar:
1. Gayrimenkullerin elden çıkarılmasından doğan diğer kazanç ve
iratlarını, gayrimenkulün bulunduğu,
2. Menkul malların ve hakların elden çıkarılmasından doğan diğer
kazanç ve iratlarını, mal ve hakların Türkiye'de elden çıkarıldığı,
3. Ticari veya zirai bir ișletmenin faaliyetinin durdurulması veya terk
edilmesi karșılığında elde ettikleri diğer kazanç ve iratlarını
ișletmenin bulunduğu,
4. Arızi olarak ticari ișlemlerin yapılmasından veya bu nitelikteki
ișlemlere tavassuttan elde edilen diğer kazanç ve iratlarla, arızi
olarak serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla elde edilen kazançlar
ve dar mükellefiyete tabi olanların 45 inci maddede yazılı ișleri arızi
olarak yapmalarından elde ettikleri diğer kazanç ve iratlar,
faaliyetin yapıldığı veya yolcu veya yükün tașıta alındığı,
5. Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri ișleriyle ilgili
olarak sonradan elde ettikleri diğer kazanç ve iratlar (zarar yazılan
değersiz alacaklarla, karșılık ayrılan șüpheli alacakların tahsili
dahil), ticari, zirai veya mesleki bir faaliyete hiç girișilmemesi veya
ihale, artırma ve eksiltmelere iștirak edilmemesi karșılığında elde
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
ettikleri diğer kazanç ve iratları, vergisi tevkif suretiyle alınmamıș
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 21
menkul sermaye iratlarını ve diğer her türlü kazanç ve irada ilişkin
ödemenin Türkiye'de yapıldığı,
6. Diğer hallerde Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen,
yerin vergi dairesine münferit beyanname ile bildirmeye mecburdurlar.
Bu kazanç ve iratlardan serbest meslek faaliyetlerine ilişkin olanların
beyannamelerinin bu faaliyetlerin sona erdiği, bu kazanç dışındaki diğer
kazanç ve iratlarla ilgili beyannamelerin ise bu kazanç ve iratların iktisap
olunduğu tarihten itibaren 15 gün içinde ilgili vergi dairesine verilmesi
mecburidir.
Geliri telif ve patent haklarının satışından ibaret olan ve tamamı üzerinden
tevkif suretiyle gelir vergisi ödemiş bulunan dar mükellefiyete tabi
kimselerin bu gelirleri için münferit beyanname vermeleri ihtiyaridir.
5. UYGULANACAK VERGİ TARİFESİ
Gelir Vergisi Kanunu'na göre 2019 yılında elde edilen diğer kazanç ve
iratlara aşağıda yer alan vergi tarifesi uygulanarak gelir vergisi hesaplanır.*
Gelir vergisine tabi gelirler;
18.000 TL'ye kadar %15
40.000 TL'nin 18.000 TL'si için 2.700 TL, fazlası %20
98.000 TL'nin 40.000 TL'si için 7.100 TL (ücret gelirlerinde
148.000 TL'nin 40.000 TL'si için 7.100 TL), fazlası %27
500.000 TL'nin 98.000 TL'si için 22.760 TL (ücret gelirlerinde
500.000 TL'nin 148.000 TL'si için 36.260 TL), fazlası %35
500.000 TL'den fazlasının 500.000 TL'si için 163.460 TL
(ücret gelirlerinde 500.000 TL'den fazlasının 500.000 TL'si için
159.460 TL), fazlası
%40
oranında vergilendirilir.
*7194 sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu 103. maddesinde yapılan
değişiklik.
2020 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınacak vergi
tarifesi, 310 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile belirlenmiştir.
22 www.gib.gov.tr
6. VERGİNİN ÖDENME ZAMANI VE ŞEKLİ
2019 yılında elde edilen diğer kazanç ve iratlara ilişkin olarak verilecek
yıllık gelir vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin,
2020 yılının Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksit olmak üzere;
• Birinci taksiti, damga vergisi ile birlikte 31 Mart 2020 tarihine
kadar,
• İkinci taksiti ise 4 Ağustos 2020 (31 Temmuz 2020 resmi tatile
rastladığından) tarihine kadar,
ödenmesi gerekmektedir.
Memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyetin kalkmasını gerektiren
durumlarda, beyan üzerine tarh edilen vergiler beyanname verme süreleri
içinde ödenecektir.
Münferit beyanname ile bildirilen kazançların vergisi, beyanname verme
süresi içinde vergi dairesine ödenir.
Verginizi Başkanlığımıza ait www.gib.gov.tr internet adresinde yer alan
anlaşmalı bankalardan ve tüm vergi dairelerimizden ödeyebilirsiniz.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 23
Ayrıntılı bilgi için;
www.gib.gov.tr
GiB MOBiL
Ayrıntılı bilgi için;
www.gib.gov.tr
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
GiB MOBiL/gibsosyalmedya
Ayrıntılı bilgi için;
www.gib.gov.tr
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
Link : https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/beyannamerehberi/2020DigerKazanc.pdf
ÜCRETSİZDİR
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
Yayın No: 351
Şubat/2020
DEĞER ARTIŞI KAZANCI ARIZİ KAZANÇ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN
VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
Ayrıntılı bilgi için
Vergi İletişim Merkezi (VİMER)
www.gib.gov.tr
Bu Rehber, yayım tarihinde yürürlükte olan mevzuat dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Mevzuat Bilgilerine ve Güncel Haberlere;
• Başkanlığımız internet sayfasından,
• Sosyal medya hesaplarından,
• e-Posta bilgilendirme sisteminden,
ulaşabilirsiniz.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
Yayın No: 351
Şubat/2020
www.gib.gov.tr
içindekiler
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLAR................................................................1
1. DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARI............................................................1
1.1. KAPSAMI.........................................................................................1
1.1.1. Menkul Kıymetlerin veya Diğer Sermaye Piyasası Araçlarının Elden
Çıkarılmasından Sağlanan Kazançlar.......................................................2
1.1.2. 70 inci Maddenin Birinci Fıkrasının (5) Numaralı Bendinde
Yazılı Hakların (İhtira Beratları Hariç) Elden Çıkarılmasından Doğan
Kazançlar.................................................................................................3
1.1.3. Telif Haklarının ve İhtira Beratlarının Müellifleri, Mucitleri ve
Bunların Kanuni Mirasçıları Dışında Kalan Kimseler Tarafından Elden
Çıkarılmasından Doğan Kazançlar...........................................................4
1.1.4. Ortaklık Haklarının veya Hisselerinin Elden Çıkarılmasından Doğan
Kazançlar.................................................................................................4
1.1.5. Faaliyeti Durdurulan Bir İşletmenin Kısmen veya Tamamen Elden
Çıkarılmasından Doğan Kazançlar...........................................................4
1.1.6. İktisap Şekli Ne Olursa Olsun (İvazsız Olarak İktisap Edilenler Hariç)
70 inci Maddenin Birinci Fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) Numaralı Bentlerinde
Yazılı Mal ve Hakların, İktisap Tarihinden Başlayarak Beş Yıl İçinde Elden
Çıkarılmasından Doğan Kazançlar...........................................................5
1.1.6.1.Gayrimenkul Alım-Satım İşlerinde Ticari Kazanç-Değer Artışı
Kazancı Ayrımı..........................................................................................5
1.1.6.2. Mal ve Hakların İktisap Şekli.........................................................6
1.1.6.3. Gayrimenkullerde İktisap Tarihinin Belirlenmesi..........................7
1.1.6.4.Cins Tashihi Yapılan Gayrimenkuller ile Kat Karşılığı
Olarak Müteahhit veya Konut Yapı Kooperatiflerinden
Alınan Gayrimenkullerin Satılması Halinde İktisap Tarihinin
Belirlenmesi.............................................................................................8
1.2. SAFİ DEĞER ARTIŞI KAZANCININ TESPİTİ.................................9
1.2.1.Endeksleme Yapılması..................................................................11
1.3. DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARINDA İSTİSNA...............................12
www.gib.gov.tr
içindekiler
1.4. VERGİLENDİRİLMEYECEK DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARI........13
2. ARIZİ KAZANÇLAR...........................................................................14
2.1. KAPSAMI........................................................................................14
2.2. SAFİ ARIZİ KAZANCIN TESPİTİ...................................................14
2.3. ARIZİ KAZANÇLARDA İSTİSNA...................................................15
3. YILLIK BEYANNAMEYE DAHİL EDİLEN KAZANÇ VE İRATLARDAN
YAPILACAK İNDİRİMLER.....................................................................16
4. BEYANNAMENİN VERİLME ZAMANI VE ŞEKLİ............................17
4.1. TAM MÜKELLEFİYET....................................................................18
4.1.1 Hazır Beyan Sistemi......................................................................18
4.2. DAR MÜKELLEFİYET....................................................................19
4.2.1. Münferit Beyanname....................................................................20
5. UYGULANACAK VERGİ TARİFESİ..................................................21
6. VERGİNİN ÖDENME ZAMANI VE ŞEKLİ........................................22
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 1
GİRİŞ
Bu Rehber, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nda yer alan yedi gelir
unsurlarından biri olan diğer kazanç ve iratları elde eden gerçek kişilerin
vergilendirilmesine yönelik olarak hazırlanmıştır.
Rehberde, 2019 yılında gerçek kişilerce elde edilen diğer kazanç ve
iratların; kapsamı, istisna tutarları, beyan edilip edilmeyeceği, beyan
edilmesi durumunda hangi şartlar altında beyan edileceği, beyannamenin
verilme zamanı ve verginin ödenmesi konularında bilgiler yer almaktadır.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLAR
Gelir Vergisi Kanunu'ndaki gelir unsurlarından biri olan diğer kazanç ve
iratlar; belirli kaynaklara bağlanması mümkün olmayan, belirli dönemlerde
(periyodik olarak) meydana gelmeyen, devamlı değil arızi olan ve çoğu
zaman bir teşebbüs sonucu olmaksızın, kişilerin bazı mal varlıklarında
kendiliğinden meydana gelen kazanç ve iratlardır.
Diğer kazanç ve iratlar;
• Değer artışı kazançları,
• Arızi kazançlar,
olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
1. DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARI
1.1. KAPSAMI
Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 80 inci maddesine göre aşağıda
sayılan mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer
artışı kazançları olarak vergilendirilir.
1. İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait
olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç,
menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden
çıkarılmasından sağlanan kazançlar.
2. 70 inci maddenin birinci fıkrasının (5) numaralı bendinde yazılı
hakların (ihtira beratları hariç) elden çıkarılmasından doğan
kazançlar.
2 www.gib.gov.tr
3. Telif haklarının ve ihtira beratlarının müellifleri, mucitleri ve
bunların kanuni mirasçıları dışında kalan kimseler tarafından
elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
4. Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan
kazançlar.
5. Faaliyeti durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden
çıkarılmasından doğan kazançlar.
6. İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç)
70 inci maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı
bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai
istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap
tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan
kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla
tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından
satın alınmış sayılır.).
Elden çıkarma; yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz
karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması,
devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade
etmektedir.
Faaliyetine devam eden ticari bir işletmenin kısmen veya tamamen
satılmasından veya ticari işletmeye dahil amortismana tabi iktisadi
kıymetlerle yukarıda belirtilen hakların elden çıkarılmasından doğan
kazançlar ticari kazanç sayılmakta ve bunlara ticari kazanç hakkındaki
hükümler uygulanmaktadır.
1.1.1. Menkul Kıymetlerin veya Diğer Sermaye Piyasası Araçlarının
Elden Çıkarılmasından Sağlanan Kazançlar
Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 80 inci maddesine göre, ivazsız olarak
iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla
süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer
sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
değer artışı kazancı olarak vergilendirilmektedir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 3
Söz konusu menkul kıymetlerin alım-satımından elde edilen değer
artışı kazançlarında vergilendirmeye esas alınacak kazanç, Gelir Vergisi
Kanunu'nun Mükerrer 81 inci maddesine göre elden çıkarma karşılığında
alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerin
tutarından, elden çıkarılan kıymetin maliyet bedeli ile elden çıkarılma
dolayısıyla yapılan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi
suretiyle bulunacaktır.
Gelir Vergisi Kanunu'nun Geçici 67 nci maddesinin 1 inci fıkrasının
(d) bendinde belirtildiği üzere; tam mükellef kurumlara ait olup, Borsa
İstanbul (BIST)' da işlem gören ve bir yıllık süreden sonra elden çıkarılan
hisse senetleri için Gelir Vergisi Kanunu'nun değer artışı kazançlarının
vergilendirilmesine ilişkin Mükerrer 80 inci madde hükümleri
uygulanmayacak olup, dolayısıyla bu gelirler için değer artışı kazancı
kapsamında yıllık beyanname de verilmeyecektir.
Örnek 1: Mükellef (A), 03.02.2018 tarihinde sahibi olduğu tam mükellef
kuruma ait Borsa İstanbul (BIST)' da işlem görmeyen hisse senetlerini
30.04.2019 tarihinde satmıştır. Buna göre mükellef, söz konusu hisse
senetlerini iktisap tarihinden itibaren 2 yıldan fazla süre ile elde tutmadan
satmış olduğundan, elde ettiği kazanç değer artışı kazancı olarak vergiye
tabi olacaktır.
Örnek 2: Mükellef (B), 03.03.2018 tarihinde sahibi olduğu tam mükellef
kuruma ait Borsa İstanbul (BIST)' da işlem gören hisse senetlerini
30.05.2019 tarihinde satmıştır. Buna göre mükellef, söz konusu Borsa
İstanbul (BIST)' da işlem gören hisse senetlerini iktisap tarihinden itibaren
1 yıldan fazla süre ile elde tutarak satmış olduğundan, elde ettiği kazanç
Gelir Vergisi Kanunu Geçici 67 nci maddesinin 1 inci fıkrasının (d) bendi
kapsamında değer artışı kazancı olarak vergiye tabi olmayacaktır.
1.1.2. 70 inci Maddenin Birinci Fıkrasının (5) Numaralı Bendinde
Yazılı Hakların (İhtira Beratları Hariç) Elden Çıkarılmasından
Doğan Kazançlar
Gelir Vergisi Kanunu'nun 70 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı
bendinde yazılı ihtira beratları dışındaki haklar; arama, işletme ve imtiyaz
hakları ve ruhsatları, alameti farika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik
resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü
4 www.gib.gov.tr
bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye
ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı
veya kullanma imtiyazı gibi haklar olup, bunların elden çıkarılmasından
doğan kazançlar değer artışı kazancı olarak vergilendirilmektedir.
1.1.3. Telif Haklarının ve İhtira Beratlarının Müellifleri, Mucitleri ve
Bunların Kanuni Mirasçıları Dışında Kalan Kimseler Tarafından
Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar
Telif haklarının ve ihtira beratlarının müellifleri, mucitleri ve bunların kanuni
mirasçıları dışında kalan kimseler tarafından elden çıkarılmasından doğan
kazançlar değer artışı kazancı; müellifleri, mucitleri ve bunların kanuni
mirasçıları tarafından elden çıkarılmasından doğan kazançlar ise serbest
meslek kazancı olarak vergilendirilmektedir. Gelir Vergisi Kanunu'nun 18
inci maddesindeki şartların sağlanması halinde serbest meslek kazancı
istisnasından yararlanılması da mümkündür.
1.1.4. Ortaklık Haklarının veya Hisselerinin Elden Çıkarılmasından
Doğan Kazançlar
Limited, paylı komandit, adi komandit, kollektif ve adi şirketlerde ortakların
ortaklık paylarını satmaları karşılığında elde edilen kazançlar ile kooperatif
üyelerinin sahip oldukları ortaklık paylarının elden çıkarılması karşılığında
sağlanan kazançlar değer artışı kazancı olarak vergilendirilmektedir.
Örnek 3: Gerçek kişi Mükellef (C), (D) Limited Şirketine 04.04.2011
tarihinde % 50 ortak olmuştur. Mükellef, 13.02.2019 tarihinde (D) Limited
Şirketindeki ortaklık payını ABC Limited Şirketine bedel karşılığında
devretmiştir. Mükellefin ortaklık payını elden çıkarmasından dolayı
elde ettiği kazancın değer artışı kazancı olarak vergiye tabi tutulması
gerekmektedir.
1.1.5. Faaliyeti Durdurulan Bir İşletmenin Kısmen veya Tamamen
Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 161 inci maddesine göre işi bırakarak
ticari faaliyetini sonlandıran mükelleflerin, kendi üzerinde kalan mal ve
hakların elden çıkarılmasından sağlanan kazanç değer artışı kazancı
olarak vergilendirilmektedir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 5
1.1.6. İktisap Şekli Ne Olursa Olsun (İvazsız Olarak İktisap Edilenler
Hariç) 70 inci Maddenin Birinci Fıkrasının (1), (2), (4) ve (7)
Numaralı Bentlerinde Yazılı Mal ve Hakların, İktisap Tarihinden
Başlayarak Beş Yıl İçinde Elden Çıkarılmasından Doğan
Kazançlar
Gelir Vergisi Kanunu'nun 70 inci maddesinin birinci fıkrasının 1, 2, 4 ve
7 numaralı bentlerinde yazılı mal ve haklar aşağıdaki gibidir:
• Arazi, bina, maden suları, menba suları, madenler, taş ocakları,
kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve
bunların mütemmim cüzileri ve teferruatı,
• Voli mahalleri ve dalyanlar,
• Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar,
• Gemi ve gemi payları ile bilumum motorlu tahmil ve tahliye
vasıtaları.
Karşılıksız edinilenler dışında, yukarıda sayılan mal ve hakların iktisap
tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan
kazançlar değer artışı kazancı olarak vergilendirilmektedir.
Gerçek kişilerin bir bedel karşılığı edindikleri gayrimenkullerin (konut,
arsa, vb.) iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılması
halinde, elde edilen kazanç gelir vergisine tabidir.
Örnek 4: Mükellef (E), 10.12.2018 tarihinde 300.000 TL'ye satın almış
olduğu gayrimenkulü 15.07.2019 tarihinde 400.000 TL'ye satmıştır. Buna
göre mükellef, söz konusu gayrimenkulü alış tarihinden itibaren beş tam
yıl geçmeden satmış olduğundan, elde ettiği kazancın istisna tutarını
aşan kısmı değer artışı kazancı olarak vergiye tabi olacaktır.
1.1.6.1. Gayrimenkul Alım-Satım İşlerinde Ticari Kazanç-Değer Artışı
Kazancı Ayrımı
Gerçek kişilerin sahip oldukları gayrimenkulleri elden çıkarmalarından
doğan kazancın niteliği ve vergilendirilmesi hakkında, Gelir Vergisi
Kanunu'nda iki ayrı gelir türünde düzenlemeye yer verilmiştir. Bunlardan
6 www.gib.gov.tr
ilki "ticari kazanç", diğeri ise "diğer kazanç ve iratlar" hükümlerinde yer
alan düzenlemedir.
Gayrimenkul alım satım işinden elde edilen gelirin niteliğinin belirlenmesinde
ilk önemli unsur "faaliyetteki devamlılık" tır. Gayrimenkul alım satım
işleri devamlı olarak, bir meslek halinde sürdürülüyorsa elde edilen
kazanç ticari kazançtır. Burada devamlılık unsurunu belirleyen en önemli
ölçüt, kazanç doğuran işlem sayısındaki çokluktur. İşlem sayısındaki
çokluk gayrimenkullerin aynı takvim yılı içerisinde birden fazla veya takip
eden birden fazla takvim yılında art arda satılmış olmasına göre belirlenir.
Alım satım işlemlerinin birden fazla olması halinde kazanç şeklinin
belirlenebilmesi için ikinci önemli unsur olan "satışın hangi amaçla
yapıldığı" nın tespit edilmesi gerekmektedir. Gayrimenkul alım satımı
kazanç elde etmek için yapılıyorsa söz konusu alım-satım işlemi ticari
kazanç kapsamında değerlendirilir. Gayrimenkul alım satımında ticari bir
amaç yoksa şahsi ihtiyacın karşılanması amacıyla yapılıyorsa elde edilen
kazanç değer artışı kazancı olarak değerlendirilir.
Gayrimenkul alım satım işinden elde edilen gelirin niteliğinin
belirlenmesinde üçüncü önemli unsur ise "ticari bir organizasyonun
varlığı" dır. İş yeri açılması, işçi çalıştırılması, ticaret siciline kayıt olunması
vb. durumlarda ticari bir organizasyonun var olduğu kabul edilmektedir.
Gayrimenkul alım satımı, şekli ve maddi şartları ile kurulmuş bir ticari
organizasyon içinde yapılıyorsa elde edilen kazanç ticari kazançtır.
Ticari organizasyonun şekli ve maddi unsurları ile açıkça belli olmadığı
hallerde ise kazanç türü "faaliyetteki devamlılık" ve "satışın hangi amaçla
yapıldığı" unsurlarına göre tespit edilir.
Gayrimenkul alım satım işlemi "ticari kazanç" hükümleri kapsamında
değilse elde edilen kazanç "değer artışı kazancı" hükümlerine göre
tespit edilir.
1.1.6.2. Mal ve Hakların İktisap Şekli
Mal ve haklar bedelsiz olarak edinilmişse bu mal ve hakların
elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazancı olarak
vergilendirilmeyecektir. Bunun dışında, iktisap şekli ne olursa olsun söz
konusu mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer
artışı kazancı olarak vergilendirilecektir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 7
Örnek 5: Mükellef (F), 10.07.2015 tarihinde kendisine miras yoluyla
intikal eden apartman dairesini 16.09.2019 tarihinde satmıştır. Satışa
konu apartman dairesinin bedelsiz olarak (veraset yoluyla) intikal etmesi
nedeniyle, mükellefin bu satıştan elde ettiği gelir, değer artışı kazancı
olarak vergilendirilmeyecektir.
1.1.6.3. Gayrimenkullerde İktisap Tarihinin Belirlenmesi
Gayrimenkullerde iktisap, Türk Medeni Kanunu'nun 705 inci maddesi
uyarınca, tapuya tescille gerçekleşmektedir. Buna göre, kat karşılığı
müteahhide veya kooperatiflere verilen arsa karşılığında alınan
gayrimenkuller dahil, iktisap edilen gayrimenkullerin elden çıkarılması
halinde, değer artışı kazancının tespiti yönünden iktisap tarihi olarak,
gayrimenkulün tapuya tescil edildiği tarih esas alınacaktır.
Ancak, gayrimenkulün tapuya tescil tarihinden önce sahibinin fiilen
kullanımına bırakıldığı bazı özel hallerde, iktisap tarihi olarak tapuya tescil
tarihi yerine fiilen kullanıma bırakılma tarihinin kabul edilmesi gerekir.
Bu çerçevede, konut yapı kooperatifleri, Toplu Konut İdaresi veya diğer
kişilerden gayrimenkulü fiilen kullanıma hazır şekilde teslim alanların,
söz konusu gayrimenkulleri fiilen kullandıklarını; tahsis belgesi, teslim
tutanakları, su, elektrik, telefon, doğalgaz faturaları ve benzeri belgelerle
tevsik etmeleri halinde değer artışı kazancının tespiti yönünden fiilen
kullanıma başladıkları tarih iktisap tarihi olarak kabul edilecektir.
Gayrimenkulün ihale veya icra yoluyla alındığı durumlarda da fiilen
kullanıma hazır şekilde teslim alındığının yukarıda sözü edilen belgelerle
tevsik edilmesi şartıyla, tapu tescil işlemi olmasa dahi fiilen kullanıma
bırakıldığı tarihin iktisap tarihi olarak kabul edilmesi gerekir.
Örnek 6: Mükellef (G), kooperatif üyeliği karşılığında iktisap ettiği
gayrimenkulüne, 20.04.2017 tarihinde su, elektrik ve telefon bağlattırarak,
bu tarihten itibaren fiilen kullanmaya başlamış ve bu durumu ilgili
kurumlardan aldığı belgeler ile ispatlamıştır. Bu gayrimenkulün mükellef
adına tapu tescili, 21.11.2018 tarihinde yapılmıştır.
Buna göre, değer artışı kazancının tespiti açısından beş yıllık sürenin
hesabında, gayrimenkulün fiilen kullanılmaya başlandığı 20.04.2017
tarihinin iktisap tarihi olarak esas alınması gerekir.
8 www.gib.gov.tr
Örnek 7: Mükellef (H), Toplu Konut İdaresinden bir daire satın almıştır.
Daire tespiti için 05.10.2016 tarihinde noterde kura çekimi yapılmış,
21.11.2018 tarihinde de yapı kullanım izin belgesi alınmış ancak
dairelerin tapuya tescil işlemi, Toplu Konut İdaresine yapılan ödemelerin
tamamlanmasından sonra 08.08.2019 tarihinde yapılmıştır.
Buna göre, değer artışı kazancının tespiti açısından beş yıllık sürenin
hesabında, gayrimenkulün yapı kullanma izin belgesinin alındığı
21.11.2018 tarihin esas alınması gerekir.
Örnek 8: Mükellef (K), sahibi bulunduğu gayrimenkulün kat irtifakı
tapusunu 03.03.2017 tarihinde, kat mülkiyeti tapusunu ise 06.12.2018
tarihinde almıştır.
Bu durumda, iktisap tarihi olarak kat irtifakı tapusunun alındığı 03.03.2017
tarihinin esas alınması gerekir.
Örnek 9: Mükellef (L), 05.08.2016 tarihinde "satış vaadi sözleşmesi" ile
almış olduğu araziyi 11.11.2018 tarihinde tapuya tescil ettirmiştir.
Söz konusu arazinin iktisap tarihi olarak, tapuya tescil edildiği 11.11.2018
tarihinin esas alınması gerekir.
1.1.6.4. Cins Tashihi Yapılan Gayrimenkuller ile Kat Karşılığı
Olarak Müteahhit veya Konut Yapı Kooperatiflerinden
Alınan Gayrimenkullerin Satılması Halinde İktisap Tarihinin
Belirlenmesi
Cins değişikliği (cins tashihi), bir taşınmaz malın cinsinin, yapısız iken
yapılı veya yapılı iken yapısız hale; bağ, bahçe, tarla vb. iken arsa, arazi
iken, bağ, bahçe vb. duruma dönüştürmek için paftasında ve tapu
sicilinde yapılan işlem olarak tanımlanmıştır (Tapu ve Kadastro Genel
Müdürlüğünün 16.03.2010 gün ve 2010/4-1697 No.lu Genelgesi).
Arazi vasfında iktisap edilen gayrimenkulün belediyelerce ifraz ve taksim
işlemine tabi tutularak satılması halinde iktisap tarihi olarak arazinin
iktisap edildiği tarih değil, belediyenin ifraz işlemi sonucu arsa vasfını
kazanarak, cins tashihi yapıldığı tarihin esas alınması gerekir.
Arsa olarak iktisap edilen gayrimenkul üzerine bina inşa edilmesi
veya söz konusu gayrimenkulün kat karşılığı verilmesi sonucu alınan
gayrimenkullerin tapuya tescili, cins tashihi sayılarak tapuya tescil
tarihinin iktisap tarihi olarak kabul edilmesi gerekir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 9
Gayrimenkullerin ivazsız şekilde iktisap edilmesi değer artışı kazancının
konusuna girmemektedir. Bu çerçevede ivazsız olarak iktisap edilen
gayrimenkulün üzerine, sahibi tarafından inşa edilen veya kat karşılığı
olarak alınan gayrimenkullerin daha sonra elden çıkarılması halinde elde
edilen gelir, değer artışı kazancı kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Örnek 10: Mükellef (M)'nin, 05.08.2010 tarihinde satın aldığı arsayı
23.01.2017 tarihinde kat karşılığı olarak müteahhide vererek almış olduğu
gayrimenkuller, 25.04.2019 tarihinde tapuya tescil edilmiştir.
Kat karşılığı alınan gayrimenkuller yeni bir iktisap olarak kabul edilecek ve
değer artışı kazancının tespitinde gayrimenkullerin tapuya tescil edildiği
25.04.2019 tarihi esas alınacaktır. Fiilen kullanımın tapu tescilinden önce
gerçekleşmesi halinde ise bu tarihin esas alınması gerekir.
Örnek 11: Mükellef (N) tarafından, 25.10.2010 tarihinde satın alınan ve
tapuya arazi olarak tescil edilen gayrimenkulün, belediyece ifraz işlemi
sonucu 27.07.2018 tarihinde cins tashihi gerçekleştirilerek tapuya arsa
olarak tescili yapılmıştır.
Değer artışı kazancının tespiti açısından, söz konusu değişikliğin (cins
tashihi) yapıldığı 27.07.2018 tarihinin esas alınması gerekir.
Örnek 12: Mükellef (P)'ye veraset yoluyla intikal eden iki katlı ahşap
bina, yıkılıp yerine yeni bir bina yapılması ve bu yeni binadan kendisine
iki adet daire verilmesi karşılığında, müteahhide verilmiştir. Mükellef,
müteahhitten kat karşılığı aldığı iki adet daireyi teslim aldığı yıl içinde
satmıştır.
İvazsız olarak (veraset yoluyla) iktisap edilen gayrimenkulün, cins tashihi
yapılarak kat karşılığı verilmesi halinde, "ivazsız iktisap edilme" niteliği
değişmeyeceğinden, gayrimenkulün satışından elde edilen gelir de değer
artışı kazancına tabi olmayacaktır.
1.2. SAFİ DEĞER ARTIŞI KAZANCININ TESPİTİ
Değer artışı kazancında vergilendirilecek kazanca "safi değer artışı"
denilmektedir. Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında
alınan para ve ayınlarla (eşya, mal vb.) sağlanan ve para ile temsil
edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından;
10 www.gib.gov.tr
• Elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedeli,
• Elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının üzerinde kalan
giderler ve ödenen vergi ve harçların
düşülmesi suretiyle bulunmaktadır.
Maliyet bedelinin tespit edilememesi halinde maliyet bedeli yerine; Vergi
Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca tespit edilecek
bedel, kazancı bilanço veya işletme hesabı esasına göre tespit edilen
işletmelerde ise son bilançoda veya envanter kayıtlarında gösterilen
değer esas alınır.
İşletmeye dahil amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması
halinde, iktisadi kıymetlerin maliyet bedeli yerine amortismanlar
düşüldükten sonra kalan net değeri esas alınır.
Menkul kıymetlerin elden çıkarılmasında, iktisap bedelinin tevsik
edilememesi halinde Vergi Usul Kanunu'nun 266 ncı maddesinde yazılı
itibari değer iktisap bedeli olarak kabul edilir.
Dar mükelleflerin (kurumlar dahil), yabancı sermaye mevzuatına göre
ilgili mercilerden izin almak suretiyle, Türkiye'ye bizzat getirdikleri nakdi
veya ayni sermaye karşılığında iktisap ettikleri menkul kıymetler ile
iştirak hisselerini elden çıkarmalarından doğan değer artışı kazançlarının
hesabında, kur farkından doğan kazançlar dikkate alınmaz. Şu kadar
ki, bu mükelleflerin Türkiye'de elde ettikleri kazançların, münhasıran
bu menkul kıymet veya iştirak hisseleri dolayısıyla elde edilen menkul
sermaye iratlarından ve bu kıymet veya hisselerin elden çıkarılmasından
doğan değer artışı kazançlarından ibaret olması şarttır. Bu mükelleflerin,
Türkiye'de menkul kıymet alım satımıyla devamlı olarak uğraşmaları
halinde, kur farkından doğan kazançlar da ticari kazancın hesabında
dikkate alınır.
Kur farkından doğan kazançların hesabında, menkul kıymet veya iştirak
hisselerinin iktisabına tahsis edilen yabancı sermayenin bu kıymet veya
hisselerin iktisap tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz
alış kuruna göre hesaplanan Türk Lirası karşılığı ile bu kıymet veya
hisselerin elden çıkarılması tarihindeki aynı miktar yabancı sermayenin
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan
Türk Lirası karşılığı arasındaki fark esas alınır.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 11
1.2.1. Endeksleme Yapılması
Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 81 inci maddesinin son fıkrasında,
mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedelinin, elden çıkarılan
mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik
Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında
artırılarak tespit edileceği ve endekslemenin yapılabilmesi için artış
oranının % 10 veya üzerinde olması gerektiği yönünde hükümlere yer
verilmiştir.
Vergi Usul Kanunu'nun Mükerrer 298 inci maddesinde Üretici Fiyat Genel
Endeksi (ÜFE) ibaresi yer almakta olup, 5429 sayılı Türkiye İstatistik
Kanunu'nda ise, muhtelif mevzuatta Üretici Fiyat Endeksine (ÜFE)
yapılmış olan atıfların, Türkiye İstatistik Kurumunca hesaplanan Yurt İçi
Üretici Fiyat Endeksine (Yİ-ÜFE) yapılmış sayılacağı belirtilmiştir.
2006 yılı itibarıyla Türkiye İstatistik Kurumunun resmi internet sayfasından
(www.tuik.gov.tr) edinilen Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE)
rakamlarına ilişkin tablo aşağıdadır.
YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (Yİ-ÜFE) RAKAMLARI
Yıl Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
2006 123,51 123,83 124,14 126,54 130,05 135,28 136,45 135,43 135,11 135,73 135,33 135,16
2007 135,09 136,37 137,70 138,80 139,34 139,19 139,28 140,47 141,90 141,71 142,98 143,19
2008 143,80 147,48 152,16 159,00 162,37 162,90 164,93 161,07 159,63 160,54 160,49 154,80
2009 155,16 156,97 157,43 158,45 158,37 159,86 158,74 159,40 160,38 160,84 162,92 163,98
2010 164,94 167,68 170,94 174,96 172,95 172,08 171,81 173,79 174,67 176,78 176,23 178,54
2011 182,75 185,90 188,17 189,32 189,61 189,62 189,57 192,91 195,89 199,03 200,32 202,33
2012 203,10 202,91 203,64 203,81 204,89 201,83 201,20 201,71 203,79 204,15 207,54 207,29
2013 206,91 206,65 208,33 207,27 209,34 212,39 214,50 214,59 216,48 217,97 219,31 221,74
2014 229,10 232,27 233,98 234,18 232,96 233,09 234,79 235,78 237,79 239,97 237,65 235,84
2015 236,61 239,46 241,97 245,42 248,15 248,78 247,99 250,43 254,25 253,74 250,13 249,31
2016 250,67 250,16 251,17 252,47 256,21 257,27 257,81 258,01 258,77 260,94 266,16 274,09
2017 284,99 288,59 291,58 293,79 295,31 295,52 297,65 300,18 300,90 306,04 312,21 316,48
2018 319,60 328,17 333,21 341,88 354,85 365,60 372,06 396,62 439,78 443,78 432,55 422,94
2019 424,86 425,26 431,98 444,85 456,74 457,16 452,63 449,96 450,55 451,31 450,97 454,08
12 www.gib.gov.tr
Örnek 13: Mükellef (R), 10.03.2015 tarihinde 300.000 TL'ye satın almış
olduğu gayrimenkulü 25.04.2019 tarihinde 600.000 TL'ye satmıştır.
Bu durumda söz konusu gayrimenkul 5 yıllık süre dolmadan elden
çıkarıldığı için mükellef adına oluşacak değer artışı kazancı aşağıdaki gibi
hesaplanacaktır.
Gayrimenkulün iktisap tarihinden önceki ay olan Şubat 2015 döneminde
Yİ-ÜFE 239,46; elden çıkarıldığı aydan önceki ay olan Mart 2019
döneminde Yİ-ÜFE 431,98 olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda
endeksleme oranının ilgili dönemde %10'un üzerinde [(431,98 – 239,46)
/239,46] = % 80,39 artmış olduğu görülmektedir.
Dolayısıyla elden çıkarılan gayrimenkulün endekslenmiş maliyet bedeli;
300.000 TL x (431,98 / 239,46) = 541.192,68 TL olarak dikkate alınacaktır.
Buna göre mükellef, satmış olduğu gayrimenkulden dolayı (600.000 –
541.192,68 =) 58.807,32 TL tutarında istisna öncesi değer artışı kazancı
elde etmiş olacaktır.
Söz konusu kazanca, 2019 yılında geçerli olan 14.800 TL tutarındaki
istisna uygulandıktan sonra bulunacak (58.807,32 – 14.800 =) 44.007,32
TL'ye vergi nispetleri uygulandığında mükellefin Hesaplanan Gelir Vergisi
8.181,98 TL olacaktır.
Söz konusu gayrimenkulün 25.04.2019 tarihinde elden çıkarılmasından
doğan 2019 yılı değer artışı kazancı, 2020 yılının Mart ayında yıllık gelir
vergisi beyannamesi ile beyan edilip, 2020 yılının Mart ve Temmuz
aylarında 2 eşit taksitle ödenecektir.
1.3. DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARINDA İSTİSNA DEĞER ARTIŞI
KAZANÇLARINDA İSTİSNA
Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 80 inci maddesine göre;
• Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari
plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların tamamı,
• Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden
çıkarılmasından sağlananlar hariç olmak üzere bir takvim yılında elde
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
edilen değer artışı kazancının 2019 takvim yılı için 14.800 TL'si,
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 13
• 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilen menkul kıymet ve
diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından doğan
kazançların 2019 yılı için 33.000 TL'si,
gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Ancak elden çıkarılan değer, 1/1/2006 tarihinden itibaren ihraç edilmiş
menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası aracı ise istisna uygulanmayacak,
elde edilen gelirden giderler düşülecek ve kalan tutar beyan edilecektir.
2019 yılı içerisinde mal ve hakların elden çıkarılması karşılığında
sağlanan ve istisna rakamlarını aşan kazançların beyan edilmesi
gerekmektedir.
1.4. VERGİLENDİRİLMEYECEK DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARI
Gelir Vergisi Kanunu'nun 81 inci maddesine göre aşağıdaki yazılı hallerde
değer artışı kazancı hesaplanmaz ve vergilendirilmez:
1. Ferdi bir işletmenin sahibinin ölümü halinde, kanuni mirasçılar
tarafından işletmenin faaliyetine devam olunması ve mirasçılar
tarafından işletmeye dahil iktisadi kıymetlerin kayıtlı değerleriyle
(bilanço esasına göre defter tutuluyorsa bilançonun aktif ve pasifiyle
bütün halinde) aynen devir alınması.
2. Kazancı bilanço esasına göre tespit edilen ferdi bir işletmenin
bilançosunun bir sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütün halinde
devrolunması, devir alan şirketin bilançosuna aynen geçirilmesi ve
devredilen ferdi işletmenin sahip veya sahiplerinin şirketten, devir
bilançosuna göre hesaplanan öz sermayesi tutarında ortaklık payı
alması (Bu ortaklık payını temsil eden hisse senetlerinin nama yazılı
olması şarttır.).
3. Kollektif ve adi komandit şirketlerin bu maddenin (2) numaralı
bendinde yazılı şartlar dahilinde nev'i değiştirerek sermaye
şirketi haline dönüşmesi (Kollektif ve adi komandit şirketlerin
şekil değiştirerek anonim şirket haline dönüşmesi halinde şekil
değiştiren kollektif ve adi komandit şirketlerin ortaklarının anonim
şirketteki ortaklık paylarını gösteren hisse senetlerinin nama yazılı
olması şarttır.).
14 www.gib.gov.tr
2. ARIZİ KAZANÇLAR
2.1. KAPSAMI
Gelir Vergisi Kanunu'nun 82 nci maddesinde belirtilen arızi kazançlar,
yapılması devamlılık arz etmeyen faaliyetlerden elde edilen gelirlerin
vergilendirilmesine yönelik düzenlemeleri içermektedir. Maddeye göre
vergiye tabi arızi kazançlar şunlardır:
1. Arızi olarak ticari muamelelerin icrasından veya bu nitelikteki
muamelelere tavassuttan elde edilen kazançlar.
2. Ticari veya zirai bir işletmenin faaliyeti ile serbest meslek faaliyetinin
durdurulması veya terk edilmesi, henüz başlamamış olan böyle
bir faaliyete hiç girişilmemesi, ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak
edilmemesi karşılığında elde edilen hasılat.
3. Gayrimenkullerin tahliyesi veya kiracılık hakkının devri karşılığında
alınan tazminatlar ile peştemallıklar (kiracıya ait tesisat ve malların
tahliye ve devri sırasında kiralayan veya yeni kiracıya devrinde
doğan kazançlar dahil).
4. Arızi olarak yapılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla tahsil
edilen hasılat.
5. Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili
olarak sonradan elde ettikleri kazançlar (zarar yazılan değersiz
alacaklarla, karşılık ayrılan şüpheli alacakların tahsili dahil).
6. Dar mükellefiyete tabi olanların GVK 45 inci maddede yazılı işleri
(Türkiye ile yabancı memleketler arasında yaptıkları ulaştırma işleri)
arızi olarak yapmalarından elde ettikleri kazançlar.
Hasılat; alınan para ve ayınlarla (eşya, mal vb.) diğer suretlerle elde edilen
ve para ile temsil edilebilen menfaatleri ifade eder.
2.2. SAFİ ARIZİ KAZANCIN TESPİTİ
Arızi kazançlarda safi kazanç; satış bedelinden maliyet bedeli ve satış
dolayısıyla yapılan giderlerin indirilmesi veya elde edilen hasılattan tevsik
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
edilmek kaydıyla yapılan giderlerin düşülmesi ile bulunur.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 15
Arızi kazançların safi miktarı aşağıdaki şekilde tespit edilir.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 82 nci maddesinin birinci fıkrasının;
1. (1) numaralı bendinde yazılı işlerde, satış bedelinden maliyet bedeli
ve satış dolayısıyla yapılan giderler indirilir.
2. (2), (3), (4) ve (5) numaralı bentlerinde yazılı işlerde, elde edilen
hasılattan tevsik edilmek kaydıyla yapılan giderler indirilir.
3. (6) numaralı bendinde yazılı işlerde, 45 inci madde hükümleri
uygulanır.
2.3. ARIZİ KAZANÇLARDA İSTİSNA
Gelir Vergisi Kanunu'nun 82 nci maddesinde 6 bent olarak saylan arızi
kazançlarda, bir kısım bentler istisna uygulamasından faydalanırken
bir kısım ise istisnaya tabi olmayıp elde edilen kazanç tutarından
tevsik edilmesi koşuluyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan tutar
üzerinden vergilendirilmektedir.
Bir takvim yılında (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerde yazılı olan
kazançlar (henüz başlamamış olan ticari, zirai veya mesleki bir faaliyete
hiç girişilmemesi ile ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi
karşılığında elde edilen kazançlar hariç) toplamının 2019 yılı için
33.000 TL'lik kısmı gelir vergisinden müstesnadır.
Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili olarak
sonradan elde ettikleri kazançlar ile zarar yazılan değersiz alacaklarla,
karşılık ayrılan şüpheli alacakların sonradan tahsili istisna uygulamasının
dışındadır.
Dar mükellefiyete tabi olanların 45 inci maddede (Dar mükellefiyete tabi
olanların Türkiye ile yabancı memleketler arasında yaptıkları ulaştırma
işlerinde elde ettikleri kazançlar, Kurumlar Vergisine tabi yabancı ulaştırma
kurumlarının kazançlarının tayinine ait esaslara göre tespit olunur.) yazılı
işleri arızi olarak yapmalarından elde ettikleri kazançları da istisna
uygulamasının dışındadır.
İstisna tutarı, arızi kazançların toplam tutarına uygulanacak olup
aşan kısmın beyan edilmesi gerekir.
16 www.gib.gov.tr
3. YILLIK BEYANNAMEYE DAHİL EDİLEN KAZANÇ VE İRATLARDAN
YAPILACAK İNDİRİMLER
Yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlere ilişkin indirimler Gelir Vergisi
Kanunu'nun 89 uncu maddesi ile diğer kanunlarda belirtilmiştir. Gelir
vergisi matrahının tespitinde gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek
gelirlerden aşağıda belirtilen indirimlerin yapılabilmesi için yıllık
beyanname ile bildirilecek bir gelirin bulunması ve yapılacak indirimlerin
ilgili mevzuatta belirtilen şartları taşıması gerekmektedir.
Diğer kazanç ve iratlardan indirim konusu yapılabilecek bazı hususlar
şunlardır;
1. Hayat/şahıs sigorta primleri,
2. Eğitim ve sağlık harcamaları,
3. Beyan edilecek gelirden sınırlı olarak indirilebilecek bağış ve
yardımlar ile tamamı indirilebilecek bağış ve yardımlar,
4. Sponsorluk harcamaları,
5. Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz
karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışlar,
6. İktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay
Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımlar,
7. Diğer kanunlara göre tamamı indirilecek bazı bağış ve yardımlar;
• Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu ile Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına yapılan bağışlar,
• Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumuna yapılan bağışlar
ve yardımlar,
• Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna yapılan bağışlar,
• Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumuna yapılan bağışlar,
• Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfına yapılan bağışlar,
• Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu
kapsamında kurulan ormanlarda ağaçlandırma, bakım ve koruma
masraflarının tamamı,
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 17
• İlköğretim ve Eğitim Kanunu uyarınca yapılan bağışlar,
• Üniversitelere, yüksek teknoloji enstitüleri ile gelirlerinin en az
dörtte üçünü münhasıran devlet üniversitelerinin faaliyetlerinin
devam ettirilmesi ve desteklenmesini amaç edinmek üzere
kurulan ve fiilen bu çerçevede faaliyette bulunan vakıflardan
Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınanlara makbuz
karşılığında yapılan bağışlar,
• 7174 sayılı Kapadokya Alanı Hakkında Kanun kapsamında
kurulan idareye yapılan her türlü nakdî ve ayni bağış ve yardımlar
ile sponsorluk harcamaları.
• 174 sayılı Kapadokya Alanı Hakkında Kanun kapsamında kurulan
idareye yapılan her türlü nakdî ve ayni bağış ve yardımlar ile
sponsorluk harcamaları.
Bağış ve yardımın nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya
yardımın konusunu teşkil eden mal veya hakkın varsa mukayyet
değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir
Komisyonunca tespit edilecek değeri esas alınır.
4. BEYANNAMENİN VERİLME ZAMANI VE ŞEKLİ
Gelir Vergisi Kanunu'nun 85 inci maddesine göre mükellefler, yedi gelir
unsuruna ilişkin kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç
ve iratları için bu kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname
verirler. Bu kanuna göre beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede
toplanması zorunludur.
İstisna haddi içinde kalan değer artışı kazançları ve arızi kazançlar için
beyanname verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan Gelir Vergisi
Kanunu'na göre kesilmiş bulunan vergiler, beyanname üzerinden
hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilir, mahsubu yapılan miktar
gelir vergisinden fazla olursa aradaki fark vergi dairesince mükellefe
bildirilir ve mükellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatı
üzerine kendisine red ve iade edilir.
Gelir Vergisi Kanunu'na göre diğer kazanç ve iratların beyanı, mükellefiyetin
tam veya dar mükellef olmasına göre farklılık göstermektedir.
18 www.gib.gov.tr
4.1. TAM MÜKELLEFİYET
2019 yılında elde edilen beyana tabi diğer kazanç ve iratların, Yıllık Gelir
Vergisi Beyannamesi ile 1–31 Mart 2020 tarihleri arasında beyan edilmesi
gerekmektedir.
Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi;
• Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internet ortamında,
• Bağlı bulunulan (ikametgahın bulunduğu yer) vergi dairesine kağıt
ortamında,
• 3568 sayılı Kanun gereği elektronik beyanname gönderme
aracılık yetkisi almış meslek mensupları ile sözleşme imzalanarak
e-Beyanname sisteminden,
verilebilir.
Ayrıca bu mükelleflerin takvim yılı içinde;
• Memleketi terk etmesi halinde memleketi terkten önceki 15 gün
içinde,
• Ölümü halinde ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde vefat eden kişi
namına varislerce,
yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyanda bulunulması gerekmektedir.
4.1.1. Hazır Beyan Sistemi
Beyana tabi gelirleri sadece diğer kazanç ve iratlar, menkul sermaye
iradı, gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri) ile ücretten ibaret olan
mükellefler; bu gelirlerine ilişkin beyannamelerini Başkanlığımız tarafından
önceden hazırlanarak mükelleflerin onayına sunduğu kullanımı kolay ve
hızlı bir sistem olan Hazır Beyan Sistemi üzerinden verebilirler.
Bu sistemden, sadece diğer kazanç ve irat, kira, menkul sermaye iradı veya
ücret gelirlerini ayrı veya birlikte elde eden mükellefler yararlanabilecektir.
Sistem üzerinden hazırlanan diğer kazanç ve iratlara yönelik
beyanname elektronik ortamda onaylandığı anda, şahıs adına vergi
dairesinde mükellefiyet tesisi ve vergi tahakkuku işlemleri otomatik
olarak gerçekleştirilmektedir.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 19
Sisteme ve detaylı bilgiye Gelir İdaresi Başkanlığının www.gib.gov.tr
internet adresinden veya İnteraktif Vergi Dairesinden ulaşabilirsiniz.
4.2. DAR MÜKELLEFİYET
Gelir Vergisi Kanunu'na göre Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek
kişiler sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden
vergilendirilirler. Dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından diğer
kazanç ve iradın Türkiye'de elde edilmesi için, bu kazanç veya iratları
doğuran işin veya muamelenin Türkiye'de ifa edilmesi veya Türkiye'de
değerlendirilmesi gerekir.
Değerlendirmeden maksat, ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme
yabancı memlekette yapılmışsa, Türkiye'de ödeyenin veya nam ve
hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya karından
ayrılmasıdır.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 86 ncı maddesine göre dar mükellefiyette,
tamamı Türkiye'de tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan ücretler, serbest
meslek kazançları, menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile diğer
kazanç ve iratlar için yıllık beyanname verilmez, diğer gelirler için
beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmez.
Dar mükelleflerin, 2019 yılında elde edilen beyana tabi ticari ve zirai
kazançlarına ilişkin gelirlerinin, Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile 1–31
Mart 2020 tarihleri arasında beyan edilmesi gerekmektedir.
Dar mükellefiyette yıllık beyanname;
• Türkiye'de vergi muhatabı mevcutsa onun Türkiye'de oturduğu
yerin, Türkiye'de vergi muhatabı yoksa işyerinin, işyeri birden
20 www.gib.gov.tr
fazla ise bu işyerlerinden herhangi birisinin bulunduğu yer vergi
dairesine kağıt ortamında elden veya posta yoluyla,
• 3568 sayılı Kanun gereği elektronik beyanname gönderme
aracılık yetkisi almış meslek mensupları ile sözleşme imzalanarak
e-Beyanname sisteminden,
verilebilir.
4.2.1. Münferit Beyanname
Münferit beyanname, dar mükellefiyete tabi olanların yıllık beyanname
ile bildirmeye mecbur olmadıkları kazanç ve iratlardan, vergisi tevkif
suretiyle alınmamış olanların bildirilmesine mahsustur.
Dar mükellefiyete tabi mükelleflerden yıllık beyanname vermeye mecbur
olmayanlar:
1. Gayrimenkullerin elden çıkarılmasından doğan diğer kazanç ve
iratlarını, gayrimenkulün bulunduğu,
2. Menkul malların ve hakların elden çıkarılmasından doğan diğer
kazanç ve iratlarını, mal ve hakların Türkiye'de elden çıkarıldığı,
3. Ticari veya zirai bir ișletmenin faaliyetinin durdurulması veya terk
edilmesi karșılığında elde ettikleri diğer kazanç ve iratlarını
ișletmenin bulunduğu,
4. Arızi olarak ticari ișlemlerin yapılmasından veya bu nitelikteki
ișlemlere tavassuttan elde edilen diğer kazanç ve iratlarla, arızi
olarak serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla elde edilen kazançlar
ve dar mükellefiyete tabi olanların 45 inci maddede yazılı ișleri arızi
olarak yapmalarından elde ettikleri diğer kazanç ve iratlar,
faaliyetin yapıldığı veya yolcu veya yükün tașıta alındığı,
5. Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri ișleriyle ilgili
olarak sonradan elde ettikleri diğer kazanç ve iratlar (zarar yazılan
değersiz alacaklarla, karșılık ayrılan șüpheli alacakların tahsili
dahil), ticari, zirai veya mesleki bir faaliyete hiç girișilmemesi veya
ihale, artırma ve eksiltmelere iștirak edilmemesi karșılığında elde
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
ettikleri diğer kazanç ve iratları, vergisi tevkif suretiyle alınmamıș
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 21
menkul sermaye iratlarını ve diğer her türlü kazanç ve irada ilişkin
ödemenin Türkiye'de yapıldığı,
6. Diğer hallerde Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen,
yerin vergi dairesine münferit beyanname ile bildirmeye mecburdurlar.
Bu kazanç ve iratlardan serbest meslek faaliyetlerine ilişkin olanların
beyannamelerinin bu faaliyetlerin sona erdiği, bu kazanç dışındaki diğer
kazanç ve iratlarla ilgili beyannamelerin ise bu kazanç ve iratların iktisap
olunduğu tarihten itibaren 15 gün içinde ilgili vergi dairesine verilmesi
mecburidir.
Geliri telif ve patent haklarının satışından ibaret olan ve tamamı üzerinden
tevkif suretiyle gelir vergisi ödemiş bulunan dar mükellefiyete tabi
kimselerin bu gelirleri için münferit beyanname vermeleri ihtiyaridir.
5. UYGULANACAK VERGİ TARİFESİ
Gelir Vergisi Kanunu'na göre 2019 yılında elde edilen diğer kazanç ve
iratlara aşağıda yer alan vergi tarifesi uygulanarak gelir vergisi hesaplanır.*
Gelir vergisine tabi gelirler;
18.000 TL'ye kadar %15
40.000 TL'nin 18.000 TL'si için 2.700 TL, fazlası %20
98.000 TL'nin 40.000 TL'si için 7.100 TL (ücret gelirlerinde
148.000 TL'nin 40.000 TL'si için 7.100 TL), fazlası %27
500.000 TL'nin 98.000 TL'si için 22.760 TL (ücret gelirlerinde
500.000 TL'nin 148.000 TL'si için 36.260 TL), fazlası %35
500.000 TL'den fazlasının 500.000 TL'si için 163.460 TL
(ücret gelirlerinde 500.000 TL'den fazlasının 500.000 TL'si için
159.460 TL), fazlası
%40
oranında vergilendirilir.
*7194 sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu 103. maddesinde yapılan
değişiklik.
2020 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınacak vergi
tarifesi, 310 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile belirlenmiştir.
22 www.gib.gov.tr
6. VERGİNİN ÖDENME ZAMANI VE ŞEKLİ
2019 yılında elde edilen diğer kazanç ve iratlara ilişkin olarak verilecek
yıllık gelir vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin,
2020 yılının Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksit olmak üzere;
• Birinci taksiti, damga vergisi ile birlikte 31 Mart 2020 tarihine
kadar,
• İkinci taksiti ise 4 Ağustos 2020 (31 Temmuz 2020 resmi tatile
rastladığından) tarihine kadar,
ödenmesi gerekmektedir.
Memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyetin kalkmasını gerektiren
durumlarda, beyan üzerine tarh edilen vergiler beyanname verme süreleri
içinde ödenecektir.
Münferit beyanname ile bildirilen kazançların vergisi, beyanname verme
süresi içinde vergi dairesine ödenir.
Verginizi Başkanlığımıza ait www.gib.gov.tr internet adresinde yer alan
anlaşmalı bankalardan ve tüm vergi dairelerimizden ödeyebilirsiniz.
DİĞER KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ REHBERİ
www.gib.gov.tr 23
Ayrıntılı bilgi için;
www.gib.gov.tr
GiB MOBiL
Ayrıntılı bilgi için;
www.gib.gov.tr
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
GiB MOBiL/gibsosyalmedya
Ayrıntılı bilgi için;
www.gib.gov.tr
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
/gibsosyalmedya
#18
Çalışma Ve İş Hayatı / YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE...
Last post by admin - Mart 05, 2020, 11:12:46 ÖÖYAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARASI BAŞVURU BELGELERİ H GRUBU (GERÇEK/TÜZEL KİŞİ)
YAPI MÜTEAHHİTLİK SİSTEMİ BAŞVURULARI İÇİN ÖNEMLİ NOTLAR:
• BAŞVURU DURUMUNUZA UYGUN DİLEKÇE ÖRNEĞİ DE (1. MADDEDE BELİRTİLEN ) ZARFIN DIŞINDA KALACAK ŞEKİLDE EVRAK KAYIT BÖLÜMÜNE DİREK TESLİM EDİLECEKTİR. TARAFIMIZDAN EVRAK ÖN İNCELEMESİ YAPILMAYACAKTIR.
• GERÇEK VE TÜZEL KİŞİ BAŞVURULARINDA (GEÇİCİ YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ BAŞVURUSU HARİÇ) KEP ADRESİ (KAYITLI ELEKTRONİK POSTA ALINMASI) ZORUNLUDUR. ......................@......KEP.TR
• VEKALETEN BAŞVURU YAPILMASI HALİNDE VEKALETNAMEDE YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARASI BAŞVURUSU YAPABİLİR İBARESİ ZORUNLUDUR. (VEKALETEN BAŞVURULARDA VEKALET EVRAKLARA EKLENECEKTİR.)
• YETKİ BELGE NUMARASI BAŞVURU EVRAKLARI 2 MART 2019 TARİH VE 30702 SAYILI "YAPI MÜTEAHHİTLERİNİN SINIFLANDIRILMASI VE KAYITLARININ TUTULMASI HAKKINDA YÖNETMELİK" VE BU YÖNETMELİK EKLERİNE UYGUN ŞEKİLDE HAZIRLANARAK MÜDÜRLÜĞÜMÜZE TESLİM EDİLECEKTİR. YÖNETMELİK VE EKLERİNE UYGUN OLMAYARAK YAPILAN BAŞVURULAR GEÇERSİZ OLACAKTIR.
• YÖNETMELİĞİN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİ TARİHTEN İTİBAREN 3 YIL SÜREYLE MESLEKİ VE TEKNİK DENEYİME İLİŞKİN İŞ GÜCÜ YETERLİLİĞİ İLE EKONOMİK VE MALİ YETERLİLİKLERDEN KISA VADELİ BANKA BORÇLARININ ÖZ KAYNAKLARA ORANI (R3) YETERLİLİĞİ ARANMAZ. ANCAK BAŞVURU TARİHİNDEN ÖNCEKİ 3 YILA KADAR DEĞERLER BEYAN EDİLİR.
BAŞVURU EVRAKLARI
1- A) YAMBİSTE KAYITLI YETKİ BELGE NUMARASI OLUPTA, MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİNE KAYIT OLACAKLAR İÇİN DİLEKÇE ÖRNEĞİ (ÖRNEK-1)
B) YAMBİSTE KAYITLI YETKİ BELGE NUMARASI OLMAYIP İLK DEFA, MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİNE KAYIT OLACAKLAR İÇİN DİLEKÇE ÖRNEĞİ (ÖRNEK-2)
2- YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARASI BAŞVURU FORMU (EK-1)
3- GERÇEK KİŞİLER İÇİN, TİCARET VEYA SANAYİ ODASI FAALİYET BELGESİ ASLI (2019 YILINDA ALINMIŞ ASLI) (ESNAF VE SANATKAR ODASI VB.MESLEKİ ODA KAYIT BELGELERİ KABUL EDİLMEMEKTEDİR.) İLGİLİ NACE KODLARININ (412001-412002-412003-412004-421101-421301-421302-422202-429103-429901-429902-429904-439910-449915) EN AZ BİR TANESİ FAALİYET BELGESİNİN NACE BÖLÜMÜNE EKLİ OLMASI ZORUNLUDUR.
4- TÜZEL KİŞİLER İÇİN, TİCARET SİCİL GAZETESİ KURULUŞ VE ŞİRKET ÜZERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER İÇEREN GAZETELERİN (KURULUŞ, UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ, MÜDÜR ATAMA, SON HİSSE DEVRİ GAZETELERİNİN ) ASLI VEYA TİCARET SİCİL MÜD. ONAYLI SURETİ
5- TÜZEL KİŞİLER İÇİN İMZA SİRKÜLERİ, GERÇEK KİŞİLER İÇİN İMZA BEYANNAMELERİ. (NOTER ONAYLI ASLI OLACAKTIR.)
6- GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KAYITLARINA GÖRE FAALİYET DURUMUNUN AKTİF OLDUĞUNA DAİR BELGE (MÜKELLEFİYET DURUM BELGESİ.)
7- BANKA DEKONTU ASLI (ÖNEMLİ NOT: BANKA DEKONTUNU YATIRABİLMEK İÇİN İL MÜDÜRLÜĞÜMÜZ DÖNER SERMAYE İŞLETMESİ BİRİMİMİZDEN BAKANLIĞIN 118 NOLU GELİR KODUNA ŞİRKETLER İÇİN VERGİ NUMARASI İLE, ŞAHISLAR İÇİN İSE T.C. NUMARASI İLE REFERANS NUMARASI ALINMASI GEREKMEKTEDİR. REFERANS NUMARASI ALINDIKTAN SONRA HERHANGİ BİR HALKBANK ŞUBESİNE ÜCRET YATIRILARAK (EFT, HAVALE KABUL EDİLMEMEKTEDİR.) DEKONT TEMİN EDİLECEKTİR.
*YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARASI (YAMBİS) OLMAYANLAR VEYA BAKANLIĞIMIZ TARAFINDAN RE'SEN VERİLEN YETKİ BELGE NUMARALARINI KULLANAN GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER, 2500 TL'LİK BANKA DEKONTLARINI YATIRACAKLARDIR. BU ÜCRETİ YATIRMAYANLAR GRUP TAYİN BAŞVURUSU SIRASINDA İLAVE DEKONT OLARAK KOMİSYONA SUNACAKLARDIR. DAHA ÖNCEDEN YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARALARINI ÜCRET YATIRARAK ALMIŞ OLANLAR 2500 TL'LİK ÜCRETİ YATIRMAYACAKLARDIR.
*YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARASI (YAMBİS) MEVCUT OLUPTA YAPI MÜTEAHHİDİ YETKİ BELGESİ GRUP TAYİNİ TALEBİNDE BULUNMAK İSTEYENLER, GRUP İÇİN GEREKLİ BAŞVURU EVRAKLARINI HAZIRLAYARAK 250 TL'LİK GRUP TAYİNİ TALEBİ (YAPI MÜTEAHHİDİ YETKİ BELGESİ GRUP TAYİNİ TALEBİ /İTİRAZ/YENİLEME/AKTİVASYON ÜCRETİ (H GRUBU) =250 TL'DİR.) ÜCRETİNİ YATIRARAK KAPALI ZARF İÇERİSİNDE BAŞVURUDA BULUNACAKLARDIR.
*İLGİLİNİN GRUP TAYİN BAŞVURUSU KOMİSYON TARAFINDAN İNCELENEREK TALEP EDİLEN GRUP UYGUN GÖRÜLÜRSE H GRUBU İÇİN 1000 TL'LİK GRUP ÜCRETİ TALEP EDİLECEKTİR. (İLK DEFA YAPI MÜTEAHHİDİ YETKİ BELGESİ GRUP KAYIT ÜCRETİ (H GRUBU) =1000 TL'DİR.)İLGİLİNİN GRUP TAYİN BAŞVURUSU KOMİSYON TARAFINDAN UYGUN GÖRÜLMEDİĞİ TAKTİRDE GRUP TAYİN TALEBİ ÜCRETİ (H GRUBU) =250 TL'DİR.) İADE EDİLMEYECEKTİR.
8- BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ TAAHHÜTNAMESİ (EK-7)
9- SİCİL DURUM BEYANNAMESİ (EK-5)
• NOT: H GRUBU İÇİN HERHANGİ BİR YETERLİK ARANMAZ.
• H GRUBUNDAKİLER, YAPI YAKLAŞIK MALİYETİ G BELGE GRUBUNUN GEREKTİRDİĞİ YAPI YAKLAŞIK MALİYETİ 3/5 'İNİ (4.251.977,59 x 3/5= 2.551.186,55 TL'DİR.) GEÇMEYEN YAPIM İŞLERİNİ ÜSTLENEBİLİRLER.
EK-1 YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI/GRUBU BAŞVURU FORMU
ADRES -İLETİŞİM BİLGİLERİ (Bu alan tüm başvuru sahipleri tarafından doldurulacaktır.)
İLİ İLÇESİ MAHALLE CADDE-SOKAK BİNA-DAİRE NO TELEFON/CEP TELEFONU/FAKS KAYITLI
E-POSTA
I-GEÇİCİ YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI BAŞVURU BÖLÜMÜ
BAŞVURU YAPAN GERÇEK KİŞİ TÜZEL KİŞİ
TC KİMLİK NO ADI SOYADI VERGİ DAİRESİ VERGİ NO
Dilekçe Ekleri (kendi yapısını yapacak gerçek kişiler için): Tapu, Nüfus Cüzdanı Fotokopisi, Muvafakatname (Hisseli Arsalar İçin)
Dilekçe Ekleri (kendi yapısını yapacak vakıf, dernek vb. lerinin ticari işletmeleri ve kooperatifler için): Tapu, Nüfus Cüzdanı Fotokopisi, başvuruyu imzalayanın başvura yapmaya yetkili olduğuna dair belge, Sanayi ve Ticaret Odasından alınmış Oda Kayıt Belgesi'nin aslı veya Müdürlükçe onaylı örneği, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'nin aslı veya Müdürlükçe ya da ilgili Sicil Memurluğunca tasdik edilmiş sureti.
II-GERÇEK KİŞİ YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI BAŞVURU BÖLÜMÜ
TC KİMLİK NO ADI SOYADI VERGİ DAİRESİ VERGİ NO
III-TÜZEL KİŞİ YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI BAŞVURU BÖLÜMÜ
TÜZEL KİŞİ /ŞİRKET UNVANI ŞİRKET TÜRÜ SANAYİ VE TİCARET ODASI SİCİL NUMARASI
ŞİRKET ORTAKLARININ
ADI SOYADI TC KİMLİK NUMARASI PAY ORANI
ŞİRKET MÜDÜRÜNÜN ADI SOYADI TC KİMLİK NUMARASI
IV-ORTAK GİRİŞİM YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI BAŞVURU BÖLÜMÜ
ADI SOYADI/TÜZEL KİŞİ UNVANI SANAYİ VE TİCARET ODASI SİCİL NUMARASI Ortaklık Oranı (%)/ Uzmanlık İş Kısmı VERGİ NO/TC KİMLİK NO YETKİ BELGESİ NUMARASI*
*Ortaklık adına başvuruda bulunmadan önce her bir ortağın yetki belgesi numarası alması zorunludur.
DİLEKÇE EKLERİ (II, III ve IV numaralı başvuru tiplerinde):
1- Gerçek kişi, Tüzel kişi veya Ortaklık adına Meslek Odasından alınmış Oda Kayıt Belgesi'nin aslı veya Müdürlükçe onaylı örneği.
2- Gelir İdaresi Başkanlığı kayıtlarına göre faaliyet durumunun aktif olduğuna dair belge.
3-Şirket ve varsa ortaklık sözleşmesinin yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'nin aslı veya Müdürlükçe ya da ilgili Sicil Memurluğunca tasdik edilmiş sureti (Başvuru esnasında Ticaret Sicil Gazetesi henüz yayımlanmamış ise yayımlanacağına dair yazı başvuru için kabul edilmektedir. Bu durumda yayımlanmış suretinin yayım tarihinden en geç 10 gün içinde İl Müdürlüğüne iletilmesi gerekmektedir. Aksi halde başvuru geçersiz sayılacaktır.)
4- Yeterlik Belgeleri: Başvuru yapılan yetki belgesi grubuna uygun olarak; Ekonomik ve Mali Yeterlik Bildirim Formu, Banka Referans Mektubu, Mesleki ve Teknik Yeterlik Bildirim Formu, Bildirim Yükümlülüğü Taahhütnamesi, Sicil Durumu Taahhütnamesi, İş Deneyim Belgeleri
Daha önce Bakanlıktan müteahhitlik yetki belgesi numarası almadım. Tarafıma yetki belgesi numarası verilmesini ve yetki belge grubumun belirlenmesini istiyorum. Gereğini arz ederim.
Daha önce almış olduğum ............................................................. Numaralı müteahhitlik yetki belgesi numaram var. Yetki belge grubumun belirlenmesini/yenilenmesini istiyorum. Gereğini arz ederim.
TALEP EDİLEN YETKİ BELGE GRUBU: A B C D E F G H Geçici
UNVAN ADI SOYADI TARİH İMZA
EK-5
SİCİL DURUMU BEYANNAMESİ
Beyannameyi Veren Kişinin Adı ve Soyadı/Ticaret Unvanı
Vergi Kimlik Numarası
Adres
Beyan Tarihi
Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre;
1- İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan, iflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan, ilgili mercilerce hileli iflas ettiğine karar verilen, durumda olmadığımı,
2- Yetki belgesi numarası kullandığım işlerde;
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, rüşvet suretiyle veya başka yollarla sözleşmeye ilişkin işlemlere fesat karıştırma veya buna teşebbüs etme,
b) Sahte belge düzenleme, kullanma veya bunlara teşebbüs etme,
c) Hileli malzeme, araç veya usuller kullanma, fen ve sanat kurallarına aykırı imalat yapma,
sebebiyle başvuru yaptığım tarihten geriye doğru son üç yıl içerisinde hakkımda kesinleşmiş bir yargı kararı bulunmadığını,
3- Kayıtlı olduğum meslek odasından veya yargı kararıyla mesleğimin icrasını engelleyecek nitelikte herhangi bir kısıtlamamın bulunmadığını,
Beyan ederim.
Bilgilerinize arz ederim.
Başvuru sahibi
Adı-Soyadı ve Unvanı
İmza
Kaşe
EK-7
BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ TAAHHÜTNAMESİ
Taahhüdü Veren Kişinin Adı ve Soyadı/Ticaret Unvanı
Vergi Kimlik Numarası
Adres
Taahhüt Tarihi
Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre, "Yapı Müteahhitliği Yetki Belge Numarası Başvuru Formu" ve eklerinde sunmuş olduğum bilgi ve belgelerin doğru ve güncel olduğunu; yetki belge grubu kapsamında sunulmuş olan belgelerden herhangi birisinin belgeyi düzenleyen tarafından geçersiz sayılması veya yetki belgesi geçerlik süresince Sicil Durum Beyannamesinde değişiklik gerektiren bir durumun olması halinde, derhal Müdürlüğe bildirimde bulunacağımı taahhüt ederim.
Bilgilerinize arz ederim.
Başvuru sahibi
Adı-Soyadı ve Unvanı
İmza
Kaşe
ÖRNEK - 1
YAMBİS'te kayıtlı Yetki Belge Numarası Olup
MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİNE KAYIT OLACAKLAR İÇİN
DİLEKÇE ÖRNEĞİ
..../.../20...
.................. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜNE
2/3/2019 tarihli ve 30702 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan YAPI MÜTEAHHİTLERİNİN SINIFLANDIRILMASI VE KAYITLARININ TUTULMASI HAKKINDA YÖNETMELİK kapsamında aşağıda talep ettiğim şekilde "MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİ"ne kaydımın yapılmasını arz ederim.
Adı - Soyadı
T.C. kimlik numarası
İmza
Adı - Soyadı
İmza
Adres-Tel :
Tebligata elverişli elektronik posta adresim : .................. @ ... .kep.gov.tr
YAMBİS'te kayıtlı Yetki Belge Numaram :
Talep Ettiğim Yetki Belgesi Grubu :
Ekler: Başvuru evrakı (Kapalı zarf içerisinde)
ÖRNEK - 2
YAMBİS'te kayıtlı Yetki Belge Numarası Olmayıp
MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİNE KAYIT OLACAKLAR İÇİN
DİLEKÇE ÖRNEĞİ
..../.../20...
.................. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜNE
2/3/2019 tarihli ve 30702 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan YAPI MÜTEAHHİTLERİNİN SINIFLANDIRILMASI VE KAYITLARININ TUTULMASI HAKKINDA YÖNETMELİK kapsamında yapı müteahhitliği yetki belgesi numarasının verilmesini ve aşağıda talep ettiğim şekilde "MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİ"ne kaydımın yapılmasını arz ederim.
Adı - Soyadı
T.C. kimlik numarası
İmza
Adı - Soyadı
İmza
Adres-Tel :
Tebligata elverişli elektronik posta adresim : .................. @ ... .kep.gov.tr
Talep Ettiğim Yetki Belgesi Grubu :
Ekler: Başvuru evrakı (Kapalı zarf içerisind
YAPI MÜTEAHHİTLİK SİSTEMİ BAŞVURULARI İÇİN ÖNEMLİ NOTLAR:
• BAŞVURU DURUMUNUZA UYGUN DİLEKÇE ÖRNEĞİ DE (1. MADDEDE BELİRTİLEN ) ZARFIN DIŞINDA KALACAK ŞEKİLDE EVRAK KAYIT BÖLÜMÜNE DİREK TESLİM EDİLECEKTİR. TARAFIMIZDAN EVRAK ÖN İNCELEMESİ YAPILMAYACAKTIR.
• GERÇEK VE TÜZEL KİŞİ BAŞVURULARINDA (GEÇİCİ YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ BAŞVURUSU HARİÇ) KEP ADRESİ (KAYITLI ELEKTRONİK POSTA ALINMASI) ZORUNLUDUR. ......................@......KEP.TR
• VEKALETEN BAŞVURU YAPILMASI HALİNDE VEKALETNAMEDE YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARASI BAŞVURUSU YAPABİLİR İBARESİ ZORUNLUDUR. (VEKALETEN BAŞVURULARDA VEKALET EVRAKLARA EKLENECEKTİR.)
• YETKİ BELGE NUMARASI BAŞVURU EVRAKLARI 2 MART 2019 TARİH VE 30702 SAYILI "YAPI MÜTEAHHİTLERİNİN SINIFLANDIRILMASI VE KAYITLARININ TUTULMASI HAKKINDA YÖNETMELİK" VE BU YÖNETMELİK EKLERİNE UYGUN ŞEKİLDE HAZIRLANARAK MÜDÜRLÜĞÜMÜZE TESLİM EDİLECEKTİR. YÖNETMELİK VE EKLERİNE UYGUN OLMAYARAK YAPILAN BAŞVURULAR GEÇERSİZ OLACAKTIR.
• YÖNETMELİĞİN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİ TARİHTEN İTİBAREN 3 YIL SÜREYLE MESLEKİ VE TEKNİK DENEYİME İLİŞKİN İŞ GÜCÜ YETERLİLİĞİ İLE EKONOMİK VE MALİ YETERLİLİKLERDEN KISA VADELİ BANKA BORÇLARININ ÖZ KAYNAKLARA ORANI (R3) YETERLİLİĞİ ARANMAZ. ANCAK BAŞVURU TARİHİNDEN ÖNCEKİ 3 YILA KADAR DEĞERLER BEYAN EDİLİR.
BAŞVURU EVRAKLARI
1- A) YAMBİSTE KAYITLI YETKİ BELGE NUMARASI OLUPTA, MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİNE KAYIT OLACAKLAR İÇİN DİLEKÇE ÖRNEĞİ (ÖRNEK-1)
B) YAMBİSTE KAYITLI YETKİ BELGE NUMARASI OLMAYIP İLK DEFA, MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİNE KAYIT OLACAKLAR İÇİN DİLEKÇE ÖRNEĞİ (ÖRNEK-2)
2- YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARASI BAŞVURU FORMU (EK-1)
3- GERÇEK KİŞİLER İÇİN, TİCARET VEYA SANAYİ ODASI FAALİYET BELGESİ ASLI (2019 YILINDA ALINMIŞ ASLI) (ESNAF VE SANATKAR ODASI VB.MESLEKİ ODA KAYIT BELGELERİ KABUL EDİLMEMEKTEDİR.) İLGİLİ NACE KODLARININ (412001-412002-412003-412004-421101-421301-421302-422202-429103-429901-429902-429904-439910-449915) EN AZ BİR TANESİ FAALİYET BELGESİNİN NACE BÖLÜMÜNE EKLİ OLMASI ZORUNLUDUR.
4- TÜZEL KİŞİLER İÇİN, TİCARET SİCİL GAZETESİ KURULUŞ VE ŞİRKET ÜZERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER İÇEREN GAZETELERİN (KURULUŞ, UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ, MÜDÜR ATAMA, SON HİSSE DEVRİ GAZETELERİNİN ) ASLI VEYA TİCARET SİCİL MÜD. ONAYLI SURETİ
5- TÜZEL KİŞİLER İÇİN İMZA SİRKÜLERİ, GERÇEK KİŞİLER İÇİN İMZA BEYANNAMELERİ. (NOTER ONAYLI ASLI OLACAKTIR.)
6- GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KAYITLARINA GÖRE FAALİYET DURUMUNUN AKTİF OLDUĞUNA DAİR BELGE (MÜKELLEFİYET DURUM BELGESİ.)
7- BANKA DEKONTU ASLI (ÖNEMLİ NOT: BANKA DEKONTUNU YATIRABİLMEK İÇİN İL MÜDÜRLÜĞÜMÜZ DÖNER SERMAYE İŞLETMESİ BİRİMİMİZDEN BAKANLIĞIN 118 NOLU GELİR KODUNA ŞİRKETLER İÇİN VERGİ NUMARASI İLE, ŞAHISLAR İÇİN İSE T.C. NUMARASI İLE REFERANS NUMARASI ALINMASI GEREKMEKTEDİR. REFERANS NUMARASI ALINDIKTAN SONRA HERHANGİ BİR HALKBANK ŞUBESİNE ÜCRET YATIRILARAK (EFT, HAVALE KABUL EDİLMEMEKTEDİR.) DEKONT TEMİN EDİLECEKTİR.
*YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARASI (YAMBİS) OLMAYANLAR VEYA BAKANLIĞIMIZ TARAFINDAN RE'SEN VERİLEN YETKİ BELGE NUMARALARINI KULLANAN GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER, 2500 TL'LİK BANKA DEKONTLARINI YATIRACAKLARDIR. BU ÜCRETİ YATIRMAYANLAR GRUP TAYİN BAŞVURUSU SIRASINDA İLAVE DEKONT OLARAK KOMİSYONA SUNACAKLARDIR. DAHA ÖNCEDEN YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARALARINI ÜCRET YATIRARAK ALMIŞ OLANLAR 2500 TL'LİK ÜCRETİ YATIRMAYACAKLARDIR.
*YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGE NUMARASI (YAMBİS) MEVCUT OLUPTA YAPI MÜTEAHHİDİ YETKİ BELGESİ GRUP TAYİNİ TALEBİNDE BULUNMAK İSTEYENLER, GRUP İÇİN GEREKLİ BAŞVURU EVRAKLARINI HAZIRLAYARAK 250 TL'LİK GRUP TAYİNİ TALEBİ (YAPI MÜTEAHHİDİ YETKİ BELGESİ GRUP TAYİNİ TALEBİ /İTİRAZ/YENİLEME/AKTİVASYON ÜCRETİ (H GRUBU) =250 TL'DİR.) ÜCRETİNİ YATIRARAK KAPALI ZARF İÇERİSİNDE BAŞVURUDA BULUNACAKLARDIR.
*İLGİLİNİN GRUP TAYİN BAŞVURUSU KOMİSYON TARAFINDAN İNCELENEREK TALEP EDİLEN GRUP UYGUN GÖRÜLÜRSE H GRUBU İÇİN 1000 TL'LİK GRUP ÜCRETİ TALEP EDİLECEKTİR. (İLK DEFA YAPI MÜTEAHHİDİ YETKİ BELGESİ GRUP KAYIT ÜCRETİ (H GRUBU) =1000 TL'DİR.)İLGİLİNİN GRUP TAYİN BAŞVURUSU KOMİSYON TARAFINDAN UYGUN GÖRÜLMEDİĞİ TAKTİRDE GRUP TAYİN TALEBİ ÜCRETİ (H GRUBU) =250 TL'DİR.) İADE EDİLMEYECEKTİR.
8- BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ TAAHHÜTNAMESİ (EK-7)
9- SİCİL DURUM BEYANNAMESİ (EK-5)
• NOT: H GRUBU İÇİN HERHANGİ BİR YETERLİK ARANMAZ.
• H GRUBUNDAKİLER, YAPI YAKLAŞIK MALİYETİ G BELGE GRUBUNUN GEREKTİRDİĞİ YAPI YAKLAŞIK MALİYETİ 3/5 'İNİ (4.251.977,59 x 3/5= 2.551.186,55 TL'DİR.) GEÇMEYEN YAPIM İŞLERİNİ ÜSTLENEBİLİRLER.
EK-1 YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI/GRUBU BAŞVURU FORMU
ADRES -İLETİŞİM BİLGİLERİ (Bu alan tüm başvuru sahipleri tarafından doldurulacaktır.)
İLİ İLÇESİ MAHALLE CADDE-SOKAK BİNA-DAİRE NO TELEFON/CEP TELEFONU/FAKS KAYITLI
E-POSTA
I-GEÇİCİ YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI BAŞVURU BÖLÜMÜ
BAŞVURU YAPAN GERÇEK KİŞİ TÜZEL KİŞİ
TC KİMLİK NO ADI SOYADI VERGİ DAİRESİ VERGİ NO
Dilekçe Ekleri (kendi yapısını yapacak gerçek kişiler için): Tapu, Nüfus Cüzdanı Fotokopisi, Muvafakatname (Hisseli Arsalar İçin)
Dilekçe Ekleri (kendi yapısını yapacak vakıf, dernek vb. lerinin ticari işletmeleri ve kooperatifler için): Tapu, Nüfus Cüzdanı Fotokopisi, başvuruyu imzalayanın başvura yapmaya yetkili olduğuna dair belge, Sanayi ve Ticaret Odasından alınmış Oda Kayıt Belgesi'nin aslı veya Müdürlükçe onaylı örneği, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'nin aslı veya Müdürlükçe ya da ilgili Sicil Memurluğunca tasdik edilmiş sureti.
II-GERÇEK KİŞİ YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI BAŞVURU BÖLÜMÜ
TC KİMLİK NO ADI SOYADI VERGİ DAİRESİ VERGİ NO
III-TÜZEL KİŞİ YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI BAŞVURU BÖLÜMÜ
TÜZEL KİŞİ /ŞİRKET UNVANI ŞİRKET TÜRÜ SANAYİ VE TİCARET ODASI SİCİL NUMARASI
ŞİRKET ORTAKLARININ
ADI SOYADI TC KİMLİK NUMARASI PAY ORANI
ŞİRKET MÜDÜRÜNÜN ADI SOYADI TC KİMLİK NUMARASI
IV-ORTAK GİRİŞİM YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ NUMARASI BAŞVURU BÖLÜMÜ
ADI SOYADI/TÜZEL KİŞİ UNVANI SANAYİ VE TİCARET ODASI SİCİL NUMARASI Ortaklık Oranı (%)/ Uzmanlık İş Kısmı VERGİ NO/TC KİMLİK NO YETKİ BELGESİ NUMARASI*
*Ortaklık adına başvuruda bulunmadan önce her bir ortağın yetki belgesi numarası alması zorunludur.
DİLEKÇE EKLERİ (II, III ve IV numaralı başvuru tiplerinde):
1- Gerçek kişi, Tüzel kişi veya Ortaklık adına Meslek Odasından alınmış Oda Kayıt Belgesi'nin aslı veya Müdürlükçe onaylı örneği.
2- Gelir İdaresi Başkanlığı kayıtlarına göre faaliyet durumunun aktif olduğuna dair belge.
3-Şirket ve varsa ortaklık sözleşmesinin yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'nin aslı veya Müdürlükçe ya da ilgili Sicil Memurluğunca tasdik edilmiş sureti (Başvuru esnasında Ticaret Sicil Gazetesi henüz yayımlanmamış ise yayımlanacağına dair yazı başvuru için kabul edilmektedir. Bu durumda yayımlanmış suretinin yayım tarihinden en geç 10 gün içinde İl Müdürlüğüne iletilmesi gerekmektedir. Aksi halde başvuru geçersiz sayılacaktır.)
4- Yeterlik Belgeleri: Başvuru yapılan yetki belgesi grubuna uygun olarak; Ekonomik ve Mali Yeterlik Bildirim Formu, Banka Referans Mektubu, Mesleki ve Teknik Yeterlik Bildirim Formu, Bildirim Yükümlülüğü Taahhütnamesi, Sicil Durumu Taahhütnamesi, İş Deneyim Belgeleri
Daha önce Bakanlıktan müteahhitlik yetki belgesi numarası almadım. Tarafıma yetki belgesi numarası verilmesini ve yetki belge grubumun belirlenmesini istiyorum. Gereğini arz ederim.
Daha önce almış olduğum ............................................................. Numaralı müteahhitlik yetki belgesi numaram var. Yetki belge grubumun belirlenmesini/yenilenmesini istiyorum. Gereğini arz ederim.
TALEP EDİLEN YETKİ BELGE GRUBU: A B C D E F G H Geçici
UNVAN ADI SOYADI TARİH İMZA
EK-5
SİCİL DURUMU BEYANNAMESİ
Beyannameyi Veren Kişinin Adı ve Soyadı/Ticaret Unvanı
Vergi Kimlik Numarası
Adres
Beyan Tarihi
Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre;
1- İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan, iflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan, ilgili mercilerce hileli iflas ettiğine karar verilen, durumda olmadığımı,
2- Yetki belgesi numarası kullandığım işlerde;
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, rüşvet suretiyle veya başka yollarla sözleşmeye ilişkin işlemlere fesat karıştırma veya buna teşebbüs etme,
b) Sahte belge düzenleme, kullanma veya bunlara teşebbüs etme,
c) Hileli malzeme, araç veya usuller kullanma, fen ve sanat kurallarına aykırı imalat yapma,
sebebiyle başvuru yaptığım tarihten geriye doğru son üç yıl içerisinde hakkımda kesinleşmiş bir yargı kararı bulunmadığını,
3- Kayıtlı olduğum meslek odasından veya yargı kararıyla mesleğimin icrasını engelleyecek nitelikte herhangi bir kısıtlamamın bulunmadığını,
Beyan ederim.
Bilgilerinize arz ederim.
Başvuru sahibi
Adı-Soyadı ve Unvanı
İmza
Kaşe
EK-7
BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ TAAHHÜTNAMESİ
Taahhüdü Veren Kişinin Adı ve Soyadı/Ticaret Unvanı
Vergi Kimlik Numarası
Adres
Taahhüt Tarihi
Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre, "Yapı Müteahhitliği Yetki Belge Numarası Başvuru Formu" ve eklerinde sunmuş olduğum bilgi ve belgelerin doğru ve güncel olduğunu; yetki belge grubu kapsamında sunulmuş olan belgelerden herhangi birisinin belgeyi düzenleyen tarafından geçersiz sayılması veya yetki belgesi geçerlik süresince Sicil Durum Beyannamesinde değişiklik gerektiren bir durumun olması halinde, derhal Müdürlüğe bildirimde bulunacağımı taahhüt ederim.
Bilgilerinize arz ederim.
Başvuru sahibi
Adı-Soyadı ve Unvanı
İmza
Kaşe
ÖRNEK - 1
YAMBİS'te kayıtlı Yetki Belge Numarası Olup
MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİNE KAYIT OLACAKLAR İÇİN
DİLEKÇE ÖRNEĞİ
..../.../20...
.................. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜNE
2/3/2019 tarihli ve 30702 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan YAPI MÜTEAHHİTLERİNİN SINIFLANDIRILMASI VE KAYITLARININ TUTULMASI HAKKINDA YÖNETMELİK kapsamında aşağıda talep ettiğim şekilde "MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİ"ne kaydımın yapılmasını arz ederim.
Adı - Soyadı
T.C. kimlik numarası
İmza
Adı - Soyadı
İmza
Adres-Tel :
Tebligata elverişli elektronik posta adresim : .................. @ ... .kep.gov.tr
YAMBİS'te kayıtlı Yetki Belge Numaram :
Talep Ettiğim Yetki Belgesi Grubu :
Ekler: Başvuru evrakı (Kapalı zarf içerisinde)
ÖRNEK - 2
YAMBİS'te kayıtlı Yetki Belge Numarası Olmayıp
MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİNE KAYIT OLACAKLAR İÇİN
DİLEKÇE ÖRNEĞİ
..../.../20...
.................. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜNE
2/3/2019 tarihli ve 30702 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan YAPI MÜTEAHHİTLERİNİN SINIFLANDIRILMASI VE KAYITLARININ TUTULMASI HAKKINDA YÖNETMELİK kapsamında yapı müteahhitliği yetki belgesi numarasının verilmesini ve aşağıda talep ettiğim şekilde "MÜTEAHHİT YETERLİK SİSTEMİ"ne kaydımın yapılmasını arz ederim.
Adı - Soyadı
T.C. kimlik numarası
İmza
Adı - Soyadı
İmza
Adres-Tel :
Tebligata elverişli elektronik posta adresim : .................. @ ... .kep.gov.tr
Talep Ettiğim Yetki Belgesi Grubu :
Ekler: Başvuru evrakı (Kapalı zarf içerisind
#19
Çalışma Ve İş Hayatı / ÇALIŞMA İZNİ OLMAKSIZIN ÇALIŞA...
Last post by admin - Ocak 20, 2020, 10:23:34 ÖSÇALIŞMA İZNİ OLMAKSIZIN ÇALIŞAN/ÇALIŞTIRILAN YABANCILAR İLE BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİ HALİNDE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI
CEZA MİKTAR CEZA MİKTAR
(TL) (TL)
İDARİ PARA CEZALARI 2019 2020
Çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işverenlere her bir yabancı için 8.822 TL 10.214,00 TL
Çalışma izni olmaksızın bağımlı çalışan yabancıya 3.530 TL 4.327,07 TL
Çalışma izni olmaksızın bağımsız çalışan yabancıya 7.058 TL 8.651,69 TL
Kanunda öngörülen bildirim yükümlülüğünü süresi içinde yerine getirmeyen bağımsız ve süresiz izinle çalışan yabancı ile yabancı çalıştıran işverene her bir yabancı için 588 TL 720,77 TL
AÇIKLAMALAR:
a) 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununun 23.maddesi hükmü uyarınca; yukarıda sayılan fiillerin tekrarı halinde idarî para cezaları bir kat artırılarak uygulanır.
b) 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin 7 nci bendi uyarınca; idarî para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idarî para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz.
CEZA MİKTAR CEZA MİKTAR
(TL) (TL)
İDARİ PARA CEZALARI 2019 2020
Çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işverenlere her bir yabancı için 8.822 TL 10.214,00 TL
Çalışma izni olmaksızın bağımlı çalışan yabancıya 3.530 TL 4.327,07 TL
Çalışma izni olmaksızın bağımsız çalışan yabancıya 7.058 TL 8.651,69 TL
Kanunda öngörülen bildirim yükümlülüğünü süresi içinde yerine getirmeyen bağımsız ve süresiz izinle çalışan yabancı ile yabancı çalıştıran işverene her bir yabancı için 588 TL 720,77 TL
AÇIKLAMALAR:
a) 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununun 23.maddesi hükmü uyarınca; yukarıda sayılan fiillerin tekrarı halinde idarî para cezaları bir kat artırılarak uygulanır.
b) 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin 7 nci bendi uyarınca; idarî para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idarî para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz.
#20
Çalışma Ve İş Hayatı / İŞ KUR TARAFINDAN UYGULANACAK ...
Last post by admin - Ocak 20, 2020, 10:21:54 ÖSİŞ KUR TARAFINDAN UYGULANACAK İDARİ PARA CEZASI MİKTARLARI (2020)
SIRA NO KANUN CEZA MADDESİ AÇIKLAMA 2020ILI CEZA MİKTARLARI AÇIKLAMA
1 4857 101 ÖZEL SEKTÖRDE 3.983,85 TL Çalıştırılmayan her özürlü ve her ay için uygulanır.
Özürlü çalıştırmamak
2 4857 101 KAMUDA 3.983,85 TL Çalıştırılmayan her özürlü ve eski hükümlü ve her ay için uygulanır.
Özürlü ve/veya eski hükümlü çalıştırmamak
3 4904 20/a-1 Kurumdan izin almadan iş ve işçi bulmaya aracılık yapan gerçek veya tüzel kişilere 30.333,65 TL
4 4904 20/a-2 fiilin tekrarı hâlinde 60.667,29 TL
5 4904 20/a-3 bu kapsamda hizmet alan işverenlere 15.166,82 TL
6 4904 20/b-1 Kurumdan izin almamasına veya yetkisi iptal edilmesine rağmen geçici iş ilişkisi düzenleyen gerçek veya tüzel kişilere 75.834,12 TL
12 4904 20/b-2 fiilin tekrarı hâlinde 166.835,06 TL
13 4904 20/b-3 bu kapsamda hizmet alan işverenlere 30.333,65 TL
14 4904 20/c İş arayanlardan ücret alan veya menfaat sağlayan gerçek veya tüzel kişilere 30.333,65 TL
15 4904 20/d 19 uncu maddenin dördüncü fıkrasında yer alan geçersiz anlaşmaların herhangi birini düzenleyen özel istihdam bürosu ve geçici işçi çalıştıran işverene ayrı ayrı 7.584,02 TL
16 4904 20/e Ek teminat vermeyen özel istihdam bürolarına 1.516,31 TL
17 4904 20/f Kurumdan izin almadan aracılık faaliyeti gösteren gerçek veya tüzel kişiler ile Kurumdan izin almadan yurt dışına işçi götürmek isteyen gerçek veya tüzel kişilere ait reklam veya iş ve işçi bulma ilanını yayınlayan gerçek ve tüzel kişilere ayrı ayrı 4.550,17 TL
18 4904 20/g-1 Kurumdan izin almadan kendi iş ve faaliyetlerinde çalıştıracakları işçileri yurt dışına götüren gerçek ve tüzel kişilere 75.834,12 TL
19 4904 20/g-2 Kuruma onaylatılmayan her bir yurt dışı hizmet akdi için işverenlere ve özel istihdam bürolarına 1.516,31 TL
20 4904 20/h Kurumdan izin almadan yurtdışına işçi götürmek içinilan veren gerçek veya tüzel kişilere 7.534,99 TL
21 4904 20/i Kurum tarafından istenilen rapor, bilgi ve belgeler ile işgücü piyasasının izlenmesi için gerekli olan istatistiksel bilgileri Kurumca belirlenen süre içerisinde ibraz etmeyenlere 4.550,16 TL
22 4904 20/j Müfettişlerce istenen bilgi, belge, kayıt ve defterleri on beş gün içerisinde ibraz etmeyen özel istihdam bürolarına 30.333,65 TL
23 4904 20/k İş arayanlara ve açık işlere ilişkin bilgileri, iş ve işçi bulma faaliyeti dışında başka bir amaçla kullanan özel istihdam bürolarına 75.834,12 TL
24 4904 20/l Kurumdan izin almadan veya izin yeniletmeden tarımda iş ve işçi bulma aracılık faaliyetinde bulunanlara 15.166,82 TL
25 4904 20/m Tarım işçileri ile sözleşme imzalamayan veya imzaladığı sözleşmeyi Kuruma ibraz etmeyen tarım aracılarına her bir işçi için 758,77 TL
26 4904 20/n-1 Kurum aracılığı olmaksızın sürekli işçi istihdam eden kamu kurum ve kuruluşlarına her bir işçi için 30.333,65 TL
27 4904 20/n-2 geçici işçi istihdam eden kamu kurum ve kuruluşlarına ise her bir işçi için 15.166,82 TL
4904 20/o Kurum aracılığı olmaksızın işçi istihdam edebilen kamu kurum ve kuruluşlarından işçi alım ilanını Kuruma göndermeyenlere her bir işçi için 1.560,44 TL
28
29 4904 20/p Kurumca yayımlanan açık iş ilanlarını Kurumdan izin almadan yayımlayanlara her bir ilan için 7.584,02 TL
30 4904 20/r Kurum adını veya kısaltmasını kamuoyunu yanıltacak biçimde kullanan veya Kurumdan yetki almış gibi faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kişilere 75.834,12 TL
31 4904 20/s Kamu kurum ve kuruluşlarının kadro ve pozisyonlarına işçi yerleştirilmesine aracılık faaliyetleri yasağına aykırı hareket edenlere her bir işçi için 30.333,65 TL
(*)2019 Yılında Uygulanacak olan Yeniden Değerleme Oranı : % 23.73
SIRA NO KANUN CEZA MADDESİ AÇIKLAMA 2020ILI CEZA MİKTARLARI AÇIKLAMA
1 4857 101 ÖZEL SEKTÖRDE 3.983,85 TL Çalıştırılmayan her özürlü ve her ay için uygulanır.
Özürlü çalıştırmamak
2 4857 101 KAMUDA 3.983,85 TL Çalıştırılmayan her özürlü ve eski hükümlü ve her ay için uygulanır.
Özürlü ve/veya eski hükümlü çalıştırmamak
3 4904 20/a-1 Kurumdan izin almadan iş ve işçi bulmaya aracılık yapan gerçek veya tüzel kişilere 30.333,65 TL
4 4904 20/a-2 fiilin tekrarı hâlinde 60.667,29 TL
5 4904 20/a-3 bu kapsamda hizmet alan işverenlere 15.166,82 TL
6 4904 20/b-1 Kurumdan izin almamasına veya yetkisi iptal edilmesine rağmen geçici iş ilişkisi düzenleyen gerçek veya tüzel kişilere 75.834,12 TL
12 4904 20/b-2 fiilin tekrarı hâlinde 166.835,06 TL
13 4904 20/b-3 bu kapsamda hizmet alan işverenlere 30.333,65 TL
14 4904 20/c İş arayanlardan ücret alan veya menfaat sağlayan gerçek veya tüzel kişilere 30.333,65 TL
15 4904 20/d 19 uncu maddenin dördüncü fıkrasında yer alan geçersiz anlaşmaların herhangi birini düzenleyen özel istihdam bürosu ve geçici işçi çalıştıran işverene ayrı ayrı 7.584,02 TL
16 4904 20/e Ek teminat vermeyen özel istihdam bürolarına 1.516,31 TL
17 4904 20/f Kurumdan izin almadan aracılık faaliyeti gösteren gerçek veya tüzel kişiler ile Kurumdan izin almadan yurt dışına işçi götürmek isteyen gerçek veya tüzel kişilere ait reklam veya iş ve işçi bulma ilanını yayınlayan gerçek ve tüzel kişilere ayrı ayrı 4.550,17 TL
18 4904 20/g-1 Kurumdan izin almadan kendi iş ve faaliyetlerinde çalıştıracakları işçileri yurt dışına götüren gerçek ve tüzel kişilere 75.834,12 TL
19 4904 20/g-2 Kuruma onaylatılmayan her bir yurt dışı hizmet akdi için işverenlere ve özel istihdam bürolarına 1.516,31 TL
20 4904 20/h Kurumdan izin almadan yurtdışına işçi götürmek içinilan veren gerçek veya tüzel kişilere 7.534,99 TL
21 4904 20/i Kurum tarafından istenilen rapor, bilgi ve belgeler ile işgücü piyasasının izlenmesi için gerekli olan istatistiksel bilgileri Kurumca belirlenen süre içerisinde ibraz etmeyenlere 4.550,16 TL
22 4904 20/j Müfettişlerce istenen bilgi, belge, kayıt ve defterleri on beş gün içerisinde ibraz etmeyen özel istihdam bürolarına 30.333,65 TL
23 4904 20/k İş arayanlara ve açık işlere ilişkin bilgileri, iş ve işçi bulma faaliyeti dışında başka bir amaçla kullanan özel istihdam bürolarına 75.834,12 TL
24 4904 20/l Kurumdan izin almadan veya izin yeniletmeden tarımda iş ve işçi bulma aracılık faaliyetinde bulunanlara 15.166,82 TL
25 4904 20/m Tarım işçileri ile sözleşme imzalamayan veya imzaladığı sözleşmeyi Kuruma ibraz etmeyen tarım aracılarına her bir işçi için 758,77 TL
26 4904 20/n-1 Kurum aracılığı olmaksızın sürekli işçi istihdam eden kamu kurum ve kuruluşlarına her bir işçi için 30.333,65 TL
27 4904 20/n-2 geçici işçi istihdam eden kamu kurum ve kuruluşlarına ise her bir işçi için 15.166,82 TL
4904 20/o Kurum aracılığı olmaksızın işçi istihdam edebilen kamu kurum ve kuruluşlarından işçi alım ilanını Kuruma göndermeyenlere her bir işçi için 1.560,44 TL
28
29 4904 20/p Kurumca yayımlanan açık iş ilanlarını Kurumdan izin almadan yayımlayanlara her bir ilan için 7.584,02 TL
30 4904 20/r Kurum adını veya kısaltmasını kamuoyunu yanıltacak biçimde kullanan veya Kurumdan yetki almış gibi faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kişilere 75.834,12 TL
31 4904 20/s Kamu kurum ve kuruluşlarının kadro ve pozisyonlarına işçi yerleştirilmesine aracılık faaliyetleri yasağına aykırı hareket edenlere her bir işçi için 30.333,65 TL
(*)2019 Yılında Uygulanacak olan Yeniden Değerleme Oranı : % 23.73