İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI SİGORTASI

[admin]

İKİNCİ KISIM
KISA VE UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARINDAN SAÄžLANAN YARDIMLAR
BİRİNCİ BÖLÜM
İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIÄžI SİGORTASI
İş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlanan yardımlar içerisinde emeklilik
mevzuatını içeren yardımlar, sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri, hak sahiplerine ölüm
geliri bağlanması, evlenme ve cenaze ödeneği verilmesidir.
1. Sürekli İş Göremezlik Geliri
Sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanma, gelirin hesaplanması, başlangıcı ve birden
fazla iş kazası ve meslek hastalığı hali Kanunun 19 uncu maddesinde düzenlenmiştir.
Adres: Mithatpaşa Cd. No:7 06410 Sıhhiye/ANKARA Ayrıntılı Bilgi : Nevin ÖZGÜL Daire Başkanı
Tel: 0312 432 10 63 Faks: 0312 432 10 62 Birim Eposta : EHGM_bhacedb@sgk.gov.tr
19
Sürekli iş göremezlik geliri, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve
engellilik nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları
tarafından verilen raporlara istinaden Kurum sağlık kurulunca meslekte kazanma gücü en az
% 10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalıya bağlanacaktır.
İş kazası veya meslek hastalığı neticesinde Kurum sağlık kurulunca meslekte kazanma
gücünün en az % 10 oranında azaldığı tespit edilen sigortalıların kısa vadeli sigortalar
servisleri tarafından denetim amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı ile ilgili grup
başkanlıklarına gönderilen dosyaları, soruşturma sonucu beklenmeden emeklilik servislerine
iletilerek sürekli iş göremezlik gelirleri bağlanacak, daha sonra düzenlenen denetim
raporlarında olayda sigortalı, işveren ve üçüncü kişilerin sorumluluğunun tespit edilmesi
halinde, Kanunun 21 inci, 22 nci ve 23 üncü maddeleri doğrultusunda gerekli işlemler
yapılacaktır.
İş kazasının Kısa Vadeli Sigortalar Servisi veya İş Kazası Tespit Komisyonu
tarafından tespit edilerek Kurum sağlık kurulunca meslekte kazanma gücü kayıp oranının en
az % 10 oranında azaldığına karar verilmesi üzerine, sürekli iş göremezlik geliri bağlanan
sigortalı ile ilgili kusur oranlarının tespitine ilişkin olarak müfettiş tarafından yapılan
soruşturma sonucu, meydana gelen olayın/kazanın iş kazası olmadığının anlaşılması halinde
müfettiş raporu esas alınarak gelir başlangıç tarihi itibariyle kesilecek ve Kanunun 96 ncı
maddesine göre işlem yapılacaktır.
Sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilmesi için, sigortalının çalıştığı işten ayrılması,
iş yerini kapatması veya devretmesi şartı aranmayacak olup, sigortalıların örneği Kurumca
hazırlanacak tahsis talep dilekçesini doğrudan Kuruma vermesi veya posta yoluyla ya da edevlet
üzerinden göndermesi gerekmektedir.
Kanunun 4/1-(b) bendine göre sigortalı sayılanlara, sürekli iş göremezlik geliri
bağlanabilmesi için, kendi sigortalılığından dolayı, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime
ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.
Sigortalılık hallerinden birden fazlasına tabi olan sigortalıların gelir hesabına esas
kazançları belirlenirken diğer sigortalılık hallerine tabi gün ve kazançlarının da dikkate
alındığı durumda, 4/1-(a) kapsamında sürekli iş göremezlik geliri bağlanacak sigortalıların
4/1-(b) kapsamında da hizmetlerinin ve bu hizmetlere ilişkin prim ve prime ilişkin borçlarının
bulunması ve 4/1-(b) kapsamındaki hizmetlerin günlük kazancın tespitinde;
- Dikkate alınması halinde, bu hizmetlere ilişkin prim borçları ödenmeden gelir
bağlama işlemleri sonuçlandırılmayacak, ancak 97 nci madde hükümleri dikkate alınmak
kaydıyla prim borçlarının ödenme tarihi gelir başlangıç tarihini değiştirmeyecektir.
- Dikkate alınmaması halinde ise, prim borçlarının ödenmesi beklenmeden gelir
bağlama işlemleri sonuçlandırılacaktır.
1.1. Sürekli İş Göremezlik Gelirinin Hesaplanması
Sürekli iş göremezlik geliri sigortalının;
- Tam iş göremezliği halinde; Günlük kazanç x 30 x % 70 veya kısaca GK x 21,
- Kısmi iş göremezliği halinde ise Günlük kazanç x 30 x % 70 x SİD (sürekli iş
göremezlik derecesi) veya kısaca GK x 21 x SİD,
formüllerine göre hesaplanacaktır.
Sigortalının başkasının bakımına muhtaç olması durumunda % 70 olan gelir bağlama
oranı % 100 olarak dikkate alınacak ve Gelir = GK x 30 x SİD formülüne göre
hesaplanacaktır.
Bu şekilde hesaplanan gelir, günlük kazanç hesabına giren son takvim ayı itibariyle
hesaplanan gelirdir. Sigortalının son takvim ayı itibariyle hesaplanan gelirinin gelir başlangıç
tarihine kadar Kanunun 55 inci maddesine göre arttırılmasında, son takvim ayı ve gelir
başlangıç tarihi dikkate alındığından, gelir hesabına esas olan son takvim ayının ait olduğu
dönemde gelir/aylıklara yapılmış olan artışlar uygulanmayacaktır.
Hem son takvim ayının hem de gelir başlangıç tarihinin ilk altı aylık dönemde olması
halinde ilk altı aylık döneme ait artış verilmeyecek, son takvim ayının ilk altı aylık dönemden
önce, gelir başlangıç tarihinin ilk altı aylık dönemde olması halinde ise ilk altı aylık döneme
ilişkin artış uygulanacaktır.
Son takvim ayı ile gelir başlangıç tarihinin ikinci altı aylık dönemde olması halinde
ise ilk ve ikinci altı aylık döneme ait artış verilmeyecek, son takvim ayının ikinci altı aylık
dönemden önce, gelir başlangıç tarihinin ikinci altı aylık dönemde olması halinde sadece
ikinci altı aylık döneme ilişkin artış uygulanacaktır.
Örnek 1: Sigortalının son takvim ayı 2018/Aralık ayı, gelir başlangıç tarihinin ise
1/6/2019 olması halinde, son takvim ayı itibariyle hesaplanan gelire 2019/Ocak dönemine
ilişkin aylık artışı uygulanacaktır. Bu sigortalının son takvim ayının 2019/Ocak olması
halinde ise son takvim ayı itibariyle hesaplanan gelire 2019/Ocak dönemine ilişkin artış
uygulanmayacaktır.
Örnek 2: Sigortalının son takvim ayı 2018/Haziran ayı, gelir başlangıç tarihinin ise
1/8/2018 olması halinde, son takvim ayı itibariyle hesaplanan gelire, 2018/Ocak artışı
uygulanmayacak olup, sadece 2018/Temmuz dönemine ilişkin aylık artışı uygulanacaktır. Bu
sigortalının son takvim ayının 2018/Temmuz olması halinde ise, son takvim ayı itibariyle
hesaplanan gelire 2018/Ocak ve 2017/Temmuz dönemine ilişkin aylık artışları
uygulanmayacaktır.
İş kazası ve meslek hastalığı hallerinde bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak
günlük kazanç;
- İş kazasının olduğu tarihten, meslek hastalığı halinde ise iş göremezliğin başladığı
tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde Kanunun 80 inci maddesine göre hesaplanacak
prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi
suretiyle,
- Oniki aylık dönemde çalışmamış ve ücret almamış olan sigortalı, çalışmaya başladığı
ay içinde iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrarsa bağlanacak
gelirlerin hesabına esas günlük kazanç, çalışmaya başladığı tarih ile iş göremezliğinin
başladığı tarih arasındaki sürede elde ettiği prime esas günlük kazanç toplamının, çalıştığı gün
sayısına bölünmesi suretiyle,
- Çalışmaya başladığı gün iş kazasına uğraması halinde ise aynı veya emsal işte çalışan
benzeri bir sigortalının günlük kazancı esas tutularak,
hesaplanacak olup, günlük kazancın belirlenmesi aşağıda belirtilen hususlara göre
yapılacaktır.
1.1.1. İş kazası ile meslek hastalığı sigortasından bağlanacak gelirlere esas tutulacak
aylık kazanç, hesaplanacak günlük kazancın otuz katı olacaktır.
Örnek 1: Sigortalının kaza tarihi 22/5/2010 olup, son takvim ayı 2010/Nisan ayıdır.
Yıl/Ay Gün Sayısı Ücret (TL)
2010/Nisan 30 860,00
2010/Mart 30 860,00
2010/Şubat 30 860,00
Toplam 90 2580,00
Günlük Kazanç: 2580 / 90 = 28.67 TL’dir. Son takvim ayı 2008/Ekim ve sonrası
olduğundan sürekli iş göremezlik geliri Kanun hükümlerine göre bağlanacaktır.
Adres: Mithatpaşa Cd. No:7 06410 Sıhhiye/ANKARA Ayrıntılı Bilgi : Nevin ÖZGÜL Daire Başkanı
Tel: 0312 432 10 63 Faks: 0312 432 10 62 Birim Eposta : EHGM_bhacedb@sgk.gov.tr